Represje kadrowe wymierzone w sędziów w okresie stanu wojennego
[hidepost]
* Autor jest doktorantem na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.
1 Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22.7.1952 r., t. jedn.: Dz.U. z 1976 r. Nr 7, poz. 36.
2 Zob. A. Rzepliński, Sądownictwo w PRL, Londyn 1990; R. Walczak, Polityka, sądy, prokuratura, Warszawa 1990; R. Walczak, Sprawowanie kierowniczej roli partii w sądach i prokuraturze w Polsce Ludowej (studium politologiczne), Warszawa 1987.
3 Dalej jako: PZPR.
4 Dalej jako: KC.
5 Wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 60 Konstytucji PRL, o powołaniu na stanowiska sędziowskie decydowała Rada Państwa. Rola Rady Państwa ograniczała się jednak w praktyce do legalizowania wcześniej podjętych decyzji politycznych. Nie był to jedyny przepis konstytucyjny, który w rzeczywistości był fikcją prawną, za taką uznać należy w szczególności deklarowaną w Konstytucji PRL niezawisłość sędziów i ich podległość wyłącznie ustawom.
6 Art. 59 § 1 obowiązującego wówczas rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 6.2.1928 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, t. jedn.: Dz.U. z 1964 r. Nr 6, poz. 40 ze zm.; dalej jako: PrUSP28.
7 Zob. J. Holzer, „Solidarność” 1980–1981. Geneza i historia, Paryż 1984; A. Friszke, Rewolucja Solidarności 1980–1981, Kraków 2014.
8 Zob. K. Niewiński, PZPR a związki zawodowe w sądownictwie po sierpniu 1980 r., „Z Dziejów Prawa” 2015, T. 8, s. 143–168
9 Dalej jako: NSZZ „S” PWS.
10 Dalej jako: NSZZ PWS.
11 Dalej jako: OSPiUS.
12 Zob. Obywatelskie Centrum Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności 1980–1990, oprac. K. Barczyk, S. Grodziski, S. Grzybowski, Warszawa 2001; Protokół porozumienia Ministra Sprawiedliwości z NSZZ Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości w sprawie realizacji postulatów pracowniczych, „Gazeta Prawnicza” Nr 5–6/1981, s. 6; Problemów jest mnóstwo – rozmowa z członkami Krajowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości, „Gazeta Prawnicza” Nr 9/1981, s. 4.
13 Informacja dla Wydziału Administracyjnego KC PZPR z 26.8.1981 r. o sytuacji w sądownictwie, Archiwum Akt Nowych w Warszawie (dalej jako: AAN), 1354 KC PZPR, sygn. LI/116, k. 48.
14 Formalnie ustanowiony z ramienia Komitetu Obrony Kraju, faktycznie był to pełnomocnik Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (dalej jako: WRON).
15 Protokół z posiedzenia Kolegium MS – 14.12.1981 r., AAN, 285 MS, sygn. 7/132, k. 18.
16 Ibidem, k. 15.
17 Dalej jako: URM.
18 Zob. Pismo Szefa URM, znak OS-61-82/81 z 17.12.1981 r., AAN, 285 MS, sygn. 7/536, k. 1–2.
19 Notatki z posiedzeń Kolegium MS (17 i 19.12.1981 r.), AAN, 285 MS, sygn. 7/13, k. 140–160 i 180–195.
20 Meldunek Ministra Sprawiedliwości z 21.12.1981 r. w sprawie realizacji w resorcie wytycznych Szefa URM, AAN, 1354 KC PZPR, sygn. LI/133, (brak numeracji porządkowej kart w teczce).
[/hidepost]