Niezależność sądów i niezawisłość sędziów powinny być dla wszystkich oczywiste
Wywiad z adw. Jackiem Trelą Prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej
Pytania opracowali Edyta Bronowicka1 i Tomasz Zawiślak2. Pytania zostały przesłane 13.2.2018 r.
Edyta Bronowicka, Tomasz Zawiślak: Panie Prezesie, w tym roku adwokaci obchodzą 100-lecie Odrodzonej Adwokatury Polskiej. Czym ten jubileusz jest dla Pana?
Jacek Trela: To zaszczyt, że właśnie mi przypadło w udziale sprawowanie funkcji prezesa NRA w roku jubileuszu 100-lecia Odrodzonej Adwokatury Polskiej, z czym wiąże się też ogromny obowiązek przeprowadzenia obchodów w godny sposób. To czas świętowania, przypominania chlubnych kart historii zapisanych przez pokolenia adwokatów. I to właśnie robimy. W zakładce 100-lecia naszej strony internetowej: www.adwokatura.pl prezentujemy historię, sylwetki zasłużonych adwokatów, ważne wydarzenia historyczne, a także sentencje i ciekawostki związane z naszym zawodem.
[hidepost]
W obchody włączają się wszystkie izby, każda na swój sposób celebrując jubileusz, np. organizując konkursy plastyczne dla dzieci, spektakle teatralne i muzyczne, mecze charytatywne i wystawy. Dnia 20.1.2018 r. izba bydgoska przypomniała postać adw. Jana Maciaszka, pierwszego polskiego prezydenta Bydgoszczy. Zależy nam na tym, aby obchody nie miały jedynie wewnętrznego charakteru, będziemy włączać w nie jak najszersze grono społeczeństwa. Dlatego Naczelna Rada Adwokacka przygotuje m.in. konkurs na esej dla uczniów szkół ponadpodstawowych, konferencję dla studentów oraz wystawę w Muzeum II Wojny Światowej. Przez cały rok, od wiosny, w różnych miejscach kraju będzie można zobaczyć wystawę plenerową „Adwokaci polscy Ojczyźnie”. Chcemy dzięki niej oddać hołd pamięci adwokatów, którzy nie tylko w godny sposób wykonywali swój zawód, ale też oddali swoje talenty i życie Ojczyźnie.
E.B., T.Z.: Panie Prezesie, czy kiedyś w podręcznikach historii polskiego prawa będzie można przeczytać o przyjętych niedawno ustawach dotyczących ustroju sądów powszechnych, SN i KRS? Jak te ustawy zostaną zapamiętane jako wzmacniające, czy naruszające fundamenty państwa prawa?
J.T.: To, że będziemy o tym czytać w podręcznikach, nie ulega wątpliwości. Fakty mówią same za siebie wprowadzone tymi dwiema ustawami zmiany naruszają ustaloną w Konstytucji RP zasadę trójpodziału władzy i odrębności władzy sądowniczej od pozostałych władz. Chodzi o skrócenie kadencji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, zastosowanie obniżonego wieku emerytalnego do obecnie urzędujących sędziów SN, co powoduje naruszenie zasady nieodwoływalności tych sędziów i także o wybór sędziów do KRS przez polityków.
E.B., T.Z.: W środowisku sędziowskim pojawiają się głosy, że otoczenie ustrojowe nie ma w zasadzie znaczenia dla niezawisłości sędziowskiej, bo wypływa ona z wnętrza sędziego, z jego charakteru. Co Pan, jako adwokat z wieloletnim doświadczeniem na sali sądowej, o tym myśli?
J.T.: Na pewno powinno tak być, i tak jest. W czasach trudnych dla wymiaru sprawiedliwości, postawy sędziów, którzy zachowują niezawisłość, są nagłaśniane w mediach i szeroko komentowane. Dla mnie jednak niepokojące jest to, że te oczywiste przecież postawy są podawane jako wydarzenia medialne, że traktuje się je jako przykłady buntu lub bohaterstwa. Nie powinno tak być. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów powinny być dla wszystkich oczywiste i tak zwyczajne, że niezasługujące na miejsce na pierwszych stronach gazet. Nie powinniśmy o tym dyskutować, bo to nie powinno podlegać dyskusji.
Z drugiej strony, niepokoi mnie bardzo, że media zaczynają mówić o przypadkach szykan wobec sędziów, którzy orzekają niezgodnie z oczekiwaniami rządzących. To wyraźna przesłanka do tego, że potrzebujemy odpowiednich mechanizmów prawnych, zapisów, które bronią niezawisłości sędziowskiej.
[/hidepost]