Czy konieczne jest przedłożenie oryginału tytułu wykonawczego wraz z wnioskiem wierzyciela z art. 788 KPC?
[hidepost]
W sytuacji nieprzedłożenia przez wnioskodawcę oryginału tytułu wykonawczego, trafne wydaje się zatem wybranie trzeciej z prezentowanych w judykaturze możliwości, a mianowicie merytoryczne rozpoznanie wniosku z art. 788 KPC i wydanie stosownego postanowienia (nadającego klauzulę zgodnie z wnioskiem wierzyciela bądź oddalającego ten wniosek). Samo bowiem nieprzedłożenie wraz z wnioskiem z art. 788 KPC tytułu wykonawczego nie stanowi przeszkody do merytorycznego rozpoznania wniosku. Zupełnie inną kwestią, niezależną od przedłożenia tytułu wykonawczego, pozostaje wykazanie przez wnioskodawcę przejścia na niego uprawnień stwierdzonych tym konkretnym tytułem egzekucyjnym. Załączenie do wniosku tytułu wykonawczego wydanego poprzednikowi prawnemu może być pomocne przy rozpoznaniu wniosku, nie stanowi natomiast przesłanki przemawiającej za jego uwzględnieniem bądź oddaleniem.
Odpowiadając zatem na tytułowe pytanie należy uznać, że przedłożenie wraz z wnioskiem z art. 788 KPC tytułu wykonawczego wydanego zbywcy nie jest konieczne, aby sąd rozstrzygnął wniosek. Konieczność przedłożenia tego tytułu związana jest natomiast z ewentualnym wydaniem wnioskodawcy tytułu wykonawczego z klauzulą na jego rzecz. W przypadku bowiem niezłożenia tego tytułu sądowi, powołując się na omówioną powyżej zasadę, nie ma podstaw (nawet przy wykazaniu przez nowego wierzyciela następstwa prawnego) do wydania mu kolejnego odpisu tytułu. Podkreślić należy, że nabywca wierzytelności powinien zadbać o to, aby zbywca wydał mu tytuł wykonawczy, stwierdzający przelewaną wierzytelność, a następnie dokument ten przedłożyć sądowi50. Zbywcy tytuł wykonawczy nie powinien być już potrzebny – skoro sprzedał wierzytelność, to po dacie cesji przestał być wierzycielem uprawnionym do jej egzekwowania. Powyższe najpełniej ochroni dłużnika przed ewentualnymi nieuczciwymi wierzycielami, bez konieczności wszczynania postępowania przeciwegzekucyjnego w celu pozbawienia wykonalności wprowadzonego do obrotu prawnego kolejnego tytułu wykonawczego stwierdzającego jego dług. Jednocześnie następca prawny, w przypadku uwzględnienia jego wniosku, będzie posiadał postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności na jego rzecz i gdy tylko uzyska od zbywcy wierzytelności oryginał tytułu wykonawczego, będzie mógł zwrócić się do sądu o umieszczenie na nim klauzuli. Należy bowiem odróżnić decyzję procesową sądu o nadaniu klauzuli wykonalności, która przybiera formę postanowienia, od czynności technicznoprawnej, jaką jest samo nadanie klauzuli wykonalności51. Klauzula wykonalności jest aktem sądowym, w którym sąd stwierdza, że tytuł egzekucyjny przedstawiony przez wierzyciela nadaje się do wykonania, i że prowadzenie egzekucji przeciwko dłużnikowi jest dopuszczalne. Jest potwierdzeniem możliwości prowadzenia egzekucji w oparciu o konkretny tytuł egzekucyjny52. Klauzula nie jest czynnością decyzyjną sądu, a jej moc obowiązująca wynika z mocy wiążącej postanowienia o jej nadaniu53.
Reasumując, właściwe jest wymaganie od wierzyciela, aby wraz z wnioskiem o nadanie klauzuli przedłożył sądowi tytuł wykonawczy wydany poprzednikowi, jednak nie jako warunku formalnego wniosku czy przesłanki jego merytorycznego rozpoznania, lecz jako koniecznego do wydania mu tytułu wykonawczego z klauzulą na jego rzecz. Taka praktyka z góry zapobiegnie ewentualnym nieuczciwym działaniom wierzycieli i w najpełniejszy sposób ochroni z reguły słabszego uczestnika postępowania egzekucyjnego – dłużnika.
Is it necessary to present the original of the enforcement order together with the creditor’s application
under Art. 788 of the Code of Civil Procedure?
The article’s aim is to answer the question contained in its title.
The problem concerns one of the aspects of the application of Art. 788 § 1 of the Code of Civil Procedure stipulating that if after an enforcement order was issued or in the course of the proceedings before an order was passed a right or an obligation has been transferred to a third party, the court shall make it enforceable for or against that person providing the transfer has been evidenced by an official document or a private document with an officially certified signature.
Key words: enforcement proceedings, enforcement order, legal succession
[/hidepost]