Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w Czechach
3. Wstępne dochodzenie i orzekanie bez rozprawy
Sędzia przewodniczący lub członek Senatu przeprowadza wstępne dochodzenie. W szczególności, może zasięgnąć opinii na temat obwinionego, w celu ustalenia podstawowych okoliczności i dowodów, o ile nie wskazano ich we wniosku. W przypadku dokumentów lub innych dowodów nieosobowych, zarządza ich sprowadzenie. Senat może zakończyć postępowanie bez kierowania na rozprawę, jeżeli wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego złożono po terminie, jeżeli wniosek został cofnięty, jeżeli sędzia zakończył pełnienie służby, w przypadku przedawnienia karalności za przewinienie dyscyplinarne (po upływie 3 lat od popełnienia przewinienia dyscyplinarnego). Jeżeli Senat dojdzie do wniosku, że czyn jest przestępstwem lub wykroczeniem, postępowanie dyscyplinarne zostaje przerwane, a sprawa zostaje przekazana do właściwego organu. Po uprawomocnieniu się takiego orzeczenia Senat wznawia postępowanie, jeśli postępowanie karne lub wykroczeniowe nie zakończyło się uznaniem za winnego, w innym przypadku postępowania dyscyplinarnego nie prowadzi się.
4. Rozprawa
Przewodniczący Senatu ustala termin rozprawy. Informuje o nim wnioskodawcę, obwinionego i obrońcę. Jeśli konieczne jest przesłuchanie świadków również się ich wzywa. Termin rozprawy jest ustalony tak żeby obwiniony i jego obrońca mieli co najmniej 5 dni roboczych na przygotowanie obrony. O terminie rozprawy powinien być powiadomiony także Minister Sprawiedliwości oraz Prezes sądu, w którym obwiniony pełni służbę. W przypadku nieobecności obwinionego sprawa może być prowadzona wyłącznie w sytuacji, gdy odmawia on stawiennictwa przed Senatem lub nie stawia się bez wskazania uzasadnionego powodu. Jeśli podsądny ustanowił obrońcę, ma on prawo do uczestniczenia w przesłuchaniu. Rozprawa rozpoczyna się od przedstawienia wniosku i jego uzasadnienia. Jeżeli odbyło się dochodzenie wstępne, sędzia przewodniczący lub wyznaczony członek Senatu zapoznaje strony z jego wynikami. Przewodniczący Senatu przesłuchuje obwinionego i przeprowadza inne niezbędne dowody. Obwiniony ma prawo do odmowy składania wyjaśnień. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego wnioskodawca, obrońca i obwiniony mają prawo wyrazić swoją opinię. Obwiniony ma zawsze ostatnie słowo. Rozprawa jest jawna i treść przesłuchań należy zaprotokołować.
5. Orzeczenie
Jeżeli Senat stwierdza, że obwiniony popełnił przewinienie dyscyplinarne, uznaje że jest winny. Może podjąć decyzję, o odstąpieniu od wymierzenia kary lub podejmie decyzję o nałożeniu na niego kary dyscyplinarnej. Senat uniewinnia obwinionego, gdy dochodzi do wniosku, że obwiniony nie popełnił przewinienia dyscyplinarnego, albo nie zostało ono udowodnione albo uzna, że czyn nie jest przewinieniem dyscyplinarnym. Sędzia przewodniczący ogłasza decyzję na rozprawie. Orzeczenie musi być sporządzone w formie pisemnej, zawierać krótkie uzasadnienie i pouczenie dotyczące sposobu odwołania. Podlega doręczeniu obwinionemu. Kopię doręcza się obrońcy obwinionego, wnioskodawcy, Ministrowi Sprawiedliwości oraz prezesowi sądu.
6. Inne dyspozycje
Odwołanie się od orzeczenia w postępowaniu dyscyplinarnym nie jest dopuszczalne. W okresie 3 lat od orzeczenia senatu sędzia może złożyć wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego. Inne sposoby wzruszenia ostatecznej decyzji w postępowaniu dyscyplinarnym nie są dopuszczalne. Końcowe orzeczenie dyscyplinarne składa się do akt osobowych sędziego. Niezbędne kroki do wykonania kary dyscyplinarnej podejmuje administracja właściwego sądu. Po upływie 5 lat od wydania orzeczenia dyscyplinarnego o zastosowaniu kary dyscyplinarnej następuje zatarcie skazania i usunięcia informacji z akt osobowych.
* Autor jest sędzią w Senacie Trybunału Republiki Czeskiej. Przewodniczący Wydziału Karnego Odwoławczego.
1 Tłum. Tomasz Posłuszny.