- Sądy za granicą
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 3-4(54)/2024, dodano 11 maja 2025.
Argentyński system sądowniczy
2. Kodeksy proceduralne
Z drugiej strony, kodeksy proceduralne regulują sposób stosowania praw ustanowionych w kodeksach podstawowych. Określają one szczegółowo procedury, terminy i zasady, których sądy muszą przestrzegać, aby zapewnić uczciwy i sprawiedliwy proces. Każda prowincja ma prawo do sankcjonowania własnych kodeksów proceduralnych, co powoduje zróżnicowanie postępowań w zależności od właściwości miejscowej. Postępowania federalne są regulowane przez krajowe kodeksy proceduralne, mające zastosowanie w sprawach jurysdykcji federalnej. Obejmują one zasady dotyczące: terminów sądowych, form przedstawiania dowodów; etapów procesu, takich jak mediacja, rozprawa i apelacja. Kodeksy te różnią się w zależności od obszaru właściwości i mogą być federalne lub prowincjonalne.
Główne kodeksy proceduralne:
1) Kodeks postępowania cywilnego i handlowego: ustanawia zasady rozstrzygania sporów cywilnych i handlowych, takich jak procedura roszczeń z tytułu naruszenia umowy lub konfliktów majątkowych.
2) Kodeks postępowania karnego: reguluje procedury dochodzenia i ścigania przestępstw. Jest on podzielony na:
a) federalny: stosowany do przestępstw federalnych, takich jak handel narkotykami lub handel ludźmi;
b) prowincjonalne: reguluje procedury dotyczące przestępstw pospolitych w każdej prowincji.
3) Kodeks postępowania w sprawach pracowniczych: szczegółowo określa etapy rozwiązywania sporów pracowniczych między pracownikami a pracodawcami.
4) Kodeks postępowania rodzinnego (w niektórych prowincjach): reguluje kwestie związane z prawem rodzinnym, takie jak rozwody, adopcje i opieka nad małoletnimi.
Praktyczny przykład: konflikt wynikający z naruszenia umowy (prawo regulowane przez kodeks cywilny) zostanie rozwiązany zgodnie z krokami kodeksu postępowania cywilnego i handlowego odpowiedniej jurysdykcji miejscowej.
Ważne jest, aby podkreślić, że współistnienie krajowych kodeksów podstawowych z prowincjonalnymi kodeksami proceduralnymi generuje pewne napięcia, takie jak nierówność w procedurach, więc podobna sprawa może być załatwiona inaczej w różnych prowincjach ze względu na różnice proceduralne. Reformy: w ostatnich latach pojawiła się możliwość przejścia na ujednolicone kodeksy proceduralne w sprawach karnych i cywilnych w celu zmniejszenia rozbieżności.
W 2014 r. zatwierdzono nowy federalny kodeks postępowania karnego, oparty na systemie oskarżycielskim (z większym znaczeniem prokuratora), który jest stopniowo wdrażany w kraju. W ostatnich latach kilka argentyńskich prowincji wdrożyło znaczące reformy swoich systemów sądowniczych w celu poprawy wydajności, przejrzystości i dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Poniżej przedstawiono niektóre z głównych zmian:
1. Wdrożenie systemu oskarżycielskiego
Kilka prowincji przyjęło oskarżycielski system postępowania karnego, w którym to prokurator odgrywa główną rolę w dochodzeniu, a sędzia gwarantuje należyty przebieg procesu. Model ten ma na celu usprawnienie procedur i zwiększenie przejrzystości. Na przykład w 2021 r. prowincje Mendoza i Rosario rozpoczęły wdrażanie tego systemu, dołączając do prowincji Salta i Jujuy, które przyjęły go już wcześniej.
2. Reformy konstytucyjne w prowincjach
Niektóre prowincje przeprowadziły reformy swoich konstytucji, aby zmodernizować i dostosować swoje systemy sądownicze do aktualnych potrzeb.
3. Utworzenie nowych sądów apelacyjnych i sądów
Aby zrównoważyć wymiar sprawiedliwości w głębi kraju, w prowincjach takich jak Catamarca, Jujuy, San Juan, Santiago del Estero, Santa Fe, Formosa i San Luis utworzono nowe sądy apelacyjne i sądy. Środki te mają na celu decentralizację wymiaru sprawiedliwości i ułatwienie dostępu do sądu w regionach wcześniej odizolowanych.
4. Cyfryzacja i modernizacja procesów sądowych
Kilka prowincji poczyniło postępy w digitalizacji akt i wdrażaniu elektronicznych systemów zarządzania sprawami w celu skrócenia czasu trwania postępowań sądowych i zwiększenia przejrzystości. Inicjatywy te obejmują elektroniczne składanie dokumentów i przeprowadzanie wirtualnych rozpraw.
5. Wzmocnienie niezależności sądownictwa
Wdrożono reformy mające na celu zapewnienie niezależności sądownictwa, w tym zmiany w procesach wyboru i odwoływania sędziów, a także promowanie przejrzystości ich działań. Środki te mają na celu zapewnienie bezstronnego wymiaru sprawiedliwości wolnego od wpływów politycznych. Postępy te odzwierciedlają zaangażowanie argentyńskich prowincji w poprawę ich systemów sądowniczych, dostosowując je do współczesnych wymagań i promując bardziej dostępny i skuteczny wymiar sprawiedliwości dla wszystkich obywateli.