Secretario judicial – status referendarza sądowego w Hiszpanii

(inne teksty tego autora)

[hidepost=1]

Zakres kompetencji w postępowaniu cywilnym

Zgodnie z brzmieniem art. 456 ust. 3 LOPJ,secretarios judiciales mogą być przyznane kompetencje procesowe w szczególności w następujących materiach:

ü   w sprawach egzekucyjnych,

ü   w sprawach niespornych,

ü   w sprawach mediacji/polubownych.

Powyższe rozwija art. 12 ROSJ, w którym expressis verbis odniesiono się do „kompetencji procesowych” referendarzy sądowych, jakby w oderwaniu od oczywistej konstatacji, że większość wymienionych do tej pory funkcji secretario zawiera się w materii ściśle procesowej (czego wyrazistym przykłademsą impulso procesal i diligencias de ordenación).

Można z tego wyprowadzić wniosek, że w rozumieniu wskazanego przepisu przez kompetencje procesowe secretario judicial należy rozumieć tylko te decyzyjne i merytoryczne co do istoty sprawy w danym postępowaniu, co związane jest z przełomowymi dla procesu cywilnego reformami, przyznającymi coraz szerszy zakres kompetencyjny referendarzowi (funkcje quasi-jurysdykcyjne)20.

W sferze spraw cywilnych, podobnie jak w Polsce, zakres kompetencji opierał się na wcześniejszych zadaniach sędziów i rozwadze, które z nich mogą być przekazane organowi nieposiadającemu kompetencji do sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Podstawowym celem tych regulacji było odciążenie sędziów, co miało w konsekwencji przyspieszyć i usprawnić postępowanie21. W niedawnej dużej reformie hiszpańskiej procedury22 referendarzom sądowym przekazano znaczące funkcje jurysdykcyjne. W wielu jednak przypadkach stwierdzić trzeba, że mają one w rzeczywistości dużo wspólnego z tradycyjnymi, w rozumieniu hiszpańskiego procesu, funkcjami referendarskimi (zwłaszcza z impulso procesal)23.

 

Zdecydowanie najwięcej uprawnień przyznano referendarzowi w postępowaniu egzekucyjnym, co jest o tyle zrozumiałe, że w hiszpańskim procesie jest to materia tradycyjnie związana z zakresem kompetencyjnym secretarios judiciales25. Oprócz wydawania szeregu postanowień i zarządzeń związanych z tokiem, organizacją procesu oraz z wykonaniem postanowień sądu, konkretyzuje on poszczególne dobra dłużnika, przeciwko którym kierowana ma być egzekucja, podejmuje środki konieczne dla skuteczności egzekucji, przeprowadza wyjawienie majątku i prowadzi w tym zakresie dochodzenie, np. występując do instytucji finansowych – art. 589–590 LEC. Co więcej, ustawodawca przesądził (w art. 456 ust. 3 LOPJ), że ogólna kompetencja do podejmowania czynności w postępowaniu egzekucyjnym przysługuje secretario, ograniczając czynności sądu do tych ­enumeratywnie wskazanych w ­ustawie procesowej26. Oczywiście nie można przy tym ­zapominać, że sąd pozostaje podstawowym organem uprawnionym w kwestiach egzekucji, do którego wyłącznej kompetencji należy wydanie generalnego postanowienia o wszczęciu egzekucji na wniosek wierzyciela (jako czynność z zakresu hacer ejecutar – czynienia, dokonania egzekucji, należąca do sprawowania wymiaru sprawiedliwości27 w odróżnieniu od ejecutar – egzekwowania, czym zajmuje się referendarz)28.

[/hidepost]