Test sześciu warunków unijnego standardu pojęcia „sądu” a polski wymiar sprawiedliwości – rozważania na kanwie wyroku TSUE z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16 Associação Sindical dos Juízes Portugueses*
* Tekst dostępny w wersji angielskiej na: https:// kwartalnikiustitia.pl;
** Autorka jest adiunktem w Katedrze Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Śląskiego oraz sędzią w Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie. Członkini Komitetu Redakcyjnego Kwartalnika „Polski Proces Cywilny”. Członkini Towarzystwa Naukowego Procesualistów Cywilnych i Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. Członkini Społecznej Komisji Kodyfikacyjnej. Uczestniczy w licznych krajowych i międzynarodowych projektach naukowych. Autorka ponad 50 publikacji.
1 Tak np. art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r., Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 184; dalej jako: EKPCz; art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE C z 2007 r. Nr 303, s. 1; dalej jako: KPP.
2 Zob. np. Podstawowe Zasady Niezawisłości Sędziowskiej – Rezolucja Zgromadzenia Generalnego ONZ 40/32, listopad – grudzień 1985, Zalecenia Nr R (94) 12 Komitetu Rady Ministrów Rady Europy dotyczące niezależności, sprawności i roli sądów z 13.10.1994 r., Europejska Karta Ustawowych Zaleceń Dotyczących Sędziów z 18.7.1998 r., Konkluzje Rady Konsultacyjnej Sędziów Europejskich (CCJE), standardy ENCJ, standardy CEPEJ, standardy EAJ czy standardy MEDEL.
3 Zob. m.in., sprawa C-453/00, Komisja przeciwko Irlandia; wyroki ETPCz: z 19.4.2007 r. w sprawie Vilho Eskelinen i in. przeciwko Finlandii, skarga nr 63235/00; z 5.2.2009 r., sprawa Ojuić przeciwko Chorwacji, skarga nr 22, 30/05; z 26.7.2011 r.; sprawa Jurićić przeciwko Chorwacji, skarga nr 58222/09; z 19.9.2012 r., sprawa Ohneberg przeciwko Austrii, skarga nr 1078/08.
4 Por. omówienie tego orzeczenia: M. Krajewski, Associação Sindical dos Juízes Portugueses: The Court of Justice and Athena’s Dilemma, European Papers. Journal of the Law and Integration, Nr 1/2018, dostępne na: https://europeanpapers.eu/en/system/files/pdf_version/EP_EF_2018_I_023_Michal_Krajewski_0.pdf, s. 395 i n.; J. Barcik, Czy etos trzeciej władzy narusza jej więzi z Państwem Polskim?, Monitor Konstytucyjny, zob. na: http://monitorkonstytucyjny.eu/archiwa/3461; M. Taborowski, Przełomowy wyrok: TS UE uznaje, że ma prawo oceniać stan wymiaru sprawiedliwości w państwach UE, dostępny na: https://archiwumosiatynskiego.pl/wpis-w-debacie/przelomowy-wyrok-trybunal-sprawiedliwosci-ue-uznaje-ze-prawo-oceniac-stan-wymiaru-sprawiedliwosci-panstwach-ue/
5 Zob. M. Taborowski, ibidem.
6 Zob. podobnie opinia rzecznika TS z 18.12.2014 r. Nr 2/13 (przystąpienie Unii do EKPCz), Dz.Urz. UE C z 2014 r. Nr 2454, pkt 168 (pkt 30 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16).
7 Tak pkt 31 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16. Zob. podobnie wyrok TS z 3.10.2013 r., Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlament i Rada, w sprawie C-583/11 P, Dz.Urz. EU C z 2013 r. Nr 625, pkt 91, 94 i przytoczone tam orzecznictwo.
8 Tak pkt 32 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16. Zob. podobnie: opinia 1/09 (Ustanowienie jednolitego systemu rozstrzygania sporów patentowych) z 8.3.2011 r., Dz.Urz. UE C z 2011 r. Nr 123, pkt 66; wyroki TS: z 3.10.2013 r., Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlament i Rada, w sprawie C-583/11 P, Dz.Urz. UE C z 2013 r. Nr 625, pkt 90; z 28.4.2015 r., T & L Sugars i Sidul Açúcares przeciwko Komisja, w sprawie C-456/13 P, Dz.Urz. UE C z 2015 r. Nr 284, pkt 45.
9 Tak pkt 33 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16. Zob. podobnie opinia 1/09 (Ustanowienie jednolitego systemu rozstrzygania sporów patentowych) z 8.3.2011 r., Dz.Urz. UE C z 2011 r. Nr 123, pkt 69; a także wyrok z 3.10.2013 r., Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlament i Rada, w sprawie C-583/11 P, Dz.Urz. UE C z 2013 r. Nr 625, pkt 99.
10 Zob. podobnie opinia 1/09 (Ustanowienie jednolitego systemu rozstrzygania sporów patentowych) z 8.3.2011 r., Dz.Urz. UE C z 2011 r. Nr 123, pkt 68.
11 Tak pkt 34 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16. Zob. podobnie wyrok TS z 3.10.2013 r., Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlament i Rada (w sprawie C-583/11 P, Dz.Urz. UE C z z 2013 r. Nr 625, pkt 100, 101, a także przytoczone tam orzecznictwo).
12 Zob. podobnie wyroki TS: z 13.3.2007 r., w sprawie C-432/05, Dz.Urz. UE C z 2007 r. Nr 163, pkt 37; z 22.12.2010 r., w sprawie C-279/09, Dz.Urz. UE C z 2010 r. Nr 811, pkt 29–33.
13 Tak pkt 34 wyroku TS z 27.2.2018 r. w sprawie C-64/16. Zob. podobnie wyrok TS z 28.3.2017 r., w sprawie C-72/15, Dz.Urz. UE C z 2017 r. Nr 236, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo.
14 Zob. wyroki TS: z 16.2.2017 r., w sprawie C-503/15, Dz.Urz. UE C z 2017 r. Nr 126, pkt 27, z 17.7.2014 r., w sprawie C-58/13 i C-59/13, Dz.Urz. UE C z 2014 r. Nr 2088, pkt 17; a także z 6.10.2015 r., w sprawie C-203/14, Dz.Urz. UE C z 2015 r. Nr 664, pkt 17., wyrok TS z 24.5.2016 r., w sprawie C-396/14, Dz.Urz. UE C z 2016 r. Nr 347, pkt 23, w sprawie C-196/09, Dz.Urz. UE C z 2011 r. Nr 388, pkt 37, w sprawie C-394/11, Dz.Urz. UE C z 2013 r. Nr 48, pkt 38.
15 Odwołując się przy tym do art. 47 ak. 2 KPP.