Implikacje art. 207 KK. Pluralizm w pracy kuratora sądowego ze skazanym
[hidepost]
Podobną informację można znaleźć w Karcie informacyjnej dla osoby skazanej za stosowanie przemocy w rodzinie, która również została wdrożona w 2014 r., dzięki współpracy Ministerstwa Sprawiedliwości z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej i Centralnym Zarządem Służby Więziennej. Skierowana jest ona do skazanych, którzy opuścili zakłady karne, w związku z warunkowym, przedterminowym zwolnieniem. Karta również mówi o konsekwencjach prawnych kontynuowania przemocy oraz podsuwa różne warianty pomocowe od edukacji po terapię. Te materiały przekazane zostały do wszystkich zakładów karnych na terenie całego kraju56.
Osobisty wkład w samorozwój permanentny celem skutecznej aktywizacji pracy kuratora
Powyższe wymienione instytucje pomocowe, a także instruktarze pomogą skazanemu, o ile kurator będzie umiał osobiście wpłynąć na jego decyzję i wzbudzić chęć poprawy. Wiąże się to z jego nieskazitelnym charakterem57, o którym mowa w KurSądU. Według interpretacji dr Krystyny Gromek, chodzi o takie cechy jak: „uczciwy, pracowity, nieposzlakowany, zrównoważony, sumienny, odważny, cierpliwy, o wysokiej kulturze osobistej, bystry, uprzejmy”58. Pomagają one zdobyć zaufanie u skazanego, otworzyć się na trudne sprawy życiowe, a także przyjąć propozycję pomocy ze strony kuratora czy instytucji. Kolejnym ważnym elementem budującym autorytet kuratora jest jego chęć do ustawicznego samokształcenia w myśl art. 10 KurSądU. Wszechstronne wykształcenie kuratora szczególnie z zakresu nauk społecznych sprawia, że staje się on bardziej kompetentny w diagnozie przypadku skazanego i użycia w pracy właściwych metod i form konwersacji, przez co staje się bardziej skuteczny (kompensacja i adaptacja według K. Gromek59).
Stopnie służbowe, jakie może nabywać kurator podczas pracy zawodowej, są efektem samokształcenia nie tylko podstawowego z zakresu studiów wyższych, ale także, jak to stwierdził I Budrewicz, chodzi o „dalsze doskonalenie w zakresie wybranej specjalizacji, prace badawcze, wyższe stopnie naukowe”60. Warto przy tej okazji posłużyć się pracą E. Hoyle’a i L. Stenhouse’a, którzy wprowadzili pojęcie „poszerzonej profesjonalności”61 do dyskursu traktującym, co prawda, specyfikę pracy nauczyciela, lecz w naszym przypadku doskonale może korelować z naszymi standardami jakości pracy kuratora: nabywanie umiejętności na podstawie wiedzy formalnej, szersza perspektywa kontekstu społecznego problemu niż jednostkowy problem poszczególnego przypadku, metody pracy są weryfikowane z innymi metodami pracy innych kuratorów czy prezentowanymi w różnych opracowaniach naukowych, aktywna współpraca z innymi kuratorami, większe zaangażowanie w działalność poza pracą zawodową (naukowe, społeczne, charytatywne, terapeutyczne itp.), systematyczna aktualizacja wiedzy związanej z sądownictwem, przepisami pracy kuratora, możliwościami zastosowania lepszych metod resocjalizacji, angaż osobisty w autorskie opracowywanie różnych rozwiązań problemów (opracowywanie programów korekcyjno-edukacyjnych, współpraca i doradztwo w grupach organów samorządowych itp.).
Zakończenie
W zmieniającej się rzeczywistości modyfikacji ulega postrzeganie zawodu kuratora sądowego, a także oczekiwania wobec jego roli. Aby działania kuratora były skuteczne, musi on posiadać umiejętności rozpoznawania, aplikowania określonych wzorców i realizowania przyjętych aksjomatów w społeczeństwie.
Takie podejście w praktyce niewątpliwie natrafia na wiele przeszkód. Osoba, która naruszyła prawo, pozostaje często w zaburzonej relacji z najbliższym środowiskiem. Nie tylko spotyka się z negatywną oceną, ale i skrajnym ostracyzmem. Ta relacja może wpływać destabilizująco w stosunku do osób najbliższych i tym samym powodować izolację od reszty społeczeństwa, a także potęgować niepożądane zachowania. Wymiar sprawiedliwości ze zjawiskiem stosowania przemocy ma do czynienia bardzo często. Rola kuratora w relacji między orzecznictwem a skazanym powinna przebiegać pomyślnie tzn. skutecznie, aby realizowane były postanowienia sądu przy jednoczesnym procesie terapeutyczno-wychowawczym.
W artykule, poza obowiązkami kuratora, które wynikają z jego powinności, trzeba pamiętać o głęboko pojętej resocjalizacji, która wymaga od niego permanentnego kształcenia interdyscyplinarnej i zintegrowanej wiedzy. Należy podkreślić, że kurator nie jest w ścisłym znaczeniu terapeutą ani pedagogiem (chociaż może nim być), ale powinien orientować się na swoim terenie w specyfice i działalności różnych organizacji samorządowych i społecznych, które pomogłyby mu szczególnie w kwestii wychowawczej. W każdym powiecie działają ośrodki, poradnie, które pomagają osobom szczególnie z problemami alkoholowymi czy narkotykowymi. Trudniejszym zadaniem niestety pozostaje dla kuratora umiejętność wpłynięcia na chęć i wolę skazanego, który chciałby podjąć tego rodzaju naprawę moralną.
W związku z powszechnym zjawiskiem przemocy, jaka panuje w rodzinach, wymaga to nie tylko wysiłku jednej ze stron (w tym przypadku wymiaru sprawiedliwości), lecz koordynacji wszystkich organizacji i instytucji pomocowych, gdyż zasada godnego i bezpiecznego życia jest właściwą konstytuantą rozwoju integralnego humanizmu.
[/hidepost]