IUSTITIA 2(24)/2016

Na dobry początek

  • Wystąpienie okolicznościowe Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego
  • Małgorzata Gersdorf
  • Obserwatorowi zdarzeń ostatnich miesięcy nasuwają się nieodparte skojarzenia z mechanizmami opisanymi przed laty w znakomitym eseju amerykańskiego filozofa społecznego Ericha Fromma pt. „Ucieczka od wolności”1: rozpaczliwie poszukując lidera – autorytetu, który „przywróci porządek”, nawet pewnym kosztem wolności jednostki.
    Im mniej jednak wolności indywidualnej, tym mniej niezależności sądów, bo przecież niezależne sądy są potrzebne obywatelom świadomym swoich praw.
    Konsolidacja władzy i obniżanie rangi praw podstawowych oddziałują zatem nieuchronnie na obniżenie instytucjonalnego znaczenia organów wymiaru sprawiedliwości. Doświadczenie historyczne potwierdza, że to, jak daleko proces ten zajdzie, jest tylko kwestią skali, a nie samej zasady. Niekiedy rządzącym wystarczy tylko „oczyszczenie” składu organów orzekających z części ich obsady i skonstruowanie sądów specjalnych do spraw o znaczeniu politycznym2. Rzadziej, ale to nie znaczy, że nigdy, wymiar sprawiedliwości ulega nawet całkowitej destrukcji. czytaj dalej

Temat numeru

  • Pozycja sędziego w projekcie konstytucji PiS w perspektywie strasburskiej
  • Jacek Barcik
  • Artykuł analizuje pozycję sędziego w projekcie konstytucji autorstwa Prawa i Sprawiedliwości z 2010 r. Poszczególne regulacje projektu konstytucji są porównywane z aktualnie obowiązującą Konstytucją RP i konfrontowane ze standardem strasburskim, prezentowanym przede wszystkim w opiniach Komisji Weneckiej. W artykule omawiane są kolejno: mechanizm powoływania sędziów, kwestia niepołączalności stanowisk, problem gwarancji statusu materialnego sędziego, zagadnienie nieusuwalności sędziowskiej, problem immunitetów i postępowań dyscyplinarnych, a także konstytucyjnego organu sędziowskiego. czytaj dalej

Prawo cywilne

  • Dopuszczalność dochodzenia przez osoby bliskie zadośćuczynienia w związku z doznaniem poważnej szkody na osobie przez bezpośrednio poszkodowanego
  • Ewa Bagińska
  • Artykuł poświęcony jest rozwojowi orzecznictwa SN w kwestii wynagrodzenia szkody niemajątkowej osoby bliskiej bezpośredniego poszkodowanego. Pod wpływem wykreowania przez SN nowej postaci dobra osobistego w postaci szczególnej, trwałej i silnej więzi rodzinnej, pośrednio poszkodowany staje się bezpośrednio poszkodowanym, który realizuje własne uprawnienie. Koncepcja ta jest przenoszona w praktyce na inne zdarzenia niż śmierć, powodujące naruszenie więzi rodzinnej. Idea zasądzania zadośćuczynienia dla najbliższych w związku z poważnym uszczerbkiem na zdrowiu bezpośredniego poszkodowanego nie tylko pomija historię kształtowania się norm prawa polskiego dotyczących czynów niedozwolonych, i sprzeciwia się przepisom kodeksu (art. 445 i 446 KC), ale także nie uwzględnia skutków przyjęcia proponowanej rozszerzonej interpretacji art. 448 KC dla całego systemu prawa. czytaj dalej

Aktualny numer

Ankieta

Aktualności

    • Stanowisko Zarządu SSP „Iustitia” w sprawie ataków medialnych Zbigniewa Ziobry na sędzię Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w związku z wyrokiem wobec Mariki M.
    • czytaj dalej
    • Wnioski z badań przeprowadzonych przez panel Ariadna dla SSP „Iustitia”
    • czytaj dalej

Archiwum

Galeria

Prze-Rysowane