Chodzi o to, żeby nikt w naszym kraju nigdy już o sobie nie pomyślał: „ja zwykły, szary człowiek”
wywiad z Sędzią Sądu Okręgowego w Warszawie Igorem Tuleyą rozmawia
T.Z.: Jakie znaczenie mają dla Ciebie wyrazy solidarności z Tobą i z innymi sędziami, których dotykają represje, szczególnie w formie postępowań dyscyplinarnych, które płyną od innych sędziów z Polski i z zagranicy, czy też od obywateli?
I.T.: No to ma olbrzymie znaczenie, bo pokazuje, że w tej walce nie jesteśmy osamotnieni, że to co robimy, jest dla ludzi zrozumiałe i oczywiście nie odbieram tego, że to są gesty poparcia dla mnie – Igora, ale to jest wsparcie dla całego środowiska sędziowskiego. Uważam, że to jest bardzo ważne i to daje nam siłę i pokazuje, że walczymy nie dla siebie, ale walczymy dla wszystkich, dla obywateli.
T.Z.: Czy w ostatnich latach Twoje podejście do naszej europejskości się zmieniło? Czy ta sytuacja paradoksalnie nie zmieniła Twojego pojmowania tego, co to znaczy być w Polsce sędzią europejskim?
I.T.: Jasne. Wydaje mi się, że od 2015 r. czujemy się bardziej sędziami europejskimi, czujemy się bardziej Europejczykami i w sytuacji, kiedy często pewne wartości, zasady konstytucyjne są deptane u nas, szukamy porządku, wsparcia i ładu w orzecznictwie sądów europejskich. Wydaje mi się, że częściej sięgamy do orzecznictwa czy to TSUE, czy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, no jesteśmy chyba bardziej otwarci na Europę.
T.Z.: Ostatnia sprawa. Myślę, że dość trudne pytanie, pytanie o przyszłość. Czy zastanawiasz się, czy masz jakiś pogląd na temat tego, jak będą wyglądać sądy przez najbliższe lata? Chodzi o sądy powszechne, szeroko rozumiane sądownictwo w Polsce.
I.T.: Jak będą wyglądały sądy? Oczywiście ten wariant pesymistyczny jest taki, że ta niezależność sądów i niezawisłość sędziów zostanie zniszczona, że ci aktywiści sędziowscy będą po kolei eliminowani w jakiś sposób, że w końcu cała „Iustitia” zasiądzie na jednej długiej ławie oskarżonych. Gdyby tak się stało, to ten kręgosłup sędziowski zostałby przetrącony na wiele, wiele lat. Myślę, że wówczas wymiar sprawiedliwości byłby odbudowywany kilkadziesiąt lat, bo spójrzmy na sędziów, którzy zaczynali przed 89. rokiem. Ja mam wrażenie, znam kilka takich osób, na szczęście nie wszyscy oni są tacy sami, ale niektórzy z nich sprawiają wrażenie takich osób z przetrąconymi kręgosłupami: nie angażują się w obronę sądów, chowają się, nie wychylają, starają się przystosować. Gdyby się politykom udało zniszczyć niezawisłość sędziowską, to ona będzie odbudowywana wiele, wiele lat. Jestem jednak przekonany, że to się nie uda i tego czarnego scenariusza nie da się zrealizować. Wierzę w to, że sądy się reformują i będziemy reformowali sądy. Nie mówię o tym, co robi aktualna władza, czyli o deformie. Nasze środowisko zawsze postulowało zmiany. Jestem przekonany, że nie będzie powrotu do tego, co było kiedyś, że sądy będą coraz lepsze, coraz nowocześniejsze. Moją ambicją jest to, żeby udział obywateli, udział czynnika społecznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości był coraz większy. Trzeba zacząć od tego, co zniszczyło Prawo i Sprawiedliwość w latach 2005–2007. Chodzi o wyrzucenie ławników – obywateli z sądów rejonowych, czyli z tych sądów, gdzie tak naprawdę ten czynnik społeczny jest najbardziej potrzebny, bo ci obywatele mają swoim doświadczeniem życiowym służyć tym najmłodszym stażem i wiekiem sędziom. Wydaje mi się, że to jest potrzebne. Jestem przekonany, że wymiar sprawiedliwości bardziej otworzy się na obywateli, bardziej włączy ich do tego, żeby również sprawowali sądownictwo w Polsce. Generalnie, jakbym miał jednym zdaniem powiedzieć, jak będą wyglądały sądy w przyszłości, to mogę dosyć enigmatycznie odpowiedzieć: Jeszcze będzie przepięknie. Obiecuję.
T.Z.: Dziękuję Ci serdecznie, to bardzo piękne zakończenie tej rozmowy. Życzę Ci powodzenia w najbliższym czasie. Jesteśmy z Tobą także tutaj, we Wrocławiu.
I.T.: Dzięki.
* Sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia.