Sądowa kontrola administracji na przykładzie przyznawania dofinansowania z zakresu prowadzenia polityki rozwoju
[hidepost]
Skarga i skarga kasacyjna jako środek odwoławczy od rozstrzygnięcia organu przyznającego dotację
W dniu 25.11.2008 r. Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności38, która weszła w życie 20.12.2008 r. Najważniejszym punktem tej nowelizacji było wprowadzenie kontroli sądowej nad decyzjami organów, które zarządzają funduszami unijnymi. Po wyczerpaniu środków odwoławczych niezadowolony z decyzji niedoszły beneficjent miał możliwość zaskarżenia rozstrzygnięcia właściwego organu do sądu. Jednak forma i sposób wnoszenia skargi zostały uregulowane odmiennie niż w PostAdmU. Miało to na celu przyspieszenie postępowania, jednak w praktyce przyczyniło się do wielu problemów i przedłużenia postępowania39.
Należy jednak pamiętać, że sąd rozpatrując skargę bądź też skargę kasacyjną nie będzie kontrolował merytorycznej oceny wniosku. Sądowa kontrola przyznawania dotacji bada jedynie zgodność z prawem wydanego przez organ rozstrzygnięcia odmawiającego przyznania dotacji lub kontroluje czy dany organ administracji wydając decyzję nie naruszył prawa w takim stopniu, że mogło mieć to wpływ na wynik sprawy. Sądy administracyjne, w związku z nowelizacją, nie otrzymały kompetencji należących wcześniej do administracji, a zatem nie mogą rozstrzygnąć sprawy ostatecznie, lecz sprawują kontrolę nad wydawanymi decyzjami pod kątem zgodności z prawem i ich legalnością.
Zgodnie z art. 30c PolRozwojuU, potencjalny beneficjent, po wyczerpaniu postępowania odwoławczego przed właściwą instytucją może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na odmowę przyznania dotacji, zgodnie z art. 3 § 3 PostAdmU. Skarga musi zostać wniesiona w ciągu 14 dni od dnia doręczenia wnioskodawcy informacji o nieprzyznaniu dotacji bezpośrednio do określonego WSA wraz z kompletną dokumentacją w sprawie, na którą składają się: wniosek o dofinansowanie, informacja o wynikach oceny projektu, wniesiony protest i informacja o jego rozstrzygnięciu. Ponadto skarga podlega opłacie, która jest stała i wynosi 200 zł40. Należy podkreślić, że sąd administracyjny pozostawia skargę bez rozpatrzenia w przypadku wniesienia skargi: po terminie, bez kompletnej dokumentacji, a także nieopłaconej. Jednak w przypadku braku dokumentacji i opłaty sąd jest obowiązany wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych. Dopiero ich nieuzupełnienie w terminie 7 dni od doręczenia wezwania powoduje pozostawienie skargi bez rozpatrzenia, co w przypadku wniesienia skargi po terminie ma miejsce od samego początku41.
Wojewódzki sąd administracyjny rozpatrując złożoną skargę ma trzy możliwości42. Pierwszą z nich jest uwzględnienie skargi, poprzez stwierdzenie, że ocena projektu została przeprowadzona z naruszeniem prawa i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez właściwy organ. Kolejnym sposobem rozstrzygnięcia skargi jest jej oddalenie z powodu jej nieuwzględnienia. Ostatnią możliwością jest umorzenie postępowania w sprawie, z powodu jego bezprzedmiotowości z jakichkolwiek względów. Ustawa przewiduje również 30-dniowy termin na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd.
Następnie wnioskodawca, a także właściwy organ pośredniczący lub zarządzający, niezadowoleni z rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego, na podstawie art. 30d PolRozwojuU, mają możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia właściwego WSA43. Przepisy ustawy przewidują odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących wnoszenia skargi do wojewódzkich sądów administracyjnych, a zatem należy domniemywać, że skargę kasacyjną należy wnieść bezpośrednio do Naczelnego Sadu Administracyjnego44 wraz z kompletną dokumentacją w sprawie i ją opłacić45. NSA również pozostawia skargę bez rozpatrzenia w przypadku wniesienia skargi: po terminie, bez kompletnej dokumentacji, a także nieopłaconej. Ma także obowiązek wezwać do uzupełnienia braków formalnych w dwóch ostatnich przypadkach. Podobnie jak WSA, NSA rozpatrując skargę ma trzy możliwości: uwzględnienie skargi i przekazanie do ponownego rozpatrzenia, oddalenie skargi oraz umorzenie postępowania w przypadku jego bezprzedmiotowości. Również w przypadku wniesienia skargi kasacyjnej ustawa przewiduje 30-dniowy termin na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd.
Podsumowanie
Zagadnienia związane z przyznawaniem środków z funduszy europejskich mają ogromne znaczenie. Fundusze europejskie są obecnie najważniejszym czynnikiem stymulującym polską gospodarkę, pozytywnie wpływają na poprawę konkurencyjności przedsiębiorstw, a także na ich rozwój. Istniejące podmioty gospodarcze, dzięki środkom pochodzącym z Unii Europejskiej, mogą zakupić nowy sprzęt, zatrudnić nowych pracowników, a także szkolić tych obecnych. Natomiast nowi przedsiębiorcy dzięki dofinansowaniu mają możliwość szybszego rozwoju działalności i stworzenia rozpoznawalnej na rynku marki. Pomoc ta skierowana jest także do osób fizycznych, w tym rolników, którzy również mają możliwość skorzystania z licznych programów pomocy. Jednak uzyskanie dofinansowania z funduszy unijnych wiąże się również z licznymi obowiązkami. Każdy projekt należy realizować zgodnie ze złożonym przez beneficjenta wnioskiem, przestrzegając wszystkich terminów w nim zawartych, a także prawidłowo rozliczyć przyznaną dotację i przez określony czas utrzymywać osiągnięty cel. Pomimo wszystko korzyści z przyznania dotacji przewyższają negatywne aspekty z tym związane.
[/hidepost]