Edytorial

Szanowni Czytelnicy,

Miło nam zaprezentować Państwu pierwszy numer Kwartalnika w 2018 r.

Lekturę najnowszego numeru warto rozpocząć od wiodącego tekstu, jakim jest wywiad z Prezesem Sądu Najwyższego Stanisławem Zabłockim. Pan sędzia odpowiedział na pytania dotyczące m.in. sensu dialogu sędziów z politykami, trudnych decyzji o pozostaniu w Sądzie Najwyższym po wprowadzonych w nim zmianach, „łańcucha światła” w obronie wolnych sądów, udziału sędziów w debacie publicznej oraz działalności SSP „Iustitia” w ostatnich latach. Jesteśmy przekonani, że jest to jeden z naszych najważniejszych wywiadów.

My sędziowie polscy jesteśmy jednocześnie sędziami europejskimi. Dlatego mamy prawo mówić o Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej jako o naszym Trybunale. W aktualnościach znalazła się krótka informacja o wizycie obserwatorów SSP „Iustitia” w Trybunale, który dokonał wysłuchania w sprawie dotyczącej udzielenia odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Sądu Najwyższego Irlandii. Bada on kwestię praworządności w Polsce. Już wkrótce opublikujemy list prof. M. Matczaka do sędziów Trybunału w związku z tą sprawą. W tym kontekście warto też sięgnąć po artykuł M. Taborowskiego zawierający analizę wyroku Trybunału z 27.2.2017 r. w sprawie C-64/16 Associação Sindical dos Juízes Portugueses, który ma precedensowy charakter w kontekście zakresu kompetencji TSUE do oceny gwarancji niezawisłości sądów krajowych. W numerze 2/2018 ukaże się obszerna glosa autorstwa K. Gajdy-Roszczynialskiej do tego wyroku.

Rozpoczynamy publikację fragmentów odpowiedzi SSP „Iustitia” na „Białą Księgę w sprawie reform wymiaru sprawiedliwości”. Pierwszy dotyczy odpowiedzi na pytanie, dlaczego Polska potrzebuje reformy sądownictwa. W kolejnych numerach Kwartalnika będziemy publikować dalsze fragmenty odpowiedzi.

W dziale prawo cywilne prezentujemy artykuł W. Kuberskiej i A. Wieczorek dotyczący skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego w praktyce sądowej, zaś w dziale poświęconym prawu karnemu tekst J. Krupy o implikacjach art. 207 KK z punktu widzenia kuratora sądowego. Warto czasami spojrzeć na świat z innej perspektywy niż sędziowska.

Ponieważ tak wiele się dzieje wokół polskiego sądownictwa bardzo bogaty jest przegląd wydarzeń. Uważny Czytelnik znajdzie w nim sprawozdania z konferencji w Krakowie (G. Szacoń) i Pradze (S. Pałka), informację o raporcie specjalnego sprawozdawcy ONZ o zmianach w polskim wymiarze sprawiedliwości, o niepewnej przyszłości KRS w Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ), czy o niezwykle ważnej wizycie w Polsce Prezydenta American Bar Association (ABA) Hilarie Bass.

W natłoku obowiązków orzeczniczych często nie zdajemy sobie sprawy, że jesteśmy świadkami wydarzeń niezwykłych. Należy do nich zaliczyć powołanie w 29. rocznicę historycznych wyborów z 1989 r. Komitetu Obrony Sprawiedliwości (KOS), do którego celów należy monitorowanie przypadków wywierania nacisków na sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i przedstawicieli innych zawodów prawniczych, informowanie opinii publicznej o takich przypadkach, zapewnianie osobom szykanowanym obrony i wsparcia, podejmowanie działań na rzecz praworządności i utrzymania niezawisłości sędziów i niezależności zawodów prawniczych. Oby KOS miał jak najmniej zajęć. Niestety żyjemy w czasach, w których istnieje ryzyko, że sędziowie będą zmuszani np. do orzekania w sądach dyscyplinarnych, przeciwko czemu zaprotestowało Stałe Prezydium Forum Współpracy Sędziów. O tym i wielu innych ważnych kwestiach jest mowa właśnie w sprawach bieżących.

Tomasz Zawiślak
Zastępca Redaktora Naczelnego