O pojęciu „wymiar sprawiedliwości” w kontekście umorzenia postępowania przygotowawczego na wniosek pokrzywdzonego (art. 59a KK)
[hidepost]
6 Zob. Z. Czeszejko-Sochacki, O wymiarze sprawiedliwości w świetle Konstytucji, międzynarodowych standardów i praktyki, PiP Nr 9/1999, s. 3 i n.; T. Ereciński, Aktualne problemy ustroju sądownictwa, PiP Nr 5/1981, s. 19 i n.; L. Garlicki, Sądy i inne organy rozstrzygające (Na tle rozwiązań europejskich państw socjalistycznych), PiP Nr 6/1977, s. 21 i n.; tenże, Komentarz do art. 175 Konstytucji RP [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. T. 4. Komentarz, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 2005, s. 2 i n.; W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowska, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, Warszawa 2009, s. 691–692; A. Arndt, Rechtsprechende Gewalt und Strafkompetenz [w:] Festgabe für Carlo Schmid zum 65. Geburstag, pod red. T. Eschenburga, Tübingen 1962, s. 9 i n.; K.A. Bettermann, Die Freiwilige Gerichtsbarkeit im Spannungsfeld zwischen Verwaltung und Rechtsprechung [w:] Festrschrift für Friedrich Lent zum 75. Geburstag, pod red. L. Rosenberga, München 1957, s. 873 i n.; V. Haas, Strafbegriff, Staatsverständnis und Prozessstruktur. Zur Ausübung hoheitlicher Gewalt durch Staatsanwaltschaft und erkennendes Gericht im deutschen Strafverfahren, Tüningen 2008, s. 305 i n. oraz powołana tam literatura. Zob. także w dawniejszej literaturze: L. Kański, Konstytucyjne podstawy wymiaru sprawiedliwości w europejskich państwach socjalistycznych, Poznań 1973, s. 16 i n.; K. Lubiński, Pojęcie i zakres wymiaru sprawiedliwości, SP Nr 4/1987, s. 3 i n.; M. Pomorski, Konstytucyjna zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości w PRL, Annales UMCS, vol. XVII, s. 133 i n.; K.M. Pospieszalski, O znaczeniu terminu „wymiar sprawiedliwości” [w:] Księga pamiątkowa ku czci Konstantego Grzybowskiego, Warszawa 1971, s. 157 i n.; S. Rozmaryn, Konstytucja jako ustawa zasadnicza PRL, Warszawa 1967, s. 183 i n.; J. Skupiński, Gwarancje prawidłowości orzekania na tle sporu o pojęcie wymiaru sprawiedliwości, PiP Nr 8–9/1972, s. 82 i n.; F. Siemieński, Prawo konstytucyjne, Warszawa–Poznań 1976, s. 326 i n.; J. Skupiński, Model polskiego prawa o wykroczeniach, Warszawa 1974, s. 24 i n.; J. Waszczyński, Ustrój organów ochrony prawnej (w zarysie), Łódź 1971, s. 15 i n.; S. Włodyka, Organizacja wymiaru sprawiedliwości w PRL, Warszawa 1963, s. 7 i n.; tenże, Konstytucyjna zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości w PRL, PiP Nr 11/1964, s. 654. Wziąwszy pod uwagę, że cytowane powyżej opracowania, które ukazały się w piśmiennictwie polskim, powstały w znacznej mierze pod rządami Konstytucji PRL z 1952 r. nieodzowne staje się podkreślenie, że przepis art. 56 ust. 1 wskazanego aktu prawnego przewidywał rozwiązanie, które pod względem konstrukcyjnym można uznać za pierwowzór dla unormowania przyjętego w art. 175 ust. 1 Konstytucji RP, stanowił bowiem, że wymiar sprawiedliwości w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej sprawują: Sąd Najwyższy, sądy wojewódzkie, sądy powiatowe i sądy szczególne. Por. L. Garlicki, Komentarz [w:] op. cit., s. 3.
7 Zob. K.M. Pospieszalski [w:] op. cit., s. 158 i n.; J. Waszczyński, op. cit., s. 15 i n.
8 Zob. A. Arndt, Rechtsprechende Gewalt… [w:] op. cit., s. 9 i n.; V. Haas, op. cit., s. 306 i n.; L. Kański, op. cit., s. 23–25; M. Pomorski, op. cit., s. 135 i n.; J. Skupiński, Model…, op. cit., s. 33 i n.; S. Włodyka, Konstytucyjna zasada…, op. cit., s. 654 i n.
9 Por. A. Adamczyk, M. Chlipała, P. Chmielnicki, J. Jaskiernia, H. Kaczmarczyk, M. Mączyński, A. Szyszka, Konstytucyjny system władz publicznych, Warszawa 2009, s. 229; L. Garlicki, Komentarz [w:] op. cit., s. 3 i n.; L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2008, s. 334.
10 Chcąc na marginesie zobrazować konsekwencje przyjęcia podmiotowej definicji wymiaru sprawiedliwości na gruncie art. 175 Konstytucji RP można zauważyć, że po odpowiednim podstawieniu, treść tego przepisu wypełniałoby w gruncie rzeczy stwierdzenie, że działalność sądów w Rzeczypospolitej Polskiej jest sprawowana przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Por. K.M. Pospieszalski [w:] op. cit., s. 167; J. Skupiński, Model…, op. cit., s. 34.
11 Stanowisko takie zostało wyrażone na tle unormowań art. 46 Konstytucji PRL przez M. Cieślaka, Polska procedura karna, Warszawa 1974, s. 15. Zob. także J. Skupiński, Model…, op. cit., s. 34 i n.
12 A. Arndt, Rechtsprechende Gewalt… [w:] op. cit., s. 9; M. Cieślak, Polska procedura…, op. cit., s. 15; V. Haas, op. cit., s. 307–308; L. Kański, op. cit., s. 20; J. Skupiński, Model…, op. cit., s. 33–34. Zob. także krytyczną ocenę koncepcji definiowania pojęć użytych w Konstytucji w drodze ich wyjaśniania przez pryzmat ustawodawstwa zwykłego, która została sformułowana przez F. Siemieńskiego, op. cit., s. 327–328.
13 Zob. M. Pomorski, op. cit., s. 142 i n.; S. Włodyka, Konstytucyjna zasada…, op. cit., s. 667.
14 Zob. L. Garlicki, Komentarz [w:] op. cit., s. 4–5.
15 Zob. M. Laskowska, Organizacja i zasady wymiaru sprawiedliwości [w:] System organów ochrony prawnej w Polsce. Podstawowe instytucje, pod red. M. Kruk, Warszawa 2008, s. 43. Por. także K. Lubiński, op. cit., s. 5 i n.; M. Zubik, Wymiar sprawiedliwości w świetle Konstytucji i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, PS Nr 3/2005, s. 7–8.
16 Zob. L. Schaff, Charakter i zadania wymiaru sprawiedliwości, PiP Nr 9–10/1949, s. 60.
17 Zob. M. Strogowicz, Proces karny, Warszawa 1952, s. 4.
18 L. Schaff, Charakter…, op. cit., s. 61.
[/hidepost]