- Sprawy bieżące
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 3(25)/2016, dodano 24 listopada 2016.
Rząd przyjął projekt zakładający publikowanie oświadczeń majątkowych sędziów
Dnia 5.9.2016 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki oraz niektórych innych ustaw1, która wprowadzi m.in:
- jawność oświadczeń majątkowych sędziów oraz obowiązek publikowania oświadczeń majątkowych sędziów i prokuratorów w Biuletynie Informacji Publicznej;
- przewidziano wydłużenie okresu, w którym będzie można wszcząć postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego z 3 do 5 lat od chwili popełnienia czynu. Przewidziano też wydłużenie przedawnienia dyscyplinarnego z 5 do 8 lat, w przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przed upływem 5 lat;
- przewidziano wprowadzenie nowej kary dyscyplinarnej, polegającej na obniżeniu wynagrodzenia zasadniczego sędziego o 5 do 15% na okres od 6 miesięcy do 2 lat. Określono też inne niż dotychczas skutki niektórych orzekanych kar dyscyplinarnych. Orzeczenie każdej z kar dyscyplinarnych, poza upomnieniem, skutkować będzie: pozbawieniem możliwości awansowania na wyższe stanowisko sędziowskie przez 5 lat, a także niemożnością udziału w tym okresie w kolegium sądu, orzekania w sądzie dyscyplinarnym oraz objęcia w sądzie funkcji prezesa i wiceprezesa, kierownika ośrodka zamiejscowego sądu;
- założono, że za przewlekłość postępowania będą przyznawane wysokie rekompensaty: od 2000 do 20 000 zł – jednak nie mniej niż 1000 zł za każdy rok trwania postępowania dotkniętego przewlekłością (niezależnie od tego ilu etapów postępowania dotyczy stwierdzona przewlekłość). Przykładowo, jeśli postępowanie dotknięte przewlekłością będzie trwało 6 lat, sąd orzeknie rekompensatę od 6 do 20 000 zł.
Jak zauważają sędziowie, publikowanie oświadczeń majątkowych sędziów zagraża ich bezpieczeństwu. Sędziowie niejednokrotnie prowadzą procesy zorganizowanych grup przestępczych i wystawianie ich na pokaz, ujawnianie ich majątku grozi ich bezpieczeństwu. My nie jesteśmy przeciwko ujawnianiu naszej sytuacji majątkowej, ale powinny tym zajmować się wyspecjalizowane służby, organy skarbowe – tak skomentował sprawę rzecznik „Iustitii” Bartłomiej Przymusiński. Natomiast prof. Andrzej Zoll stwierdził, że takie działania są niedopuszczalne, bo niszczą autorytet władzy, która jest niezwykle potrzebna w demokratycznym państwie prawa.
1 Zob. https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/decyzje-rzadu/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-skardze-na-naruszenie-prawa-strony-do-0.html