O hiszpańskich pensjach
Wysokość sędziowskiego uposażenia w Hiszpanii kształtuje wiele czynników. Nie zależą one jedynie od rodzaju sądu, stażu pracy i pełnionej funkcji. Sędzia rozpoczynający karierę może liczyć na pensję w wysokości ok. 2800 (netto) euro miesięcznie.
Kwestie wynagrodzenia sędziów i prokuratorów w Hiszpanii reguluje jeden akt prawny – Ley 15/2003, de 26 de mayo, reguladora del régimen retributivo de las carreras judicial y fiscal1. Z uwagi na strukturę organizacyjną władzy sądowniczej i prokuratury, w kwestiach finansów obie podlegają Ministerstwu Sprawiedliwości. Ciekawe jest to, że każdego miesiąca hiszpański sędzia otrzymuje pensję i tzw. „pasek” właśnie z Ministerstwa Sprawiedliwości. Hiszpańscy sędziowie nie mają konstytucyjnie zagwarantowanego wynagrodzenia odpowiadającego godności pełnionego urzędu. Trzeba podkreślić również, że rząd hiszpański ma dość dużą swobodę w ingerowaniu w sędziowskie pensje. W maju 2010 r. skończyło się to około 10% obniżką wynagrodzeń, z uwagi na kryzys finansowy, w jakim znalazła się Hiszpania.
Na wynagrodzenie sędziego składają się: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek stażowy, dodatek z tytułu miejsca pracy i – ewentualnie dodatek specjalny. Trzeba wiedzieć, że w Hiszpanii funkcjonują dwie kategorie sędziów (juez i magistrado). Magistrado to sędzia na wyższym szczeblu kariery, aczkolwiek nie wiąże się to z orzekaniem w wyższej instancji. Oczywiście ich uposażenia się różnią. I tak miesięcznie podstawowe wynagrodzenie zasadnicze sędziego (juez) wynosi 1440,11 euro. Sędziego na wyższym stopniu kariery (magistrado) 1645,84 euro.
Wszystkim przysługuje dodatek stażowy. Zaczyna się od 5% wynagrodzenia zasadniczego z chwilą rozpoczęcia pracy i rośnie o 5% po upływie każdych 3 lat służby.
Kolejnym elementem wynagrodzenia jest dodatek z tytułu miejsca pracy. Treść powołanej wyżej ustawy wskazuje, że na jego wysokość ma wpływ zarówno liczba ludności w okręgu, gdzie sędzia pełni służbę, jak i obiektywne warunki związane ze średnią wartością nieruchomości w tym okręgu. Jednak wysokość tego składnika wynagrodzenia zależy także od innych, specjalnych okoliczności związanych z siedzibą sądu. Miejscowości te zostały podzielone na 5 grup. Przykładowo w grupie I znajduje się tylko Madryt i Barcelona. W grupie II Walencja, Sewilla, Malaga, Murcja, Saragossa, Las Palmas na Wyspach Kanaryjskich, a także stolica Majorki i Teneryfy. Grupa III obejmuje mniejsze miejscowości (39). Grupa IV i V pozostałe, niewymienione w grupach I–III, z podziałem na dwie kategorie sędziów (magistrado i juez). Sędzia z Madrytu na przykład otrzyma ten składnik wynagrodzenia w wysokości 2452,69 euro, sędzia z miasta zaliczonego do grupy II – 2094,96 euro, zaś sędzia w najmniejszej miejscowości – 1591,64 euro. Ta sama tabela przewiduje także dodatek, który w Polsce nazywa się funkcyjnym, a w Hiszpanii reprezentacyjnym. Jego wysokość waha się od 120,46 euro dla sędziego w małej miejscowości, który nie pełni żadnej funkcji do 2569,64 euro dla prezesa sądu będącego odpowiednikiem naszego sądu apelacyjnego, w Madrycie lub Barcelonie.