• Prawo cywilne
  • Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 3(9)/2012, dodano 26 listopada 2012.

Dopuszczalność poświadczania przez aplikantów adwokackich i radcowskich odpisów pełnomocnictw i innych dokumentów w sądowym postępowaniu cywilnym

Andrzej Antkiewicz
(inne teksty tego autora)

W praktyce sądowej spotyka się w ostatnim czasie przypadki składania do sądów odpisów dokumentów, w szczególności odpisów pełnomocnictw procesowych udzielanych przez stronę radcy prawnemu, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez aplikanta radcowskiego, któremu radca prawny udzielił upoważnienia do występowania w sprawie na podstawie art. 351 ust. 1 i 4 ustawy z 6.7.1982 r. o radcach prawnych1. Do akt sądowych w postępowaniu cywilnym składane są również odpisy upoważnień udzielanych przez radcę prawnego aplikantowi na podstawie powołanych przepisów, poświadczone również za zgodność z oryginałem przez aplikanta. Warto rozważyć, czy taka praktyka znajduje uzasadnienie w przepisach prawa, albowiem w przypadku uznania, że jest błędna, jej skutki mogą być dalekosiężne. Problem zostanie omówiony zarówno w odniesieniu do aplikantów radcowskich, jak i adwokackich.

[hidepost=1]

Uprawnienie do uwierzytelniania odpisów określonych dokumentów przez profesjonalnych pełnomocników

W mojej ocenie, aplikanci adwokaccy i radcowscy nie posiadają uprawnień do poświadczania za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów składanych w postępowaniu cywilnym, w tym do poświadczania odpisów pełnomocnictwa dla radcy prawnego (adwokata) i upoważnienia dla aplikanta radcowskiego (adwokackiego).

Jak stanowi art. 89 § 1 KPC, pełnomocnik jest zobowiązany przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa. Tylko adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, a także radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Powołany przepis określa sposób wykazania umocowania pełnomocnika przed sądem. Z przepisu tego wynika, że w razie, gdy pełnomocnik dokonuje w sprawie pierwszej czynności procesowej polegającej na wniesieniu pisma procesowego, ma obowiązek dołączyć do tego pisma dokument pełnomocnictwa zaopatrzony w podpis mocodawcy, przy czym dopuszczalne jest posłużenie się wierzytelnym odpisem dokumentu pełnomocnictwa. Jeśli pełnomocnikiem jest adwokat, radca prawny albo rzecznik patentowy lub radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, to mogą oni sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa. Ponadto, pełnomocnik substytucyjny może nie tylko poświadczyć odpis udzielonego mu pełnomocnictwa substytucyjnego, ale i odpis pełnomocnictwa głównego. Według omawianej regulacji, dokument pełnomocnictwa (oryginał) lub jego wierzytelny odpis jest jedynym dowodem potwierdzającym przed sądem istnienie umocowania pełnomocnika do działania w imieniu strony i nie może być zastąpiony innym środkiem dowodowym2. Niedołączenie do pisma procesowego dokumentu pełnomocnictwa albo dołączenie jego odpisu, który nie jest należycie uwierzytelniony, stanowi niedochowanie wymogów formalnych pisma procesowego w rozumieniu art. 130 § 1 KPC. Taki brak formalny podlega usunięciu w sposób przewidziany w tym przepisie, a jego nieusunięcie w terminie tygodniowym prowadzi do zwrotu pisma procesowego (art. 130 § 2 KPC)3.

[/hidepost]