Kongres Sędziów Gospodarczych

– W działalności sędziowskiej w sprawach gospodarczych najważniejsza jest stabilność regulacji prawnych, w Polsce panuje tymczasem legislacyjna epidemia – mówił podczas obrad Kongresu Sędziów Gospodarczych sędzia Sądu Najwyższego prof. Wojciech Katner. Wtórował mu prof. Leszek Balcerowicz: – Proces tworzenia prawa się zdegenerował. Mamy mnóstwo złego prawa, łącznie z prawem, które nadmiernie obciąża sądy. I mamy zjawisko nihilizmu konstytucyjnego – uchwalanie ustaw, o których z góry wiadomo, że są one sprzeczne z Konstytucją. A druga część nihilizmu konstytucyjnego polega na tym, że jak się czasem zaskarży te ustawy, to one długo pozostają w mocy.

Kongres Sędziów Gospodarczych, zorganizowany przez Stowarzyszenie „Iustitia”, odbył się w siedzibie Sądu Najwyższego w Warszawie z okazji 25-lecia sądownictwa gospodarczego w Polsce. Wydarzenie objęli honorowym patronatem Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Gersdorf i Minister Sprawiedliwości Cezary Grabarczyk. Tematem Kongresu była przeszłość, teraźniejszość i przyszłość sądownictwa gospodarczego w Polsce.

Kongres otworzył wykład Prezesa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego prof. Tadeusza Erecińskiego. Profesor Ereciński odwołał się do przedwojennych korzeni sądownictwa gospodarczego i powojennej instytucji Państwowego Arbitrażu Gospodarczego oraz dokonał podsumowania kodeksowej regulacji postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych. Zwrócił uwagę na mankamenty poprzednich regulacji procesowych wyrażające się w przyznaniu absolutnej wartości szybkości postępowania. Profesor Ereciński podkreślił, że odejście od modelu odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych jest nieodwracalne. Zwracał uwagę na znaczenie i potrzebę zachowania specjalizacji sędziów gospodarczych, jak też nie wykluczył de lege ferenda wprowadzenia do postępowania w sprawach gospodarczych ławników.

Zaproszenie sędziów przyjął prof. Leszek Balcerowicz, który w swoim wystąpieniu odwoływał się do kategorii ekonomicznej analizy prawa. Podnosił, że dobre prawo sprzyja rozwojowi gospodarki. Profesor Balcerowicz analizował przyczyny zbyt długich postępowań sądowych. Krytycznie ocenił zbyt dużą kognicję sądów powszechnych oraz niedostateczne wykorzystanie instrumentów mediacji i arbitrażu. Na koniec zaprosił sędziów do współpracy.

W podsumowującej konferencję dyskusji mówiono o potrzebie ograniczenia kognicji sądów gospodarczych, znaczeniu ostatnio wdrażanych reform prawa upadłościowego i naprawczego, w tym co do wprowadzenia rejestru upadłości, możliwości wydawania wyroków na posiedzeniu niejawnym, czy uproszczeniu procedury cywilnej.

(IS)