• Prawo karne
  • Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 1(19)/2015, dodano 30 maja 2015.

Wnioski sądów polskich o wykonanie orzeczeń w sprawach karnych dotyczących kar o charakterze pieniężnym kierowane za granicę

Magdalena Aksamitowska-Kobos
(inne teksty tego autora)

[hidepost]

45 A. Sakowicz, Opinia o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z 1.4.2008 r., druk sejmowy nr 458 Sejmu VI Kadencji, s. 15; dostępny na: www.sejm.gov.pl; A. Górski [w:] K.T. Boratyńska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Ważny, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2012, s. 1402.

46 S. Steinborn, Komentarz aktualizowany do art. 611 (fe) Kodeksu…, op. cit.

47 B. Nita, Model odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, PiP Nr 6/2003, s. 17; zob. także Odpowiedź na pytanie prejudycjalne sądu belgijskiego w sprawie C-77/90, Vandevenne, ECR 1991, s. I-437, Madryt 2005, s. 51.

48 A. Serzysko, E. Zielińska, Wzajemne uznawanie kar o charakterze pieniężnym, Warszawa 2012, s. 7.

49 W dniu 23.2.2012 r. Minister Sprawiedliwości wydał rozporządzenie w sprawie określenia wzoru zaświadczenia stosowanego w razie wystąpienia do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia dotyczącego grzywny, środków karnych w postaci nawiązki lub świadczenia pieniężnego, lub też orzeczenia zasądzającego od sprawcy koszty procesu (Dz.U. poz. 284).

50 S. Steinborn, Komentarz aktualizowany do art. 611(ff) Kodeksu postępowania karnego, Lex/el 2014.

51 Każde państwo członkowskie UE może wskazać, że będzie akceptowało tłumaczenie dokumentów na inny, niż urzędowy język tego kraju – zaświadczenie w języku angielskim akceptują: Estonia, Litwa, Łotwa, Holandia i Słowenia, a Finlandia akceptuje dodatkowo zaświadczenia w języku szwedzkim (sprawozdanie Komisji z 22.12.2008 r., KOM (2008) 888).

52 Państwa członkowskie są zobowiązane do poinformowania sekretariatu generalnego Rady UE o tym, który organ lub organy są właściwe do rozpoznania wniosków o wykonanie orzeczenia. Każde państwo członkowskie może wyznaczyć jeden lub więcej organów centralnych odpowiedzialnych za administracyjne przekazywanie i odbiór orzeczeń oraz za wspomaganie właściwych organów. Z powołanego powyżej sprawozdania Komisji WE z 22.12.2008 r. (zob. przyp. 51) wynika, że w niektórych państwach członkowskich organami odpowiedzialnymi za wydawanie i wykonywanie orzeczeń są sądy krajowe (np. Czechy, Węgry, Litwa, Łotwa), natomiast Dania i Estonia wskazały organ centralny – Ministerstwo Sprawiedliwości, a Holandia – Prokuraturę w Leeuwarden. We Francji prokuratura jest organem odpowiedzialnym za wydawanie orzeczeń, a ich wykonanie należy do poszczególnych prokuratorów. Na dzień sporządzenia sprawozdania 16 państw członkowskich nie przekazało żadnego zgłoszenia. W razie trudności w ustaleniu właściwego sądu lub innego organu państwa wykonania orzeczenia, sąd może zwrócić się do właściwych jednostek organizacyjnych Europejskiej Sieci Sądowej lub skorzystać z instrumentów elektronicznych znajdujących się na stronie: http://www.ejn-crimjust.europa.eu, które ułatwią zlokalizowanie właściwego organu.

53 Obliczenie wysokości zasądzonej grzywny lub środka karnego powinno nastąpić z uwzględnieniem kursu na dzień orzekania o karze o charakterze pieniężnym (por. art. 8 decyzji 2005/214 dotyczące przeliczenia wysokości kary). Przepis został wdrożony przez Austrię, Czechy, Danię, Finlandię, Francję, Węgry, Litwę, Holandię i Słowację. Powyższe uwagi nie przesądzają naturalnie o prawnej niedopuszczalności wystąpienia z wnioskiem o wykonanie kary pieniężnej o wartości poniżej 70 euro, ponieważ polski ustawodawca nie dokonał takiego ograniczenia.

54 Jest to standardowe zaświadczenie, którego treść określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 24.2.2012 r. w sprawie określenia wzoru zaświadczenia stosowanego w razie wystąpienia do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku, Dz.U. poz. 288.

55 Zob. przyp. 8

56 Wykaz organów centralnych zawarty jest w oświadczeniu rządowym z 5.7.1999 r. w sprawie ratyfikacji przez RP Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych, Dz.U. z 1999 r. Nr 76, poz. 855.

57 Dz.U. Nr 17, poz. 164 ze zm.

58 Forma taka różni się od formy sporządzenia orzeczeń dla ich wykorzystania na terenie RP opatrzeniem takiego orzeczenia, w zamian za pieczęć nakazującą wszystkim organom przestrzeganie i wykonanie orzeczenia, pieczęciami urzędowymi sądu wydającego orzeczenie, przy których kolejno wskazuje się na zgodność z oryginałem, co potwierdza kierownik sekretariatu, imiennie ze wskazaniem stanowiska służbowego, potwierdza się prawomocność i wykonalność orzeczenia przez sędziego, imiennie ze wskazaniem stanowiska służbowego oraz podpisy obydwu powyżej potwierdza prezes sądu.

59 Poza Polską stronami Konwencji są: Albania, Andora, Armenia, Azer¬bejdżan, Bośnia i Hercegowina, Chile, Czarnogóra, Gruzja, Izrael, Islandia, Korea, Lichtenstein, Macedonia, Mołdowa, Monako, Norwegia, Rosja, San Marino, Serbia, Szwajcaria, Turcja, Ukraina – poza państwami członkowskimi UE.

60 Strefa Schengen nie pokrywa się z terytorium Unii Europejskiej. Do strefy Schengen należą: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy, a także Norwegia, Islandia, Liechtenstein i Szwajcaria (te ostatnie cztery państwa obszaru Schengen nie należą do UE). Do strefy Schengen nie należą: Cypr, Bułgaria, Irlandia, Rumunia, Wielka Brytania oraz Chorwacja.

61 W odróżnieniu od Schengen I, czyli Układu z Schengen – porozumienia, zawartego w Schengen w Luksemburgu 14.6.1985 r., które znosi kontrolę osób przekraczających granice między państwami członkowskimi układu, a w zamian za to wzmacnia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Dotyczy również współpracy przygranicznej.

62 Zob. przyp. 9.

63 Państwa strony Konwencji: Albania, Andora, Armenia, Australia, Austria, Azerbejdżan, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Lichtenstein, Litwa, Lichtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Mołdowa, Monako, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rosja, Rumunia, San Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.

[/hidepost]