O mediacji w Niemczech
[hidepost]
SUMMARY
Mediation in Germany
The text presents mediation in Germany. It is subdivided into mediation in general (extrajudicial), and judicial mediation. With regard to mediation in general it is explained that there are certified mediators and mediators without certification. There is a big market for mediators, and the principle of specialization is prevalent. There re also associations of mediators, for example Bundesverband der Mediation e.V. and Mikk e.V. in Berlin (mediation in cross-border conflicts referring to children), which cooperates with the Bundesamt für Justiz (the Federal Office of Justice) as theCentral Authority. Neither state authorities nor tribunals register or supervise mediators without certification and certified mediators: both are free-lancers. As regards judicial mediation: it has been in existence since 2002, the mediator being a professional judge. Until 2012, the situation was not legislated. In 2012, the Mediation Act (Mediationsgesetz) was adopted, which introduced the institution of a “conciliation judge”, who is a professional judge, which also means: not retired. The conciliation judge may not be the same judge who hears the case. The latter refers – with the agreement of the parties – the files of the case to the conciliation judge. This judge, who has received brief training in psychology, serves the parties as a mediator. If an agreement is reached, the conciliation judge may keep the minutes of the agreement; then the court certificate of enforceability may be given and a writ of execution is formed. is the article also describes the importance of mediation in family law, also referring to cross-border cases. There is also a concise comparison of Polish and German regulations concerning the civil procedure. The aim is to demonstrate that mediation has a future. It serves peaceful coexistence in society. In particular, judicial mediation serves this aim as it accelerates proceedings, helps to resolve disputes which seemed to be unresolvable, strengthens personal responsibility of the parties for the outcome of the proceedings.
* Autor jest Niemcem, Direktorem des Amtsgerichts a.D. – Dyrektorem Sądu Rejonowego w stanie spoczynku. Pracował do 2009 r. w Otterndorf, był sędzią do spraw rodzinnych i sędzią dla nieletnich(wydział karny), prowadził szkolenia na zlecenie Krajowej Rady Sądownictwa Hispanii – Consejo General del Poder Judicial – dla sędziów Unii Europejskich z prawa niemieckiego.
1 Gesetz zur Förderung der Mediation und anderer Verfahren der außergerichtlichen Konfliktbeilegung – ustawa z 21.7.2012 r. o promocji mediacji i innych postępowań alternatywnego rozwiązywania sporów, Federalny Dziennik Ustaw I 2012, s. 1577; dalej jako: MediationsG.
2 Dz.Urz. L Nr 136 z 24.5.2008 r., s. 3. Zgodnie z zawartą w nim definicją ustawową „mediacja” oznacza zorganizowane postępowanie o dobrowolnym charakterze, bez względu na jego nazwę lub określenie, w którym przynajmniej dwie strony sporu próbują same osiągnąć porozumienie w celu rozwiązania ich sporu, korzystając z pomocy mediatora. Postępowanie takie może zostać zainicjowane przez strony albo może je zaproponować lub zarządzić sąd lub nakazać prawo państwa członkowskiego.
3 Przykładem jest tzw. „Peer-Mediation”, w ramach której osoby nieletnie w ramach mediacji pomagają równolatkom rozwiązywać konflikty w grupie. Także tzw. „rozjemca sporu” w szkołach jest uczniem.
4 Por. uzasadnienie do ustawy Bundestagsdrucksache 17/5335, s. 14; dostępne na: www.dip21.bundestag.de/dip21/btd/17/053/1705335.pdf
5 W Niemczech nie funkcjonują też listy mediatorów, jak przewidziane w art. 1832 § 3 KPC.
6 Por. portal: www.mediator-finden.de
7 Wielu działa w sprawach rodzinnych, np. mediatorzy zrzeszeni w MiKK e.V. w Berlinie (Mediacje w Sprawach Konfliktów Międzynarodowych Związanych z Dziećmi).
8 Zob. www.jurawiki.de/Mediation
9 Sędzia taki przechodzi wcześniej krótkie przeszkolenie dotyczące mediacji; w okręgu Wyższego Sądu Krajowego Celle, składa się ono z trzech modułów po trzy dni każdy, w okresie trzech miesięcy – przede wszystkim według metod Harvarda i Himmelsteina (metoda Harvarda zorientowana jest bardziej na biznes, zaś Himmelsteina – na terapię).
10 Por. uzasadnienie do ustawy Bundestagsdrucksache 17/10102, s. 2; dostępne na: dipbt.bundestag.de/dip21/btd/17/101/1710102.pdf
11 Dosłowne tłumaczenie terminu: Güte=dobroć; Richter=sędzia. Myślę, że lepiej jest przetłumaczyć termin „Güte” na język polski jako „ugodowy”, bowiem celem sędziego jest zawarcie ugody. Por. M. Ahrens, MediationsG und Güterichter, NJW 2012, s. 2470.
12 § 21e Gerichtsverfassungsgesetz – Prawo o ustroju sądów powszechnych – presydium sądu ustali plan podziału zadań; zob. też R. Greger [w:] Zivilprozessordnung: mit FamG (§§ 1–185, 200–270, 433–484) und Gerichtsverfassungsgesetz, den Einführungsgesetzen, mit Internationalem Zivilprozessrecht, EU-Verordnungen, Kostenanmerkungen; Kommentar, pod red. R. Zöllera, Kolonia 2012, § 278, nb. 25; M. Ahrens, op. cit., s. 2470./p>
13 Według ustawy możliwe jest powoływanie sędziów ugodowych także na poziomie Sądów Najwyższych, ale do chwili obecnej powołano tylko jednego sędziego ugodowego w Federalnym Sądzie Pracy (www.güterichter-forum.de).
14 Z wyjątkiem Federalnego Sądu Pracy.
[/hidepost]