Kilka słów na początek kadencji

Drodzy Iusticjanie, Koleżanki i Koledzy,

Rozpoczęła się nowa kadencja zarządu, którego miałem zaszczyt zostać prezesem. Jestem zdania, że tak jak Stowarzyszeniu, także sądownictwu nie jest potrzebna rewolucja. Nie wszyscy jednak podzielają tę opinię podejmując prace legislacyjne w zakresie szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości. Projektodawcy mają prawo do wprowadzania zmian, my zaś mamy obowiązek dbania o poszanowanie zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz przestrzegania trójpodziału władzy.

Obowiązkiem zarządu Stowarzyszenia, w tym prezesa, jest efektywne koordynowanie działań „Iustitii” zgodne z kierunkami, które wytyczają uchwały Zebrań Delegatów. Praktycznie od pierwszych godzin po wyborze przystąpiliśmy do ich realizacji. Działają już zespoły problemowe: ds. Organizacji Sądownictwa, Prawa Cywilnego, Prawa Karnego, Międzynarodowych, Szkoleń, Edukacji Prawnej, Statutu, Pozasądowego Rozwiązywania Sporów (ADR), Monitorowania Postępowań Dyscyplinarnych i Immunitetowych oraz Informacyjny. Cieszymy się, że tyle osób podjęło współpracę. Jest nam też bardzo miło, że do „Iustitii” dołączają nowi członkowie. Zachęcamy każdego, kto chciałby włączyć się w prace zespołów, do zgłaszania się na adresy podane na stronie „Iustitii”. Pracy obecnie nie brakuje, co związane jest ze wzmożoną aktywnością legislacyjną, w tym głównie Ministerstwa Sprawiedliwości. Dlatego już teraz składam szczególnie podziękowania pierwszym trzem zespołom oraz zespołowi informacyjnemu, który dba o profesjonalne przekazywanie wiadomości naszemu środowisku oraz mediom.

Zgodnie z zapowiedzią złożoną podczas zebrania delegatów w Ołtarzewie, zintensyfikowane zostały rozmowy z naszymi partnerami, którym równie mocno zależy na ochronie prawnej i demokratycznym państwie prawa. Są to inne stowarzyszenia sędziowskie, Krajowa Rada Sądownictwa, Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury. Dbamy o dobre i merytoryczne relacje z Sądem Najwyższym, który jest jednym z fundamentów wymiaru sprawiedliwości. Dynamizujemy prace w ramach Porozumienia Samorządów Zawodowych i Stowarzyszeń Prawniczych. Mamy nadzieję, że wzajemne, częste kontakty przyniosą pożądane efekty.

Szanowni Państwo, chcemy budować jak najlepszy i bliski kontakt ze wszystkimi sędziami. Tematów do rozmów nie brakuje. Wszystkim nam przecież zależy na zagwarantowaniu każdemu prawa do sądu – do sądu niezależnego, w którym orzekają sędziowie niezawiśli, w warunkach gwarantujących jak najlepszy poziom obsługi dla podsądnych. Zależy nam na tym, aby obywatele byli w możliwie jak największym stopniu świadomi swoich praw i obowiązków, co z kolei łączy się z edukacją prawną. Nie mamy wątpliwości, że taki obywatel będzie w większym stopniu rozumiał naszą sytuację i wagę niezależności i apolityczności. Mamy też nadzieję na istotne zwiększenie udziału zawodu sędziego w życiu publicznym.

To tylko wybrane zagadnienia, co do których chcielibyśmy prowadzić aktywności i prowokować do dyskusji. O wszelkich wydarzeniach z tym związanych będziemy informować.

Na koniec proszę przyjąć najlepsze życzenia z okazji Dnia Wymiaru Sprawiedliwości. Pamiętajmy o tych, którzy jak Giovanni Falcone nie wahali się ryzykować życia w imię dobra publicznego i sprawiedliwości. Wspomnijmy polskich sędziów, Prezesów Sądu Najwyższego. Władysława Seydę i Stanisława Rudnickiego, którzy przez swoją bezkompromisowość w walce o niezawisłość i niezależność stracili urzędy. „Warto być przyzwoitym”. A historia przypomina, że Sędzia Stanisław Rudnicki „Na fali przemian po 1989 r. wrócił triumfalnie do Sądu Najwyższego i został Prezesem Sądu Najwyższego kierującym pracami Izby Cywilnej. Wprowadził atmosferę wzajemnej życzliwości oraz koleżeńskiej współpracy, ale i szczególnej odpowiedzialności za ukształtowanie właściwej wykładni ustawodawstwa sprzed 1989 r. oraz orzekanie w sposób, w którym aksjologia okazała się znowu ważna i potrzebna¹. Obecna I Prezes SN prof. dr hab. Małgorzata Gersdorf w przemówieniu z okazji Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego w dniu 20.4.2016 r. w związku z kryzysem konstytucyjnym pisała: „Chciałabym prosić wszystkich polskich sędziów, aby mieli odwagę. Dzisiaj nie są oni jedynie »ustami ustawy«, lecz – powiem to bez cienia patosu i przesady – depozytariuszami wartości polskiej demokracji, a przy tym piastunami władzy publicznej. Tylko od nich zależy, czy polscy obywatele docenią wagę podziału władz oraz obowiązywania i przestrzegania prawa. Sędziowie muszą cierpliwie tłumaczyć zawiłości prawa i przez coraz lepsze uzasadnianie orzeczeń przybliżać Konstytucję obywatelom”.

W nawiązaniu do postaw tych wybitnych prawników życzę Państwu optymizmu, cierpliwości, pracy w warunkach wzajemnej życzliwości i orzekania na podstawie dobrego i stabilnego prawa. Wierzę głęboko, że nie zawiedziemy i sprostamy pokładanym w nas nadziejom.

Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”

Krystian Markiewicz

¹ Wspomnienie o Stanisławie Rudnickim autorstwa Prezesa SN prof. dr hab. T. Erecińskiego, dostępne na: http://www.sn.pl/promemoria/osoby/SitePages/SRudnicki.aspx