Domy na czas jesieni życia
(O inicjatywie powstania sieci Domów Sędziego Seniora)
Wprowadzenie
Myśl o powstaniu domów na czas jesieni życia sędziów w stanie spoczynku i osób im najbliższych, jeśli taka przystań będzie im potrzebna (z różnych powodów, czasem przetrwania w godności), była w środowisku sędziowskim obecna od dawna. Mówiliśmy o tym przy różnych okazjach, wspominaliśmy o już istniejących placówkach, choćby o domach seniorów polskiej nauki w Konstancinie, czy twórców kultury w Skolimowie. A jednak to dobre myślenie nie przekładało się przez długi czas na inicjatywy praktyczne, na odważne decyzje nadające idei wymiar bezpośrednio odnoszący się do naszego środowiska.
Dnia 4.10.2012 r. czas braku naszej odwagi, a może i pewnego skrępowania, został zakończony. Stowarzyszenie Sędziów w stanie spoczynku Sądu Okręgowego w Warszawie w przyjętej na walnym zebraniu uchwale postanowiło zwrócić się, za pośrednictwem Prezesa Sądu Okręgowego Warszawie, do Ministra Sprawiedliwości o „wskazanie odpowiedniej nieruchomości składającej się z budynku o kilkunastu pokojach, będącej w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości, w którym to obiekcie, po ewentualnym niezbyt kosztownym remoncie, mogą zamieszkać samotni, bądź ze współmałżonkiem, sędziowie, którzy ostatnie lata pragną spędzić w gronie znajomych, z którymi orzekali w sądach powszechnych w okresie swojej aktywności zawodowej, a obecnie z uwagi na stan zdrowia, pozostają bez odpowiedniej opieki”. Zebrani postanowili poinformować o swojej inicjatywie wszystkie pozastołeczne Sądy Okręgowe i środowiska sędziowskie, zachęcając do współdziałania w nadaniu praktycznych wymiarów tej inicjatywie.
Kierunki działania
Praktyczne działania, podjęte w następstwie wspomnianej inicjatywy, którą poparło kierownictwo Sądu Okręgowego w Warszawie, w tym osobiście Prezes Małgorzata Kluziak, następnie Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, w osobie jego Wiceprezesa, nieocenionej Jolanty Korwin-Piotrowskiej, oraz – co nadało naszej inicjatywie wymiar ogólnopolski – Krajowa Rada Sądownictwa, na czele z Przewodniczącym SSN Antonim Górskim, poszły w trzech kierunkach.
Po pierwsze, należało podjąć działania o charakterze gospodarczym oraz finansowym na rzecz adaptacji czy budowy Domu Sędziego Seniora. W dniu 26.11.2014 r. powołano Fundację Dom Sędziego Seniora z siedzibą w Warszawie1. Fundatorami są: SSN w st. spocz. Jadwiga Żywolewska-Ławniczak, SSO w Warszawie w st. spocz. Wacława Mielewczyk, SSR w Oławie Sławomir Pałka (członek KRS), Stowarzyszenie Sędziów „Themis” reprezentowane przez Prezesa SNSA Irenę Kamińską, SSP „Iustitia” reprezentowane przez Prezesa SSO Macieja Strączyńskiego i Wiceprezesa SSR Jolantę Korwin-Piotrowską, Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych reprezentowane przez Prezesa SSO w st. spocz. Ewę Waszkiewicz, Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych „Pro Familia” reprezentowane przez członka Zarządu SSR w Wołominie Annę Rutkowską-Przasnek. Prezesem Fundacji został SSR Sławomir Pałka.
W § 5 ust. 1 statutu Fundacji2 wskazano, że jej celem jest pomoc osobom starszym, w tym sędziom w stanie spoczynku, poprzez stworzenie warunków zamieszkania i opieki zapewniających spokojne i godne życie ludziom o różnorodnym stopniu niepełnosprawności, ze schorzeniami wieku podeszłego oraz samotnym, poprzez wybudowanie, wyposażenie i organizację działalności Domów Sędziego Seniora dla sędziów w stanie spoczynku i finansowanie tego przedsięwzięcia. Statut przewiduje m.in. organizowanie turnusów rehabilitacyjnych sędziom w stanie spoczynku o różnorodnym stopniu niepełnosprawności i ze schorzeniami wielu podeszłego, a także organizowanie działalności wspierającej powstanie i prowadzenie Domów Sędziego Seniora.
Po drugie, przedmiotem uwagi założycieli Fundacji były od samego początku i wciąż pozostają, kwestie o charakterze fundamentalnym; przede wszystkim lokalizacja Domów, a następnie zdolność finansowa Fundacji do ich budowy od podstaw, czy też adaptacji różnych obiektów znajdujących się w dyspozycji Ministerstwa Sprawiedliwości, albo innych instytucji lub osób prywatnych.
W odpowiedzi Ministerstwa Sprawiedliwości na pismo Prezes SO w Warszawie Małgorzaty Kluziak w tej sprawie, znalazła się informacja, że „Minister Sprawiedliwości nie dysponuje nieruchomościami, które mogłyby zostać przeznaczone na siedzibę Domu Sędziego Seniora”, choć zarazem uznaje samą inicjatywę za „w pełni uzasadnioną społecznie i wartą zaangażowania się sędziów ze wszystkich apelacji (…)”.