- Prawo karne
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 3(21)/2015, dodano 27 grudnia 2015.
Zdanie odrębne jako forma „krytyki” wyroku sądowego w procesie karnym
[hidepost]
36 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 73 – orzeczenie powołane przez autora w przypisie ze wskazaniem na źródło publikacji orzeczenia: NP Nr 12/1961, s. 1639.
37 A. Mogielnicki, Kodeks postępowania karnego – Komentarz, Kraków 1933, s. 684–685.
38 Ławnik składa ślubowanie zgodnie z rotą ustaloną dla sędziów, która zobowiązuje m.in. do sumiennego wypełnienia swych obowiązków i wymierzania sprawiedliwości zgodnie z przepisami prawa, por. art. 164 § 3 i art. 66 ustawy z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów po-wszechnych, t. jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 133 ze zm.
39 W art. 182 Konstytucji RP stwierdzono jedynie, że udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości określa ustawa.
40 Por. J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 44; por. Z. Kubiec, Votum…, op. cit., s. 203.
41 Ibidem, s. 44.
42 Por. S. Śliwiński, Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warszawa 1959, s. 262; J. Kalinowski i M. Siewierski, Kodeks postępowania karnego – Komentarz, op. cit., 1966, s. 482; J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 62; wyraz temu stanowisku dano w KPK69 zamieszczając przepisy o naradzie i głosowaniu.
43 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 62–66.
44 „Wydaje się, że wskazanie owego kierunku nie musi być wyraźne, lecz może po prostu wynikać z całokształtu treści zdania odrębnego” – Z. Gostyński, Komentarz do art. 114… [w:] Kodeks… T. I, pod red. Z. Gostyńskiego, op. cit.
45 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 66–67.
46 Pogląd ten od okresu powojennego zachował swoją aktualność do dnia dzisiejszego. Do autorów popierających ten pogląd zaliczali się m.in. Z. Kubiec, Votum…, op. cit., s. 199–202; H. Kempisty, Votum separatum, PIP Nr 2/1963, s. 279–280 i J. Bartoszewski, Zdanie odrębne, NP Nr 12/1961, s. 1393.
47 Jednocześnie określa się, jakiej części orzeczenia dotyczy to zdanie odrębne i w jakim kierunku się je kwestionuje.
48 Z. Kubiec, Votum…, op. cit., s. 200–201.
49 Por. H. Kempisty, Votum…, op. cit., s. 279–280.
50 Wniosek o reasumpcję zapadłej uchwały poddawany jest przez sędziego przewodniczącego pod głosowanie.
51 Brak wymogów uzasadnienia orzeczenia dotyczy sytuacji, w których ustawodawca nie nakłada na sąd obowiązku jego sporządzenia oraz kiedy uzasadnienie przysługuje stronie wyłącznie na jej wniosek.
52 Zob. Z. Gostyński, J. Bartoszewski [w:] R. Stefański, S. Zabłocki, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. T. I, Warszawa 2003, s. 671–672.
53 Zob. J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 131–137; K. Sadowski, Ławnik sędzia społeczny. Informator. Ministerstwo Sprawiedliwości – Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, dostępne na: https://ms.gov.pl, s. 24.
54 Por. J. Bartoszewski, Zdanie odrębne, NP Nr 11(185)/1961, Warszawa, rok XVII, s. 1399.
55 Zob. wyrok SN z 14.6.1984 r., I KR 120/84, OSNPG Nr 12/1984, poz. 115.
56 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 79.
57 E. Samborski, op. cit., s. 255.
58 Por. E. Skrętowicz, Wyrokowanie sądu…, op. cit., s. 94.
59 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 56–57; J. Bartoszewski, Zdanie…, op. cit., s. 1391.
60 Zob. wyrok SN z 27.6.1948 r., zob. przyp. 5.
61 Ibidem.
62 S. Śliwiński, op. cit., s. 262–263.
63 H. Kempisty, Votum…, op. cit., s. 277; podobne stanowisko prezentował również F. Prusak – zob. Znaczenie procesowe zdania odrębnego, GSiP Nr 23/1971.
64 Por. wyrok SN z 19.5.1971 r., IV KR 83/71, OSPiKA Nr 6/1972, s. 111 z glosą E. Skrętowicza, OSPiKA Nr 6/1972, s. 273 i n.
65 Bezstronność sędziego jest elementem prawa do sądu, które zostało wyrażone przede wszystkim w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.
66 Por. J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 59.
67 Uchwała SN z 27.2.1960 r., VI Ko 3/60, PiP Nr 2/1961, s. 366.
68 Por. H. Kempisty, Votum…, op. cit., s. 278; P. Prusak, Dopuszczalność ujawnienia zdania odrębnego, NP Nr 1/1964, s. 65; Z. Najgebauer, Instytucja zdania odrębnego a jego publikacja, NP Nr 7–8/1965, s. 761–764 oaz F. Prusak i Z. Najgebauer, Ujawnienie zdania odrębnego…, op. cit., s. 403–407.
69 J. Bartoszewski, Zdanie odrębne w procesie…, op. cit., s. 62.
[/hidepost]