Edytorial

Szanowni Czytelnicy,

W dniu 9.1.2014 r. zmarł Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Stanisław Dąbrowski. Wspaniały człowiek, znakomity sędzia. Żegnamy Pana Sędziego, wspominając
go i pamiętając o tym, co po sobie zostawił. Myślę, że warto pochylić się nad jego słowami, zawartymi choćby w wywiadzie, którego nam udzielił, opatrzonym tytułem mówiącym wiele: „Sądy powszechne to moje życie”.

Przekazujemy Państwu numer,w którym poruszamy wiele spraw bliskich Panu Prezesowi. Będzie mowa zarówno o orzecznictwie Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Interesuje nas przede wszystkim, jak orzecznictwo to wpływa nie tylko na praktykę orzeczniczą sądów powszechnych, ale i funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w Polsce.

Glosa sędzi Katarzyny Gajdy-Roszczynialskiej stanowi wielopłaszczyznowe ustosunkowanie się do wyroku TK dotyczącego wynagrodzeń sędziowskich. Warto zapoznać się z nią od pierwszego do ostatniego zdania, by nie przeoczyć żadnego z licznych argumentów podważających zasadność stanowiska Trybunału.

Wypowiedzi sędziów co doorzeczeń Sądu Najwyższego dotyczą kilku judykatów. Co zrozumiałe, szczególną uwagę należy zwrócić na uchwałę pełnego składu Sądu Najwyższego z 28.1.2014 r. (BSA-4110-4/13), podjętą z inicjatywy I Prezesa Sądu Najwyższego Stanisława Dąbrowskiego, przesądzającą o braku kompetencji urzędników ministerialnych (sekretarzy i podsekretarzy stanu) do wydawania decyzji o przeniesieniu sędziego na inne miejsce służbowe na podstawie art. 75 § 3 w zw. z art. 75 § 2 pkt 1 ustawy z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t. jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 427 ze zm.). Przypominam o emocjach i niepewności, które towarzyszyły wydaniu uchwały SN (7) z 7.7.2013 r. (III CZP 46/13), a ściślej uzasadnienia do niej oraz oczekiwaniu na rozstrzygnięcie dokonane przez pełny skład SN. Znakomicie zostały one uwypuklone w tekście sędziego Krzysztofa Kozłowskiego „Reszka czyli dramat w jednym akcie i 79 sądach”. Taka literacka forma publikacji po raz pierwszy gości na naszych łamach. Jak wskazują jednak liczne wypowiedzi, także po ogłoszeniu treści uchwały emocje nie opadły. W pewnym sensie jest to zrozumiałe. Kwartalnik jest miejscem, w którym można przedstawić swoje stanowisko także w tej kwestii, do czego zachęcamy. Pierwsze dwie wypowiedzi znajdziecie Państwo już w tym numerze. Czekamy na kolejne, zapewne ze wzmocnioną warstwą jurydyczną, co będzie możliwe po opublikowaniu uzasadnienia do uchwały.

Inne orzeczenie Sądu Najwyższego (postanowienie SN z 20.7.2012 r., II CZ 61/12) było przedmiotem glosy sędziego Andrzeja Antkiewicza, która dotyczyła problematyki zwolnienia od kosztów sądowych. To i inne zagadnienia odnoszące się do kosztów w postępowaniu cywilnym były przedmiotem opracowania, które ukazało się w ramach serii Biblioteka „Iustitii” pt. „Nowe zasady w zakresie kosztów cywilnych w postępowaniu cywilnym”. Opracowanie w wersji elektronicznej jest dostępne dla wszystkich zalogowanych Użytkowników na stronie: www.kwartalnikiustitia.pl.

Karnistów, choć nie tylko, zachęcam do lektury artykułu sędziego Cezarego Waldzińskiego – „Fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności
w orzecznictwie sądowym”.

Niewątpliwym sukcesem na arenie międzynarodowej było powołanie polskiego prawnika profesora Macieja Szpunara na stanowisko rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. O tym, jakie kompetencje łączą się z tym stanowiskiem i kim w ogóle jest rzecznik generalny, pisze dr Jacek Barcik w artykule „Sędzia śledczy, asystent, referendarz sądowy? Kilka uwag o rzecznikach generalnych Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”. Z kolei o praktycznym wymiarze sprawowania funkcji, doświadczeniach z tym związanych oraz pierwszych wrażeniach nie tylko w odniesieniu do Trybunału w Luksemburgu, dowiemy się od samego Rzecznika Macieja Szpunara, który zechciał nam udzielić wywiadu.

Zachęcając do przeczytania kolejnego numeru Kwartalnika, pragnę podzielić się dobrą wiadomością, że nasze czasopismo znalazło się w opublikowanym nowym wykazie czasopism naukowych na tzw. liście punktowanej. W tym miejscu dziękuję wszystkim Autorom, Kolegium, Redakcji i oczywiście Czytelnikom, bo tylko dzięki wspólnej pracy można było ten wynik osiągnąć. Z życzeniami miłej lektury,

Krystian Markiewicz
Redaktor Naczelny