Sprawozdanie z konferencji „Praworządność i niezależność sądownictwa na Węgrzech i w Europie – trendy, obawy”, która odbyła się 25 stycznia 2019r. w Budapeszcie

W dniu 25 stycznia 2019 roku odbyła się w Budapeszcie konferencja zorganizowana wspólnie przez Helsińską Fundację Praw Człowieka na Węgrzech, węgierski oddział Amnesty International, przy wsparciu ambasad Szwajcarii i Królestwa Holandii w Budapeszcie oraz OBWE. Temat konferencji to: „Praworządność i niezależność sądownictwa na Węgrzech i w Europie – trendy , obawy”.

Obrady uroczyście otwarł Ambasador Królestwa Holandii w Budapeszcie Rene van Hell. Słowo wstępne wygłosiła wiceprzewodnicząca Helsińskej Fundacji Praw Człowieka na Węgrzech Marta Pardavi. Potem swoje wystąpienia wygłosili znamienici zaproszeni goście.

1. Międzynarodowe Standardy i Bieżące Wyzwania dla Praworządności omawiali:

- Renata Utiz, profesor zlikwidowanej  prywatnej uczelni Central European University w Budapeszcie;

- Gualtiero Michelini, sędzia Sądu  Apelacyjnego  w Rzymie;

- Carolyn Hammer, OBWE;

- Stefano Sensi, Biuro Wysokiego Komisarza Praw Obywatelskich ONZ;

2. Międzynarodowy Kontekst Niezależności Sądownictwa omawiali:

- Gabour Halmai, profesor porównawczego  prawa konstytucyjnego Europejskiego Uniwersytetu Prawa we Florencji;

- Francesco Contini, Instytut Sądownictwa we Włoszech;

- Hans Peter Graver, wydział Prawa Uniwersytetu w Oslo;

3. Nowe Wyzwania  dla Niezależności  Sądownictwa na Węgrzech przedstawili:

- Matyas Bencze, profesor Uniwersytetu  w Debreczynie , członek Węgierskiej Akademii Nauk,

- Zoltan Fleck,  profesor Uniwersytet Eotvos Lorand;

- Agnes Kovacs – wykładowca Unwersytet w Debreczynie;

4. wykład na temat Obywatele contra Państwo – nowe perspektywy dla sądownictwa administracyjnego wygłosili:

- Zdanek Kuhn, profesor Uniwersytet Karola w Pradze;

- Markus Thoma, sędzia NSA Wiedeń;

- Daniel G. Szabo,  przewodniczący Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka na Węgrzech;

5. w panelu prowadzonym przez dziennikarza Benjamina Novaka stole  pod tytułem  Samorząd  Sędziowski oraz Indywidualna  Niezawisłość  Sędziego na Przykładach Polski i Węgier udział wzięli:

- David Vig,  dyrektor Amnesty International Węgry;

- Viktor Vadasz, sędzia, członek węgierskiej  KRS;

- Joanna Sienkiewicz, sędzia, Sąd Okręgowy w Katowicach,  Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia.

Nasza przedstawicielka przedstawiła etapy reformy polskiego wymiaru sprawiedliwości, stanowisko sędziów Stowarzyszenia na temat zmian w sądownictwie, zagrożeń dla jego niezawisłości. Niezwykle interesujące było to w kontekście tego, co dla porównania mówił na ten temat sędzia węgierski. Uczestnicy konferencji mogli więc nie tylko w teorii, ale i w praktyce zapoznać się z efektami reform sądownictwa.