• Prawo karne
  • Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 1(19)/2015, dodano 30 maja 2015.

Wnioski sądów polskich o wykonanie orzeczeń w sprawach karnych dotyczących kar o charakterze pieniężnym kierowane za granicę

Magdalena Aksamitowska-Kobos
(inne teksty tego autora)

[hidepost]

Brak jest obecnie jednej konwencji międzynarodowej regulującej w sposób ogólny te kwestie, natomiast istnieją różne umowy międzynarodowe dotyczące określonych aspektów, które mają zastosowanie tylko w niektórych krajach. Różne porozumienia wielostronne dotyczące wykonania zagranicznych wyroków karnych, podpisane na obszarze europejskim i pozaeuropejskim, zawierają również przepisy określające wykonanie kary grzywny lub konfiskaty określonej kwoty pieniężnej.

Legislacja Unii Europejskiej, moim zdaniem, jest bardziej szczegółowa w stosunku do konwencji karnych Rady Europy. Dotyczy ona walki z przestępczością oraz wskazuje środki na bazie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, np. ustanowienie jednostek kontaktowych. Niektóre dokumenty Unii Europejskiej mają charakter ­uzupełniający w odniesieniu do konwencji Rady Europy5. W zakresie przekazywania wniosków o uznanie orzeczeń w sprawach karnych dotyczących świadczeń pieniężnych Unia opiera się na dwóch podstawowych dokumentach, tj. decyzji ramowej Rady 2005/214/WSiSW z 24.2.2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do kar o charakterze pieniężnym6 oraz decyzji ramowej Rady 2006/783/WSiSW z 6.10.2006 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty7.

W przypadku przekazywania takich wniosków poza obszar UE, dokumentem międzynarodowym stanowiącym punkt wyjściowy dla omawiania podstaw prawnych dla skierowania wniosków o wykonywanie orzeczeń w sprawach karnych jest Europejska Konwencja z 20.4.1959 r. o pomocy prawnej w sprawach karnych8. Pozostałymi dokumentami dotyczącymi tej problematyki są: Konwencja o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, sporządzona w Strasburgu 8.11.1990 r.9 oraz Konwencja Wykonawcza do Układu z Schengen z 19.6.1990 r.10

Ponadto, wnioski mogą być kierowane na podstawie porozumień dwustronnych podpisanych przez Polskę.

Umowy dwustronne w sprawach karnych:

  1. Algieria – Umowa z 9.11.1976 r., dotycząca obrotu prawnego w sprawach cywilnych i karnych11;
  2. Austria – Umowa o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z 20.4.1959 r., podpisana w Warszawie 2.6.2003 r.12;
  3. Białoruś – Umowa z 26.10.1994 r. o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych13;
  4. Chiny – Umowa z 5.6.1987 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych14;
  5. Egipt – Umowa z 17.5.1992 r. o pomocy prawnej w sprawach karnych, przekazywaniu osób skazanych i ekstradycji15;
  6. Hongkong, Specjalny Region Administracyjny ChRL – Umowa z 26.4.2005 r. o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych16;
  7. Irak – Umowa z 29.10.1988 r. o pomocy prawnej i sądowej w sprawach cywilnych i karnych17;
  8. Kanada – Umowa o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, sporządzona w Ottawie 12.9.1994 r.18;
  9. Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna – Umowa z 28.9.1986 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych19;
  10. Kuba – Umowa z 18.11.1982 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych20;
  11. Libia – Umowa z 2.12.1985 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych, handlowych, rodzinnych i karnych21;
  12. Maroko – Umowa z 21.5.1979 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych22;
  13. Mongolia – Umowa z 19.10.1998 r. o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych23;
  14. Niemcy – Umowa o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z 20.4.1959 r. podpisana w Berlinie 17.7.2003 r.24;
  15. Słowacja – Umowa z 25.3.1997 r. o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych25;
  16. Stany Zjednoczone Ameryki – Umowa z 10.7.1996 r. o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych26;
  17. Umowa dotycząca stosowania umowy między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych sporządzona 10.7.1996 r., zgodnie z art. 3 ust. 2 Porozumienia o wzajemnej pomocy w sprawach karnych między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, podpisanego w Waszyngtonie 25.6.2003 r., sporządzona w Warszawie 9.6.2006 r.27;
  18. Syria – Umowa z 16.2.1985 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych28;
  19. Tajlandia – Umowa o wzajemnej pomocy w sprawach karnych, sporządzona w Bangkoku 26.2.2004 r.29;
  20. Tunezja – Umowa z 22.3.1985 r. o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych30;
  21. Wietnam – Umowa z 22.3.1993 r. o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych31;
  22. Umowa między Unią Europejską a Japonią o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisana 30.11.2009 r.32

[/hidepost]