O mediacji w Niemczech

(inne teksty tego autora)

[hidepost]

Bardzo ważna jest zasada poufności. Świadczy ona o tym, że postępowanie pojednawcze przed sędzią ugodowym nie jest zwyczajnym postępowaniem sądowym. Jak stanowi § 159 ust. 2 zd. 2 ZPO: „Protokół z postępowania pojednawczego albo kolejnych prób rozwiązania konfliktu przed sędzią ugodowym spisywany jest zgodnie § 278 ust. 5 tylko na zgodny wniosek stron”. W celu zachowania poufności, sędzia ugodowy i strony często zawierają umowę nazywaną: Ugoda o zachowaniu tajemnicy⁴³.

4. Skutki ugody zawartej przed sędzią ugodowym

Natychmiast po rozwiązaniu konfliktu sędzia ugodowy może zaprotokołować ugodę. W przypadku porozumienia ugoda opatrzona jest klauzulą wykonalności i stanowi tytuł wykonawczy, bowiem sędzia ugodowy jest sędzią i zgodnie z prawem strony mogą zawrzeć przed każdym sądem ugodę. Każda ugoda zawarta przed sądem (w tym także przed sędzią ugodowym) stanowi tytuł wykonawczy (np. § 794 ust. 1 nr ZPO). W tym przypadku strony nie muszą zwracać się do sądu, przed którym zostało wszczęte postępowanie.

a) Dlaczego postępowanie przed sędzią ugodowym jest atrakcyjne dla stron?

Silne zaufanie do sędziów: mimo że wiele osób nie jest zadowolonych z orzeczeń sądów, sądownictwo cieszy się uznaniem i zaufaniem obywateli, a zaufanie do mediatora jest bardzo ważne⁴⁴.

Kompleksowe rozwiązania sporu między stronami: w postępowaniu pojednawczym sędzia ugodowy nie jest związany przedmiotem sporu sądowego. Przykładowo jest możliwe, że w postępowaniu w sprawie o alimenty strony zawrą ugodę dotyczącą opieki rodzicielskiej, prawa do odwiedzin dzieci czy podziału majątku małżeńskiego. A zatem osiągają naprawdę pokój (porozumienie)⁴⁵.

Szybki przebieg: tok postępowania jest szybki. Sędzia ugodowy wyznacza stronom spotkanie w ciągu dwóch tygodni, czasami w kilka dni. Postępowanie pojednawcze trwa około 1 do 3 godzin⁴⁶ i jego wynikiem jest tytuł egzekucyjny.

Koszty: nie ma dodatkowych kosztów. Postępowanie pojednawcze jest częścią postępowania przed sądem, a zatem nie ma dodatkowych opłat sądowych. Po zaprotokołowaniu ugody przed sędzią ugodowym przysługuje adwokatom prawo do kosztów tak jak przy zawarciu ugody przed sądem.

5. Statystyka

Poniżej zaprezentowane zostały statystyki dotyczące pracy wszystkich sędziów ugodowych w 2012 r.:

1. liczba sądów z sędziami ugodowymi: 380;
2. liczba sędziów ugodowych: 1292;
3. liczba postępowań przed sędziami ugodowymi: 7804;
4. liczba postępowań zakończonych sukcesem (tytuł wykonawczy) 5350;
5. liczba postępowań niezakończonych sukcesem 2454;

udział procentowy postępowań przed sędzią ugodowym zakończonych sukcesem do wszystkich postępowań: 68,55%.

Poniżej zaprezentowane zostały statystyki dotyczące pracy wszystkich sędziów ugodowych wszystkich sądów rejonowych w 2012 r.:

1. liczba sądów z sędziami ugodowymi: 155;
2. liczba sędziów ugodowych: 353;
3. liczba postępowań przed sędziami ugodowymi: 1824;
4. liczba postępowań zakończonych sukcesem (tytuł wykonawczy) 1270;
5. liczba postępowań niezakończonych sukcesem 554;

udział procentowy postępowań przed sędzią ugodowym zakończonych sukcesem do wszystkich postępowań: 69,63%⁴⁷.

Brak jest statystyk, które przedstawiają efekt pracy sędziów ugodowych w stosunku do ogólnej liczby wszystkich postępowań sądowych. Należy jednak zauważyć, że istnieje wrażenie, iż praca sędziów ugodowych w poważnym stopniu odciążyła sądy. Dowodem tego jest badanie z 2007 r., według którego 37% wszystkich postępowań zakończonych ugodą obejmuje też sprawy, które nie były przedmiotem sporów sądowych⁴⁸.

[/hidepost]