- Prawo cywilne
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 3(13)/2013, dodano 22 listopada 2013.
Zgromadzenie wierzycieli we właściwym postępowaniu upadłościowym
Ustawa z 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze wprowadziła istotne zmiany w zakresie roli wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. W niniejszym artykule omówiono zgromadzenie wierzycieli we właściwym postępowaniu upadłościowym, poczynając od jego zwołania, poprzez wskazanie na jego kompetencje i wreszcie scharakteryzowano sam przebieg zgromadzenia.
Wprowadzenie
Jedną z naczelnych zasad postępowania upadłościowego i naprawczego jest zasada dominacji wierzycieli1. Jej istota przejawia się m.in. w tym, że wierzyciele mają dość szerokie prawo wpływu na przebieg postępowania upadłościowego2, a w szczególności poprzez uchwały organu, jakim jest zgromadzenie wierzycieli3. Jednak w praktyce może być tak, że nie zostanie ono zwołane w niektórych postępowaniach w toku całego ich przebiegu4, chociaż sami wierzyciele powinni być żywotnie zainteresowani funkcjonowaniem tego ustawowego organu. Ponadto, należy zauważyć, że powiększający się zakres obowiązków sędziego-komisarza może wpłynąć na coraz częstsze zwoływanie zgromadzenia.
Ustawodawca powierzając dużą część władzy w postępowaniu upadłościowym sędziemu-komisarzowi przewidział niewiele spraw, w których bezwzględnie wymagana jest uchwała zgromadzenia wierzycieli w celu realizacji ich interesów. Taki stan rzeczy nie przemawia jednak wcale za słusznością tezy J. Korzonka5, według którego jakkolwiek zgromadzenie wierzycieli jest wprawdzie organem postępowania upadłościowego, to jednak dla prawidłowego przebiegu tego postępowania nie jest ono organem koniecznym.
[hidepost=1]
Zwołanie zgromadzenia wierzycieli
Po tych niezbędnych uwagach wprowadzających należy przystąpić w pierwszym rzędzie do rozważań związanych z procedurą zwoływania zgromadzenia wierzycieli.
Prawo upadłościowe i naprawcze wyłączne uprawnienie do zwołania zgromadzenia wierzycieli przyznaje sędziemu-komisarzowi6. Zgodnie bowiem z treścią art. 191 ustawy z 28.2.2003 r. − Prawo upadłościowe i naprawcze7, sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli wówczas, gdy według przepisów tego prawa wymagana jest uchwała zgromadzenia, a więc w sytuacjach określonych w art. 63 pkt 3, art. 199 ust. 2, art. 203, 232, 281 i n. oraz art. 298 i n. PrUpN. Ponadto, obowiązany jest zwołać zgromadzenie na wniosek przynajmniej dwóch wierzycieli. Wniosek taki wierzyciele mogą złożyć wspólnie lub każdy z osobna8. Wynika z tego jasno, że zwołania zgromadzenia nie może domagać się tylko jeden wierzyciel, nawet gdyby posiadana przez niego wierzytelność była bardzo wysoka. Jak się słusznie podnosi w literaturze9, wniosek o zwołanie zgromadzenia wierzycieli powinien określać przedmiot obrad. Wierzyciele występujący z wnioskiem o zwołanie zgromadzenia powinni mieć łącznie nie mniej niż trzecią część ogólnej sumy uznanych wierzytelności, a zatem takich, które zostały umieszczone na liście wierzytelności ustalonej przez sędziego-komisarza. Wierzytelności zgłoszone, lecz jeszcze nieuznane, nie uprawniają zatem do zgłoszenia przedmiotowego wniosku. Natomiast nie ma przeszkód do złożenia wniosku o zwołanie zgromadzenia przez tych wierzycieli, których wierzytelności zostały zakwestionowane poprzez zgłoszenie sprzeciwu co do ich uznania10. Wreszcie należy zaznaczyć, że również wierzytelności zależne od warunku zawieszającego11, jeżeli zostały uznane, także uprawniają do zgłoszenia wniosku o zwołanie zgromadzenia12. Wierzyciele mający powyższe wierzytelności mogą uczestniczyć w zgromadzeniu wierzycieli, jeżeli ich do tego dopuści sędzia-komisarz. Dopuszczając do udziału w zgromadzeniu, sędzia-komisarz oznacza jednocześnie sumę, z jaką wierzyciele głosują. Syndyk ani upadły nie posiadają prawa wystąpienia z wnioskiem o zwołanie zgromadzenia, mogą natomiast zwrócić się z takim wnioskiem do sędziego-komisarza, który nie jest jednak nim związany13.
[/hidepost]