O mediacji w Niemczech
[hidepost]
Mediacja gospodarcza dla przedsiębiorców – umowa pomiędzy Sądem Krajowym (Landgericht) w Stade i Izbą Przemysłowo-Handlową Stade – projekt pilotażowy
Od kwietnia 2011 r. istnieje, jako projekt pilotażowy, umowa pomiędzy Sądem Krajowym (Langericht) w Stade i Izbą Przemysłowo-Handlową Stade49, zgodnie z którą Sąd Okręgowy kieruje, zgodnie z wolą stron, spory między przedsiębiorcami (handlowcami) do wydziału mediacji Izby Przemysłowo-Handlowej. Jako mediatorzy pracują tam adwokaci z regionu, którzy przeszli wcześniej krótkie przeszkolenie dotyczące mediacji. Mediacja odbywa się w siedzibie Izby Przemysłowo-Handlowej. Strony nie ponoszą z tego tytułu żadnych kosztów.
Odrębności spraw przed sądem rodzinnym
1. Uwagi ogólne
Postępowanie przed sądem rodzinnym nie jest uregulowane w Kodeksie postępowania cywilnego (ZPO), ale ustawie o postępowaniu w sprawach rodzinnych i postępowaniu nieprocesowym50, która od 1.9.2009 r. zastąpiła Kodeks postępowania nieprocesowego.
Przepis ogólny brzmi następująco:
§ 23 ust. 1: „(…) Wniosek (w postępowaniu w sprawach rodzinnych) powinien zawierać informację, czy odbyła się już próba mediacji albo został podjęty inny alternatywny sposób rozwiązania sporu, oraz czy istnieją powody, które na to nie pozwalają”.
W ustawie FamFG podkreśla się generalny obowiązek sądu promowania mediacji51:
§ 36a ust. 1: „Sąd może zaproponować jednemu albo wszystkim uczestnikom mediację albo inny alternatywny sposób rozwiązania sporu (…)”.
Istotne ograniczenie występuje w sprawach związanych z przemocą domową, w których mediacja jest możliwa z uwzględnieniem następującej regulacji:
§ 36a ust. 1 zd. 2: „W przypadku spraw związanych z przemocą domową Sąd musi chronić ofiary przemocy”.
W sprawach dotyczących dzieci znaczenie mają alternatywne metody rozwiązywania sporów, przede wszystkim mediacja – centralny punkt postępowania sądowego. Metody te mają pierwszeństwo przed rozstrzygnięciami o charakterze władczym, gdyż uznaje się, że te ostatnie prowadzą do sytuacji, w której jedna strona wygrywa, a druga przegrywa sprawę, podczas gdy dziecko zawsze przegrywa. Ugodowe załatwienie sprawy stanowi przy tym cel ramowy. Największe znaczenie ma dobro dziecka (art. 6 niemieckiej Konstytucji – Grundgesetz).
Opisanej kwestii dotyczy § 156 ust. 1 zd. 2 i n. FamFG:
„Sąd wskazuje na możliwość skorzystania z doradztwa wydziałów pomocy dzieciom i młodzieży, w szczególności w celu stworzenia planu wspólnego sprawowania opieki rodzicielskiej i odpowiedzialności rodzicielskiej. Sąd może nakazać, aby rodzice uczestniczyli osobno albo razem w bezpłatnej rozmowie informacyjnej dotyczącej mediacji i innych alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów, przeprowadzonej przez wyznaczoną przez sąd osobę albo instytucję, a następnie żądać zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w tej rozmowie. Sąd może także nakazać, aby rodzice uczestniczyli w konsultacji zgodnie ze zdaniem 2. Zarządzenia zgodnie ze zdaniem 3 i 4 nie są odrębnie zaskarżalne i nie można ich przymusowo egzekwować”.
Sędzia rodzinny może także nakazać, aby strony stawiły się przed sędzią ugodowym. Zgodnie z § 113 FamFG stosuje się wtedy § 278 ZPO dotyczący posiedzenia pojednawczego52.
[/hidepost]