Problemy prawne zastosowania instytucji gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Wybrane zagadnienia
[hidepost]
SUMMARY
Legal problems of using a construction work payment guarantee. Selected issues
The article discusses regulations concerning construction work payment guarantees. The problems of the scope of application and the premises for acquiring special rights illustrate the shortcomings of the regulation which will undoubtedly be taxing in its practical application. Most doubts are aroused by legal assessment of the failure to grant a payment guarantee by an investor; does it constitute an infringement of an obligation or provide grounds for acquiring special rights by a contractor? In the latter case the contractor will not be able to demand repair of the loss sustained as a result of non-granting of a payment guarantee. The vagueness of the regulations discussed which favours objectification of investor’s liability may become a simple instrument used by contractors to free themselves of contracts that are inconvenient for them.
* Autor jest radcą prawnym, OIRP we Wrocławiu.
1 Dz.U. Nr 180, poz. 1758 ze zm.; dalej jako: ZapłRobBudU.
2 Uzasadnienie poselskiego projektu ustawy o gwarancji płatności budowlanych, druk nr 452 Sejmu IV kadencji, dostępny na: www.sejm.gov.pl.
3 K 47/04, Dz.U. Nr 220, poz. 1613.
4 Dz.U. Nr 40, poz. 222.
5 Zob. uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, druk nr 2362 Sejmu VI kadencji, dostępny na: www.sejm.gov.pl.
6 Gwarancja zapłaty nie była do tej pory przedmiotem szczególnego zainteresowania w literaturze. Poza pozycjami komentarzowymi zob. P. Drapała, Gwarancja zapłaty za roboty budowlane w Kodeksie cywilnym (art. 6491–6495 KC), PPH Nr 6/2010, s. 13–21; W. Białończyk, Gwarancja zapłaty za roboty budowlane – nowe regulacje w Kodeksie cywilnym, MoP Nr 13/2010, s. 709–720; R. Rykowski, Gwarancja zapłaty za roboty budowlane w Kodeksie cywilnym (art. 6491–6495 KC), PS Nr 2/2011, s. 24–38; A. Fidali, Gwarancja zapłaty w umowie o roboty budowlane, PPH Nr 2/2013, s. 24–30; K. Zagrobelny, Kilka uwag o gwarancji zapłaty za roboty budowlane w ujęciu Kodeksu cywil-nego [w:] Współczesne problemy prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci profesora Edwarda Gniewka, pod red. J. Gołaczyńskiego, P. Machnikowskiego, Warszawa 2010, s. 691–702; tenże, Odpowiedzialność inwestora z umowy o roboty budowlane, Warszawa 2013, rozdział IX. Na gruncie ZapłRobBudU: M. Rodzynkiewicz, Omówienie ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane, RP Nr 1/2004, s. 36–46; R. Blicharz, Ochrona wykonawcy robót budowlanych w świetle ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane, PUG Nr 9/2005, s. 17–23; D. Okolski, R. Tymiec, Nowelizacja ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane, „Nieruchomości C.H.Beck” Nr 8/2007, s. 10–12. Nieliczne są stanowiska judykatury: wyrok SA w Białymstoku z 20.1.2014 r., I ACa 630/13, Legalis oraz wyrok SA w Katowicach z 24.9.2013 r., I ACa 549/13, Legalis.
7 Zob. wyrok SN z 7.12.2005 r., V CK 423/05, Legalis; wyrok SA w Katowicach z 10.10.2014 r., V ACa 242/14, Legalis; wyrok TK z 5.12.2009 r., P 105/08, Dz.U. Nr 218, poz. 1703.
8 Tak: A. Fidali, op. cit., s. 25. Odmiennie: P. Drapała, op. cit., s. 14–15.
9 Zob. Z. Radwański [w:] System Prawa Prywatnego. T. 2. Prawo cywilne – część ogólna, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 2008, s. 249–250; P. Machnikowski [w:] System Prawa Prywatnego. T. 5. Prawo zobowiązań – część ogólna, pod red. E. Łętowskiej, Warszawa 2013, s. 506–508.
10 Zamiast wielu: J.A. Strzępka [w:] System Prawa Handlowego. T. 5. Prawo umów handlowych, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2014, s. 1223–1243.
11 Zob. uchwała SN (7) z 11.1.2002 r., III CZP 63/01, MoP Nr 4/2002, s. 147; wyrok SN z 12.12.1991 r., III CRN 500/90, OSNCP Nr 7–8/1992, poz. 137; wyrok SA w Katowicach z 17.2.2000 r., I ACa 1027/99, Legalis; B. Lackoroński [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. K. Osajdy, Warszawa 2014, Legalis, nb 7 do art. 647.
12 Chodzi przede wszystkim o dłuższy termin przedawnienia roszczeń z umowy o roboty budowlane.
13 Tak: K. Zagrobelny [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014, Legalis, nb 4 do art. 647; S. Buczkowski [w:] System Prawa Cywilnego. T. III, cz. 2, pod red. S. Grzybowskiego, Ossolineum 1976, s. 456. Odmiennie: J.A. Strzępka, E.A. Zielińska, Umowa o roboty budowlane w systematyce Kodeksu cywilnego – de lege lata i de lege ferenda. Cz. 2, MoP Nr 11/2007, s. 596–597; E. Strzępka-Frania, W. Białończyk, Przedmiot świadczenia wykonawcy (generalnego wykonawcy) w umowie o roboty budowlane, MoP Nr 15/2006, s. 803–804.
[/hidepost]