- Edytorial
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 2(40)/2020, dodano 25 września 2020.
Edytorial
Drogie Czytelniczki, Drodzy Czytelnicy,
przed Wami drugi numer Kwartalnika „IUSTITIA” w 2020 r.
Miałem ostatnio przyjemność rozmawiać z człowiekiem, który stał się symbolem walki o wolne sądy. Igor Tuleya to laureat Odznaki Honorowej „Iustitii”, gość niezliczonych kafejek prawnych, jeden z „ulubionych” celów rzeczników dyscyplinarnych. Niezłomna postawa niezawisłego sędziego upominającego się o niezależność sądów i poszanowanie konstytucyjnych wartości państwa prawa, w połączeniu z wyjątkową wrażliwością, autentycznością i skromnością robią niezwykłe wrażenie. Efektem prawie godzinnej rozmowy z Igorem jest wywiad, który można przeczytać w bieżącym numerze.
Wracamy do wyborów Pierwszego Prezesa SN. Gorąco polecam wystąpienie sędziego Włodzimierza Wróbla, który jako jedyny zdobył większość głosów członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN, a mimo to nie został powołany przez Prezydenta RP. Pan Prezydent powołał na to zaszczytne stanowisko Małgorzatę Manowską, mimo że otrzymała tylko 25 głosów. O okolicznościach tego wyboru można było przeczytać w poprzednim numerze Kwartalnika (K. Markiewicz, Polityczne wybory w Sądzie Najwyższym).
Publikujemy także wyniki badania opinii publicznej oraz sędziów na temat wyborów Pierwszego Prezesa SN oraz cech, jakie powinna posiadać osoba na tak ważnym stanowisku. Wnioski z badania, przeprowadzonego na reprezentatywnej grupie Polaków, a równolegle wśród kilkuset sędziów z całej Polski, są jasne. Zdecydowana większość respondentów chce kandydatów trzymających się z dala od polityków. Za praktycznie dyskwalifikujące dla kandydata badani (ponad 95% sędziów i ponad 60% opinii publicznej) uznają zajmowanie wcześniej politycznych stanowisk lub zażyłe kontakty z politykami.
Od wejścia w życie ustawy kagańcowej minęło już trochę czasu, ale nie wszyscy uświadamiają sobie, jaka jest groźna; jak bardzo, pokazaliśmy punkt po punkcie w opinii „Iustitii”. Mamy już pierwsze dyscyplinarki oparte na przepisach tego aktu prawnego. Szczególnie bulwersujące są postępowania wszczęte przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych Przemysława Radzika, wymierzone w członków Stałego Prezydium Forum Współpracy Sędziów. FWS jest niesformalizowaną płaszczyzną porozumienia, platformą współpracy, zapewniającą komunikację pomiędzy sędziami różnych sądów w Polsce. Pomimo tego Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego uznał, że jest ono zrzeszeniem w rozumieniu art. 88a Prawa o ustroju sądów powszechnych. Obawiam się, że ciąg dalszy nastąpi.
Więcej o postępowaniach dyscyplinarnych w streszczeniu raportu o represjach wobec sędziów i prokuratorów przygotowanym przez Jakuba Kościerzyńskiego.
W dziale „Prawo ustrojowe” opublikowaliśmy również tekst współpracownika Zespołu Prawa Cywilnego SSP „Iustitia” Łukasza Małeckiego-Tepichta dotyczący rewolucji cyfrowej w sądownictwie.
W dziale dotyczącym sądów za granicą warto zapoznać się z:
• wywiadem przeprowadzonym przez Przewodniczącego Niemiecko-Polskiego Stowarzyszenia Sędziów Thomasa Guddata z sędzią niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego Ulrichem Maidowskim (dotyczy on głośnego wyroku z 5.5.2020 r., który wzbudził duże zainteresowanie w Polsce);
• artykułami na temat odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w USA (Johna McClellan Marshall) oraz na Litwie (Vytautas Zelianka).
Nie przeoczcie też proszę tekstu Prezesa naszego Stowarzyszenia, który przypomina obchodzony w tym roku jubileusz „Iustitii”. 30 lat minęło jak jeden dzień…
Dziękuję, że sięgacie po nasz Kwartalnik.
Tomasz Zawiślak
Zastępca Redaktora Naczelnego