- Sprawy bieżące
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 2(28)/2017, dodano 14 listopada 2017.
Apel o odmowę obejmowania stanowisk po usuniętych z funkcji koleżankach i kolegach
Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” 28.8.2017 r. zwrócił się do sędziów z następującym apelem:
Koleżanki i Koledzy Sędziowie,
Pomimo naszych próśb i stanowisk, w ostatnich dniach weszła w życie nowelizacja ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, która umożliwia Ministrowi Sprawiedliwości – Prokuratorowi Generalnemu przeprowadzenie „czystki” personalnej na stanowiskach funkcyjnych w sądach i pozbawia nas – sędziów, wpływu na to, kto będzie kierował pracą sądów i wydziałów.
Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny będzie mógł w ciągu najbliższych sześciu miesięcy odwołać bez żadnej przyczyny prezesa każdego sądu w Polsce (art. 17 ustawy zmieniającej). Ta nadzwyczajna procedura w sposób oczywisty narusza konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy oraz separacji władzy sądowniczej od „władzy politycznej”. Absolutnie dominującą pozycję w sądach powszechnych ma teraz polityk: Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny.
Z tego powodu apelujemy do Was, abyście nie przyjmowali stanowisk po wyrzuconych w tym trybie prezesach. Pamiętajmy, że za każdą taką decyzją stoi pozbawienie naszych kolegów i koleżanek funkcji w sposób urągający wszelkim zasadom prawnym i międzyludzkim. Jeśli w tej nadzwyczajnej, „namiestnikowskiej” procedurze nowo powołani prezesi sądów dokonają analogicznych zwolnień podległych sobie sędziów funkcyjnych – apel o nieuczestniczenie w tej niekonstytucyjnej i niekoleżeńskiej procedurze jest w pełni aktualny co do obejmowania zwolnionych w ten sposób funkcji m.in. przewodniczących wydziałów, wizytatorów, czy kierowników sekcji.
Podstawowa procedura powoływania prezesów i innych sędziów funkcyjnych przewidziana w art. 23–25 PrUSP eliminuje głos sędziów oraz Krajowej Rady Sądownictwa. W przypadku jej zastosowania apelujemy o to, by podczas zgromadzeń i zebrań sędziów, w których prezes jest przedstawiany przez Ministra Sprawiedliwości wyrazić opinię o takiej osobie. Wierzymy w to, że etyczne i moralne względy nie pozwolą sędziemu negatywnie ocenionemu przez kolegów i koleżanki na ostateczne objęcie funkcji prezesa. Zwracamy się również o to, by w przypadku wszczęcia przez Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego procedury odwołania prezesa lub wiceprezesa sądów, wyrazić opinię w tym przedmiocie podczas zgromadzeń i zebrań sędziów. Jesteśmy przekonani, że będzie ona stanowiła istotny głos środowiska sędziowskiego i będzie brana pod uwagę przez KRS, wydającą opinię zgodnie z art. 27 PrUSP.
W dobrze pojętym interesie demokratycznego państwa prawa i jawności życia publicznego jest, aby o wszystkich przypadkach opisanych wyżej informować społeczeństwo. Stowarzyszenie „Iustitia”, wraz z Forum Współpracy Sędziów oraz z organizacjami pozarządowymi weźmie czynny udział w monitorowaniu każdej takiej sytuacji.
Zwracamy się do Koleżanek i Kolegów Sędziów z prośbą o przekazywanie informacji o takich sytuacjach, jak i wszystkich innych związanych z naruszeniem zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów na adres: [email protected].
Apel został powtórzony w oświadczeniu z 15.9.2017 r., w którym stwierdzono, że:
Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” podtrzymuje stanowisko, w którym zaapelowało do sędziów o nieprzyjmowanie stanowisk funkcyjnych po usuniętych prezesach sądów w trybie znowelizowanej ustawy o ustroju sądów powszechnych. Udział sędziów w tej politycznej procedurze stanowi legitymizację niekonstytucyjnej ustawy. Jest przy tym zachowaniem nieetycznym. Środowisko prawnicze, jak i wiele innych podmiotów życia publicznego, bacznie obserwują wymianę prezesów i wiceprezesów w sądach powszechnych. Proces ten jest na wstępnym etapie, dlatego jest jeszcze za wcześnie na jego wnikliwą analizę i ocenę. Zgodnie ze statutem stowarzyszenia, kompetencję do wykluczania jego członków mają zebrania członków oddziałów terenowych. Takie decyzje mogą być podjęte z inicjatywy władz oddziałów stowarzyszenia.
We wskazanym trybie zostały (jak dotąd) usunięte z funkcji trzy Wiceprezes Sądu Okręgowego w Warszawie.
(IS)