O przyczynach nieświadomości prawnej Polaków, czyli o granicach ludzkiego poznania
[hidepost]
3. Zmienność prawa
Kolejnym kluczowym elementem decydującym o wzrastającej nieświadomości prawnej Polaków, w tym i wykształconych prawników, jest częstotliwość zmian naszych przepisów. Powoływany powyżej raport dostarcza interesujących danych makro w tym zakresie. Wynika z niego, że Polska ma blisko 60 razy bardziej niestabilny system prawny niż np. Szwecja, czy Belgia. Co więcej, jesteśmy obecnie krajem o najbardziej niestabilnym systemie prawnym w Unii Europejskiej.
Ilustracja 5. Zmienność prawa w Polsce wg serwisu barometrprawa.pl
Z ogromną zmiennością przepisów mamy oczywiście do czynienia także na poziomie mikro, i to w odniesieniu do naprawdę kluczowych aktów normatywnych. Przykładowo, Kodeks postępowania cywilnego, będący aktem o kluczowym znaczeniu dla praktyków prawa, a jednocześnie aktem o charakterze proceduralnym, a więc w istocie dotyczącym zarządzania sprawami sądowymi w Polsce, jest zmieniany w ostatnich latach częściej, niż raz … w miesiącu. Przyjmując daty wejścia w życie zmian w KPC, w samym tylko 2016 r. (a minął dopiero 1 kwartał) mieliśmy do czynienia z 4 zmianami tego aktu, a trzy kolejne nowelizacje oczekują na wejście w życie w ciągu kolejnych 3 miesięcy.
Ilustracja 6. Ilość zmian w KPC wg systemu Legalis
W 2015 r. mieliśmy do czynienia z 17 zmianami KPC, a w 2014 r. z 10 nowelami (uwzględniając oczywiście wydawanie tekstów jednolitych oraz fakt, że niektóre akty nowelizujące wchodzą w życie w różnym czasie). Przy takim zarządzaniu materią prawną przez nasze władze nie sposób oczekiwać od kogokolwiek, że będzie na bieżąco ze zmieniającymi się przepisami. Nie tylko o samą zmianę treści bowiem chodzi, ale także o harmonogram wprowadzania zmian.
[/hidepost]