Wniosek sądu o wskazanie organu właściwego do podejmowania czynności procesowych za Skarb Państwa
[hidepost]
Wydanie przedmiotowego postanowienia z reguły będzie stanowiło podstawę do odroczenia rozprawy (art. 214 KPC). Wszczęcie przez Prezesa Prokuratorii przedmiotowego postępowania nie stanowi natomiast podstawy do zawieszenia postępowania cywilnego. Brak jest w tym zakresie wyraźnej podstawy prawnej, jak również dostatecznych argumentów przemawiających za zastosowaniem w drodze analogii art. 177 KPC.
Wniosek sądu sporządzony na podstawie art. 24 ProkGenRPU w wykonaniu postanowienia sądu albo zarządzenia przewodniczącego (sędziego referenta) powinien zostać podpisany przez przewodniczącego wydziału, sędziego referenta albo inną upoważnioną do tego osobę tj. kierownika sekretariatu, sekretarza sądowego, asystenta sędziego, ewentualnie innego upoważnionego pracownika sekretariatu wydziału38. Artykuł 24 ProkGenRPU nie rozróżnia wniosku sądu oraz decyzji procesowej w tym przedmiocie, niemniej jednak podstawę dla takiego rozróżnienia stanowią przepisy o czynnościach sądowych. Wniosek sądu można zaliczyć do szerokiej kategorii tzw. czynności przygotowawczych, czynności sądowych, które nie są orzeczeniami39.
Wniosek powinien zostać sporządzony na piśmie i zawierać co najmniej zwięzły opis sprawy (§ 38 ust. 1 rozporządzenia). Przepisy nie precyzują treści wniosku, którą determinuje cel postępowania prowadzonego przez Prezesa Prokuratorii Generalnej. Wniosek powinien zatem zawierać informacje konieczne do ustalenia właściwej reprezentacji Skarbu Państwa. Sąd powinien we wniosku dokładnie określić żądanie pozwu oraz podstawę faktyczną powództwa tak, aby możliwe było powiązanie zakresu działania podmiotów reprezentujących Skarb Państwa z dochodzonym roszczeniem (przedmiotem postępowania). Wniosek może przybrać formę skróconą o ile tylko do wniosku zostaną dołączone dokumenty, które pozwolą na ustalenie treści żądania oraz jego podstawy faktycznej (np. pozew, wniosek inicjujący postępowanie, pisma przygotowawcze, protokoły rozpraw, wyrok sądu I instancji, itp.). Przepisy nie wymagają, aby wniosek zawierał ocenę prawną sądu, wskazywał przepisy będące źródłem wątpliwości. Paragraf 38 ust. 2 rozporządzenia traktuje tylko o stanowisku zainteresowanych organów, nie nakładając w tym zakresie żadnych obowiązków na sąd. Niewątpliwie jednak stanowisko sądu w tym zakresie byłoby cenne.
Przepisy nie traktują o brakach formalnych wniosku, jego zwrocie, odrzuceniu, pozostawieniu bez rozpoznania. Brak jest podstaw normatywnych dla tego typu decyzji formalnych. Postępowanie zainicjowane wnioskiem sądu przybiera postać dość elastycznego współdziałania pomiędzy sądem i Prezesem Prokuratorii Generalnej. W wypadku gdy wniosek nie zawiera minimum informacji niezbędnych do wydania rozstrzygnięcia wydaje się, iż braki w tym zakresie powinny zostać uzupełnione w ramach współdziałania.
Rozstrzygnięcie
Prezes Prokuratorii Generalnej wydaje rozstrzygnięcie po uzyskaniu stanowiska od zainteresowanych podmiotów w terminie, o którym mowa w § 38 rozporządzenia. Do podmiotów zainteresowanych należy zaliczyć wszystkie te podmioty, które biorą udział w postępowaniu niezależnie od tego czy są uwikłane w spór kompetencyjny oraz podmioty, które potencjalnie mogą reprezentować Skarb Państwa w danej sprawie. W praktyce będą to podmioty, które zostały wskazane przez podmioty objęte sporem, na których możliwość udziału w postępowaniu zwrócił uwagę sąd we wniosku oraz podmioty, które za zainteresowane uznał Prezes Prokuratorii przesyłając im wniosek sądu i wzywając do zajęcia stanowiska.
Artykuł 24 ProkGenRPU traktuje o rozstrzygnięciu Prezesa Prokuratorii o oznaczeniu organu właściwego. Przepis ten nie przewiduje innych rozstrzygnięć np. o oddaleniu, odrzuceniu, zwrocie wniosku, pozostawieniu bez rozpoznania, o zawieszeniu, czy też umorzeniu postępowania. W wypadku gdy brak jest podstaw do wydania rozstrzygnięcia, np. ze względu na brak sporu kompetencyjnego, gdy wniosek stał się bezprzedmiotowy, np. na skutek częściowego cofnięcia powództwa i uchylenia przez sąd postanowienia wydanego na podstawie art. 24 ProkGenRPU, wówczas Prezes Prokuratorii Generalnej powinien poinformować zainteresowane podmioty i sąd o zakończeniu postępowania oraz o przyczynach niewydania rozstrzygnięcia. Brak jest podstawy prawnej do stosowania np. w drodze „ostrożnej analogii” przepisów regulujących inne rodzaje postępowań. Trzeba podkreślić, że zgodnie z art. 1 ust. 2 ProkGenRPU, do zadań Prezesa Prokuratorii Generalnej należy wydawanie decyzji administracyjnych na podstawie przepisów KPA. Takiego odesłania do przepisów KPA nie zawiera art. 24 ProkGenRPU, który traktuje o rozstrzygnięciach w zakresie reprezentacji procesowej. Jak można przypuszczać, gdyby ustawodawca chciał sformalizować przedmiotowe postępowanie, to uszczegółowiłby prawa i obowiązki uczestników tego postępowania rozbudowując w tym zakresie obecną regulację, ewentualnie posłużyłby się odesłaniem do odpowiedniego stosowania właściwych przepisów.
Wydaje się, iż nie przypadkiem „rozstrzygnięcie” nie jest decyzją administracyjną, a do jego wydania nie mają zastosowania przepisy KPA. Zapewne zabieg ten był celowy, a ustawodawcy chodziło o odformalizowanie i uelastycznienie postępowania, o pozostawienie zarówno Prezesowi Prokuratorii Generalnej, jak i sądowi pewnej swobody w procedowaniu, na zasadach współdziałania, a nie rygorów.
[/hidepost]