- Sprawy bieżące
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 2(24)/2016, dodano 30 sierpnia 2016.
Uchwalono nową ustawę o Trybunale Konstytucyjnym
Na posiedzeniu Sejmu 22.7.2016 r. została przyjęta nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z częścią poprawek Senatu. Wcześniej Senat 21.7.2016 r. przyjął 27 poprawek do ustawy o TK uchwalonej przez Sejm 7.7.2016 r.
„Iustitia” zajmowała już stanowisko w sprawie ustawy przyjętej przez Sejm 7.7.2016 r., gdzie m.in. była mowa o tym, że „ustawa ta jest kolejnym krokiem władzy ustawodawczej prowadzącym do paraliżu funkcjonowania Trybunału. Zawiera szereg przepisów, które w sposób oczywisty są sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, a w tym naruszają konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy i prowadzą do dalszego ograniczania niezależności władzy sądowniczej”1.
Obecnie Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, Stowarzyszenie Sędziów „Themis”, Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych w Polsce oraz Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych „Pro Familia” zaapelowały do Prezydenta RP o odmowę podpisania ustawy, bądź też skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego2. Stwierdziły, że ustawa uchwalona 7.7.b.r. niweczy podstawowe wartości będące podwalinami demokracji. Przepisy uchwalonej ustawy, wbrew orzeczeniom Trybunału Konstytucyjnego i zaleceniom Komisji Weneckiej, nakazują Prezesowi Trybunału Konstytucyjnego dopuszczenie do orzekania trzech sędziów wybranych w grudniu 2015 r. na miejsca wcześniej już prawidłowo obsadzone. Ustawa nie pozwala też na ogłoszenie wyroku TK z 9.3.2016 r. Najbardziej kuriozalnym zapisem ustawy jest rozwiązanie naruszające zasadę podejmowania przez Trybunał rozstrzygnięć większością głosów. Uregulowanie to pozwala kilku sędziom Trybunału na zablokowanie możliwości wydania wyroku pomimo poparcia określonego rozstrzygnięcia przez większość sędziów Trybunału. Wprowadzone zmiany dotyczące kolejności rozpoznawania spraw, zasad wyboru Prezesa Trybunału Konstytucyjnego i odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów naruszają niezależność sądu konstytucyjnego. Uchwalona ustawa pozbawia Trybunał Konstytucyjny możliwości sprawowania skutecznej kontroli konstytucyjnej nad działaniami władzy ustawodawczej. Stanowi to systemowe zagrożenie dla praworządności, a tym samym dla praw obywateli gwarantowanych przepisami Konstytucji RP.
Krytycznie o przyjętej ustawie wypowiedział się również Departament Stanu USA3, Komisja Europejska, Rzecznik Praw Obywatelskich4, Helsińska Fundacja Praw Człowieka5.
Dnia 30.7.2016 r. Prezydent RP podpisał ustawę6.
1 Zob. http://iustitia.pl/1307-stanowiskotk
2 Zob. http://iustitia.pl/1330-sss1
3 Zob. https://goo.gl/nj5gon
4 Zob. http://www.newsweek.pl/polska/trybunal-konstytucyjny-nowa-ustawa-o-tk-w-senacie-komentuje-adam-bodnar,film,393432.html
5 Zob. http://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/ 2016/07/HFPC_opinia_4072016.pdf
6 Dz.U. Nr 1157.