Kongres Prawników Polskich, Katowice 20.5.2017 r.
[hidepost]
Głos zabrała również prof. Anne Sanders z Uniwersytetu w Bonn.
Odniosła się do standardów europejskich dotyczących sądownictwa i samych rad sądowniczych, wypracowanych przez Komisję Wenecką, Radę Konsultacyjną Sędziów Europejskich oraz Europejską Sieć Rad Sądowniczych przy wsparciu organów Unii Europejskiej.
Dwie podstawowe zasady, jakie zakładają owe standardy to: zabezpieczenie rad sądowniczych przed naciskami politycznymi (większość członków rad sądowniczych powinni stanowić sędziowie wybierani przez samych sędziów), a także ciągłość kadencji członków (jej skrócenie jest niedopuszczalne).
Prof. A. Sanders podkreśliła, że wprawdzie w systemie niemieckim widoczny jest wpływ legislatury i egzekutywy na wybór sędziów, jednak jest on równoważony przez dobrze funkcjonujący system checks and balances8 – i to zarówno na poziomie landów, jak też na poziomie federalnym. System ten zapobiega nominacjom, które w jakikolwiek sposób mogły być motywowane politycznie. W Niemczech panuje powszechne poszanowanie niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądów. Ponadto, niezwykle silną pozycję ma TK, który nie waha się podważać decyzji władzy wykonawczej, czy ustawodawczej.
Zaznaczyła, że w Niemczech od lat czyni się starania w kierunku zmiany systemu na zbliżony do tego, który aktualnie jeszcze obowiązuje w Polsce.
Opracowała: Dorota Zabłudowska
Summary:
Koen Lenaerts, President of the European Court of Justice, indicated that that the more independent judges are protection of individual rights is more effective and democracy becomes stronger. The ECJ President emphasized that EU laws may be effectively protected only when judges are free from any political pressure. Mr Lenaerts indicated that the EU had been established as a community of the law and such large countries as France, Germany, Spain, Italy and Poland should in particular protect those values and provide an example for other Member States.
Nuria Diaz Abad, President of the European Network of Councils for the Judiciary emphasized that the principles of judicial ethics allow judges to speak up when democracy and fundamental freedoms are endangered. She also indicated that the ENCJ adopted the Warsaw Declaration in connection with the disquieting situation in Poland, formulated an opinion concerning the amendments in the Polish law proposed by the Ministry of Justice (30 January 2017) and carried out an analysis of the situation in the justice system in Poland (9 March 2017). Ms Abad assured that the ENCJ is prepared to take further measures aimed at guaranteeing independence and impartiality of European judicature.
Thomas Guddat, President of the Polish-German Association of Judges and Vice-President of MEDEL, referred to the intervention of Polish Vice-Minister of Justice Marcin Warchoł pointing out the improper comparison of the proposal of changes in the Polish system of justice and the solutions functioning in Germany. Mr Guddat expressed utmost astonishment with the view of the President that judges must not criticize representative of the other two branches of government, as well as calling judges corrupt by the representative of the Ministry of Justice. Mr Guddat expressed enormous respect for Polish judges for continuing the struggle for judicial independence.
Professor Anne Sanders of Bonn University referred to the European standards for the judiciary and judicial councils worked out by the Venice Commission, the Consultative Council of European Judges with the support of EU authorities, i.e. protecting judicial councils against political pressures as well as continuity of their members’ terms of office. Professor Sanders noted that efforts aimed at changing the system into one similar to that which is currently functioning in Poland have been made in Germany for years.
[/hidepost]