- Prawo cywilne
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 4(10)/2012, dodano 17 lutego 2013.
Materialnoprawne podstawy adopcji zagranicznej
[hidepost=1]
5) Zakaz kierowania się interesem finansowym w związku z adopcją zagraniczną
Bardzo ważną zasadą adopcji zagranicznej jest zakaz kierowania się interesem finansowym w związku z adopcją zagraniczną. W żadnym wypadku o przysposobieniu nie mogą decydować wyłącznie względy majątkowe, zarówno po stronie przysposobionego (zapewnienie mu większego dobrobytu, możliwości dziedziczenia), jak i po stronie przysposabiającego (np. zapewnienie siły roboczej do gospodarstwa)28.
Zasada niemajątkowego charakteru przysposobienia jest silnie związana z polityką przeciwdziałania handlowi ludźmi. Strony KPrDz są zobowiązane do podejmowania kroków zmierzających do zwalczania nielegalnego transferu dzieci i ich nielegalnego wywozu za granicę (art. 11 KPrDz) do przeciwdziałania uprowadzeniom, sprzedaży, handlu dziećmi dla jakichkolwiek celów i w jakiejkolwiek formie. Przyjęcie tego rodzaju uregulowań było wynikiem powstawania niebezpiecznych zjawisk handlu dziećmi.
Przykładowo, w latach 80. XX w. został zauważony istotny wzrost adopcji zagranicznych w Polsce związanych właśnie z procederem handlu dziećmi.
Przyczyny tego rodzaju procederów mogą być różne. Od dążenia bogatych obywateli innych państw do szybkiego przeprowadzenia procesu adopcji, poza kolejnością, adoptowania dziecka spełniającego konkretne oczekiwania i wymagania przysposabiających, dotyczące jego wyglądu, stanu zdrowia, cech genetycznych, intelektualnych, po adoptowanie dzieci przez pedofili, adoptowanie dzieci w celu wykorzystywania ich do celów pornograficznych, aż po skrajne przypadki handlu dziećmi w celu transplantowania organów. Tego rodzaju praktyki można spotkać na całym świecie. Jednak szczególnie narażone są na takie niebezpieczeństwo dzieci z państw niezamożnych, gdzie adoptowanie przez członków bogatych społeczeństw postrzegane jest jako wybór „lepszego losu” dla dziecka pozbawionego rodziny.
Przykładowo, znaczny wzrost adopcji zagranicznych odnotowano również w Rosji z początkiem lat 90., po upadku „Żelaznej Kurtyny”. Głośna stała się sprawa Nadezhdy Fratrii, która przez 10 lat pośredniczyła i organizowała adopcje dzieci z okręgu Wołogard w Rosji do południowych Włoch. Działalność Nadezhdy Fratrii objęła około 1000 rosyjskich dzieci i przyniosła jej dochód 1,5 miliona dolarów.
Znane są również skrajne przypadki porywania dzieci w celu pobierania ich organów. Najczęściej zdarzenia takie dotykały dzieci z Brazylii, z Południowej i Środkowej Ameryki oraz Afryki29.
[/hidepost]