• Prawo karne
  • Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 4(14)/2013, dodano 13 marca 2014.

Fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności w orzecznictwie sądowym

dr Cezary Waldziński
(inne teksty tego autora)

[hidepost=1]

Tym samym, w postępowaniu w przedmiocie fakultatywnego odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności, przypisując normatywne znaczenie dacie złożenia wniosku o odroczenie wykonania kary, należy zagwarantować wszystkim skazanym możliwość złożenia wniosku o kolejne odroczenie wykonania kary przed upływem wcześniejszego okresu odroczenia. Uniemożliwienie skazanym złożenia ww. wniosku przed upływem wcześniejszego okresu odroczenia, powoduje odebranie im prawa do starania się o warunkowe zawieszenie wykonania kary10. Powyższej gwarancji wymaga konstytucyjna zasada równości wobec prawa, niewątpliwie należąca do kanonów demokratycznego państwa prawnego, która nakazuje identyczne traktowanie wszystkich adresatów określonej normy prawnej, znajdującej się w takiej samej lub podobnej sytuacji prawnie relewantnej. Nakaz interpretacji wszystkich przepisów w sposób zgodny z Konstytucją jest powinnością nie tylko Trybunału Konstytucyjnego, ale też wszystkich organów i podmiotów interpretujących prawo. Tymczasem nie wszystkim skazanym dana jest możliwość złożenia wniosku o dalsze odroczenie wykonania kary przed upływem poprzedniego okresu odroczenia, co budzi zastrzeżenia z punktu widzenia zasady równości wobec prawa na gruncie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary, która jest ściśle związana z odroczeniem wykonania kary pozbawienia wolności. Nietrudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, gdy skazany po raz pierwszy złożył wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres 6 miesięcy, który został uwzględniony, po czym przed upływem tego okresu, skazany złożył wniosek o dalsze odroczenie wykonania kary na okres 2 miesięcy, a posiedzenie w tym przedmiocie zostało wyznaczone po upływie 2 miesięcy od daty zakończenia wcześniej udzielonego odroczenia. W takiej też sytuacji sąd uwzględniając ten wniosek musiałby odroczyć wykonanie kary na dalszy okres 2 miesięcy, wszakże data zakończenia dalszego odroczenia wykonania kary byłaby wcześniejsza niż data wydania postanowienia. Dalsze odroczenie wykonania kary obejmowałoby okres 2 miesięcy od daty zakończenia wcześniej udzielonego odroczenia. Tak więc, gdyby skazany
w dniu wydania tego postanowienia, czy też w dniu jego uprawomocnienia się, złożył kolejny wniosek o dalsze odroczenie wykonania kary na okres 4 miesięcy, sąd nie mógłby w całości jego uwzględnić. Zgodnie bowiem z interpretacją zaprezentowaną w najnowszym orzecznictwie SN, okres pomiędzy datą zakończenia wcześniej udzielonego odroczenia a datą kolejnego postanowienia o odroczeniu nie mógłby zostać zaliczony, z uwagi na złożenie wniosku o dalsze odroczenie wykonania kary
po zakończeniu wcześniej udzielonego odroczenia. W przedmiotowej sytuacji skazany korzystał już bowiem dwukrotnie z odroczenia wykonania kary, przy czym łączny okres odroczenia wyniósł 8 miesięcy. Tym samym, skazany zostałby pozbawiony możliwości skorzystania z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pomimo tego, że w tych okolicznościach nie można mu było zarzucić jakiegokolwiek uchybienia. Data wydania postanowienia w przedmiocie odroczenia wykonania kary nie jest praktycznie zależna od skazanego.

W konsekwencji, dokonując wykładni art. 151 § 3 KKW należy mieć na uwadze, że w ramach instytucji odroczenia wykonania kary można podzielić skazanych na dwie grupy, a mianowicie:

−    skazanych, którzy mogą złożyć wniosek o kolejne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności przed zakończeniem wcześniej udzielonego okresu odroczenia;

−    skazanych, którym powyższa możliwość została odebrana, z uwagi na wcześniejsze odroczenie wykonania kary na czas krótszy, niż okres jaki upłynął od daty zakończenia wcześniej udzielonego odroczenia do daty wydania postanowienia w tym przedmiocie.

[/hidepost]