Kilka uwag o „reformowaniu” Krajowej Rady Sądownictwa
[hidepost]
9 Stanowi to istotne naruszenie standardów demokratycznych, gdyż jak podkreślają G. Borkowski i R. Michalczewski: „zgodnie z owymi standardami rady sądownictwa powinny składać się co najmniej w połowie (a według niektórych dokumentów – w większości) z sędziów wybieranych przez samych sędziów”, G. Borkowski, R. Michalczewski, Skład i sposób wyboru sędziów do rad sądownictwa w krajach członkowskich Unii Europejskiej, „Krajowa Rada Sądownictwa” Nr 2/2017, s. 46.
10 Podobnie K. Grajewski, Zmiany statusu prawnego Krajowej Rady Sądownictwa [w:] Współczesne problemy sądownictwa w Republice Czeskiej i w Rzeczypospolitej Polskiej, pod red. Z. Witkowskiego, J. Jiráska, K. Skotnickiego i M. Serowańca, Toruń 2017, s. 102.
11 Zob. też D. Mazur, W. Żurek, Wymiar sprawiedliwości w Polsce u progu 2017 r. – wyzwania i zagrożenia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” Nr 1/2017, s. 32.
12 Odmiennie J. Stelina, Opinia prawna w przedmiocie wybranych aspektów nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, druk sejmowy 1423, s. 3, dostępny na: http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/C236BFA5FB01297BC125811D0034B170/%24File/i564_17.docx
13 Ibidem, s. 105.
14 Zob. L. Garlicki, Uwagi do art. 187 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. IV, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 2005, s. 5.
15 R. Piotrowski, Konstytucyjne granice reformowania sądownictwa, „Krajowa Rada Sądownictwa” Nr 2/2017, s. 14–15.
16 Podobnie D. Mazur, W. Żurek, op. cit., s. 33.
17 W swoim stanowisku KRS słusznie stwierdziła, że propozycja ta prowadzi do „likwidacji równości materialnej głosów członków Rady, przez przyznanie głosom członków Pierwszego Zgromadzenia Rady (…) większej wagi niż głosom członków Drugiego Zgromadzenia Rady”, opinia KRS z 7.3.2017 r., zob. przyp. 7.
18 L. Garlicki, op. cit., s. 2–3.
19 Podobnie R. Piotrowski, op. cit., s. 17.
20 L. Garlicki, op. cit., s. 2–3.
21 Jak podkreśla K. Grajewski, autorzy uzasadnienia projektu wybiórczo odwoływali się do orzeczenia TK, który dopuszczał co prawda ograniczyć kadencję organu konstytucyjnego, jednak, czego nie wskazano, wyłącznie, gdy zaistnieją „nadzwyczajne, konstytucyjnie uzasadnione okoliczności, które w tym wypadku trudno jest odnaleźć, zob. K. Grajewski, op. cit., s. 111–112.
22 Dodać trzeba, że 22.6.2017 r. zapadł wyrok TK, K 5/17, OTK ZU A z 2017 r., poz. 48 w składzie z osobami o wątpliwym statusie prawnym, który stwierdzał, że orzekający skład nie zgadza się z wcześniej wyrażanym stanowiskiem TK: „Konstytucja określa, iż członkami KRS mogą być sędziowie wybierani przez sędziów”. W efekcie „ustawodawca ograniczył sędziom sądów powszechnych bierne prawo wyborcze na członka KRS. Ma to związek z takim ukształtowaniem procedury wyłaniania tych członków, że tylko wybrani elektorzy mogą spośród siebie wybrać określone osoby do Krajowej Rady Sądownictwa. Zdaniem Trybunału, Konstytucja dopuszcza system elektoralny jako schodkowy instrument realizacji czynnego prawa wyborczego, ale jeśli norma ustawowa wprowadza rozwiązanie, w którym elektorzy wybierają członków KRS już tylko spośród siebie, pozostaje to sprzeczne z Konstytucją”.
23 Druk Nr 2002, dostępny na: http://sejm.gov.pl
24 Jak podkreśla T. Zalasiński: „w praktyce istnieje bowiem wysokie ryzyko dysfunkcjonalności tych regulacji i pozorności gwarancji demokratyczności wyboru członków KRS i uzyskania kompromisu politycznego wokół ich kandydatur”, zob. T. Zalasiński, Opinia prawna dot. konstytucyjności prezydenckiego projektu zmiany ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, s. 7, dostępna na: http://batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Odpowiedzialne%20Panstwo/KRS-opinia%20dr%20Zalsinskiego.pdf
25 Jak podkreślają A. Sulikowski i K. Otręba: „prawdopodobieństwo kształtowania składu KRS na zasadzie »wierność za wybór« jest co najmniej znaczne”, zob. A. Sulikowski, K. Otręba, Kilka uwag o przeszłości i perspektywach Krajowej Rady Sądownictwa, „Krajowa Rada Sądownictwa” Nr 3/2017, s. 38.
26 Por. Opinia SSP „Iustitia” dotycząca prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, dostępna na: http://iustitia.pl/opinie/1939-opinia-stowarzyszenia-iustitia-o-prezydenckim-projekcie-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-krajowej-radzie-sadownictwa-oraz-niektorych-innych-ustaw
27 Podobne stanowisko przyjęła również KRS, zob. opinia KRS z 31.10.2017 r. w przedmiocie przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, s. 5, dostępna na: http://krs.pl/admin/files/opinie-i-stanowiska/171031%20020109.pdf
28 Zwraca uwagę to, że procedura ta w istotny sposób nawiązuje do regulacji zgłaszania inicjatywy ustawodawczej przez obywateli czy też obywatelskiego wniosku o przeprowadzenie referendum.
[/hidepost]