Odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego
[hidepost=1]
11 Zob. Z. Banaszczyk [w:] op. cit., s. 982; T. Dybowski [w:] System…, op. cit., s. 258.
12 Orzeczenie SN z 26.1.2006 r., II CK 372/05, OSP Nr 9/2008, poz. 96.
13 Orzeczenie SN z 11.9.2003 r., III CKN 473/01, MoP Nr 17/2006, s. 947.
14 Orzeczenie SN z 2.6.1956 r., 3 CR 515/56, OSN Nr 1/1957, poz. 24. Z kolei w wyroku z 11.9.2003 r. (zob. przyp. 13) SN orzekł, że „o tym czy określone zdarzenia pozostają w wymaganym przez art. 361 § 1 KC normalnym związku przyczynowym decydują takie okoliczności, jak: „wiedza dostępna o tych zdarzeniach w chwili orzekania przez sąd i zobiektywizowane kryteria wynikające z doświadczenia życiowego oraz zdobyczy nauki. Za normalne następstwo danego zdarzenia uważa się taki skutek, który »zazwyczaj«, »w zwykłym porządku rzeczy« jest konsekwencją tego zdarzenia, a zatem, jeżeli zdarzenie to »ogólnie sprzyja« jego wystąpieniu”.
15 Przewidywalność należy ujmować jako kategorię winy, a nie związku przyczynowego. Podobnie orzeczenie SN z 10.12.1952 r., C 584/52, PiP Nr 8–9/1953, s. 366.
16 W wyroku z 13.11.2003 r. (I CK 430/02, Legalis) SN powiedział, że „rozbudowany, wieloczłonowy związek przyczynowy nie wyklucza możliwości zakwalifikowania go do normalnego (adekwatnego) związku przyczynowego między szkodą a zaniechaniem sprawcy”.
17 Zob. wyrok SN z 21.6.1960 r., I CR 592/59, OSN Nr 3/1962, poz. 84.
18 Poza przypadkami, gdy ustawa lub umowa ogranicza uszczerbek np. do straty.
19 II CR 97/66, OSPiKA Nr 1/1968, poz. 5.
20 Podobnie A. Szpunar, O sposobach naprawienia szkody na mieniu, NP Nr 11/1971, s. 1603, uznając szkodę w postaci pozbawienia możności korzystania z rzeczy służących do zaspokajania osobistych potrzeb przez poszkodowanego za szkodę niemajątkową nie-podlegającą wynagrodzeniu.
21 Zob. A. Duży, Dyferencyjna metoda ustalania wysokości szkody, PiP Nr 10/1993, s. 55 i n.; A. Szpunar, Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i na osobie, Bydgoszcz 1998, s. 35 i n.
22 Por. art. 438 KC, art. 115 KP, art. 788 § 1 KC („zwykła wartość rzeczy”), art. 849 § 1 KC. Istotne ograniczenia pojawiają się również na gruncie prawa ubezpieczeń gospodarczych, gdzie zakład ubezpieczeń odpowiada w granicach sumy ubezpieczenia w przypadku ubezpieczeń OC. Ograniczeniem zasady pełnego odszkodowania jest także ius moderandi (art. 440 KC) czy konieczność miarkowania odszkodowania w oparciu o zasadę compensatio lucri cum damno czy instytucję przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody (art. 362 KC).
23 Zob. orzeczenie SN z 13.6.2003 r., II CZP 32/03, OSN Nr 4/2004, poz. 51.
24 Zob. szerzej na ten temat – M. Wałachowska, Utrata posiadania rzeczy jako szkoda ze szczególnym uwzględnieniem pojazdu mechanicznego [w:] Odszkodowanie za niemożność korzystania
z pojazdu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym, pod red. E. Kowalewskiego, Toruń 2011, s. 68 i n.
25 Ponadto, istotne jest odróżnienie całkowitej utraty możliwości korzystania z rzeczy od utraty przejściowej. W pierwszej sytuacji szkoda obejmuje okres od dnia utraty do np. uzyskania innej rzeczy lub wypłaty odszkodowania. W drugim przypadku – do dnia jej przywrócenia do stanu poprzedniego – zob. T. Dybowski [w:] System…, op. cit., s. 231.
26 Zob. T. Dybowski, Odszkodowanie za naruszenie posiadania, NP Nr 1/1973, s. 3–4 i cyt. tam literatura.
27 Ibidem, s. 8.
28 Zob. T. Dybowski, Odszkodowanie za naruszenie…, op. cit., s. 19
29 Zob. J. Ignatowicz, Ochrona posiadania, Warszawa 1963, s. 110.
30 Zob. A. Ohanowicz, Niesłuszne wzbogacenie, Warszawa 1956, s. 96; podobnie A. Szpunar, Ustalenie odszkodowania w prawie cywilnym, Warszawa 1975, s. 42 – według autora roszczenie odszkodowawcze za jego naruszenie uzasadnia roszczenie przeciw każdemu, z wyjątkiem osoby uprawnionej.
[/hidepost]