Prezydent wysłał Lex Biernacki do Trybunału Konstytucyjnego
Prezydent Bronisław Komorowski nie podpisał nowelizacji ustawy z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych1 z 15.1.2015 r.2 i w trybie kontroli prewencyjnej skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. Prezydent uwzględnił tylko 2 spośród 6 najpoważniejszych zarzutów, które zgłaszali sędziowie.
Na decyzję Prezydenta niewątpliwie wpływ miała uchwała Krajowej Rady Sądownictwa z 5.3.2015 r., o opinię której poprosił przed decyzją sam Prezydent. Wcześniej krytyczne uchwały podjęły liczne organy samorządu sędziowskiego wszystkich szczebli w całym kraju. Należy docenić także zaangażowanie wielu sędziów, którzy zbierali podpisy pod listem otwartym do Prezydenta. Po raz pierwszy wspólny apel do Prezydenta wystosowały trzy sędziowskie organizacje: „Iustitia”, Stowarzyszenie „Themis” i Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych.
Podstawowe zarzuty dotyczyły przyznania Ministrowi Sprawiedliwości dostępu do akt sądowych oraz informacji zawartych w sądowych systemach informatycznych. W rezultacie politycy otrzymaliby dostęp on-line do wszystkich protokołów, orzeczeń i uzasadnień, sporządzanych przez sądy. Oprócz sędziów, przepisy ograniczające prawa obywatelskie, tj. zakładające dostęp Ministra Sprawiedliwości do akt spraw będących w toku oraz do systemów informatycznych sądów, kwestionowali także m.in. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Fundacja Panoptykon.
Sędziowie wyrażali także sprzeciw wobec zmian zmierzających do dalszego ograniczenia niezależności władzy sądowniczej oraz wzmocnienia pozycji Ministra Sprawiedliwości wobec sądów. Do tego prowadziłyby m.in. przepisy o zmniejszeniu reprezentatywności organów samorządu sędziowskiego (zgromadzenia sędziów okręgu) oraz zmniejszenia ich kompetencji (kolegia). Protestowali także przeciwko odebraniu sędziom rejonowym zwrotu kosztów dojazdu do sądów oraz podwójnie krzywdzącego dla sędziów systemu dyscyplinarnych kar finansowych.
Możliwe, że KRS w przyszłości, po rozpatrzeniu wniosku Prezydenta, skieruje własny wniosek do TK dotyczący kwestii, które nie znajdą się we wniosku głowy państwa.
(IS)
1 T. jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 133; dalej jako: PrUSP.
2 Dostępna na: http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2680.