„METROPOLIS” ponownie obejrzane… i nadchodzące1
* Autor jest Sędzią w stanie spoczynku, Czternastego Sądu Okręgowego stanu Teksas. Honorowym Profesorem UMCS w Lublinie, Członkiem Międzynarodowej Akademii Astronautyki; ORCID ID: 0000-0003-4504-144X.
1 Tłumaczenie: T. Posłuszny.
2 Trzy Prawa Robotyki (często skracane do „Trzech Praw”) to zbiór zasad opracowanych przez I. Asimova. Zostały wprowadzone w jego opowiadaniu „Runaround” z 1942 r., choć były zapowiadane w kilku wcześniejszych historiach. Trzy Prawa to:
1. Robot nie może zranić człowieka lub, poprzez bezczynność, pozwolić, by człowiekowi stała się krzywda.
2. Robot musi wykonywać polecenia wydawane mu przez ludzi, z wyjątkiem sytuacji, w których takie polecenia byłyby sprzeczne z Prawem Pierwszym.
3. Robot musi chronić swoje własne istnienie, o ile taka ochrona nie stoi w sprzeczności z Prawem Pierwszym lub Drugim.
Pierwsze Prawo odzwierciedla przysięgę Hipokratesa „po pierwsze nie szkodzić”, odzwierciedlając etyczne kontinuum ponad dwóch tysiącleci.
Zob. www.census.gov/popclock/world
3 Niemiecki ekspresjonistyczny film science-fiction w reżyserii Fritza Langa. Scenariusz został napisany przez Thea von Harbou we współpracy z Langiem i jest oparty na powieści von Harbou z 1925 r. o tym samym tytule. Uważany jest za jeden z najbardziej wpływowych filmów w historii.
4 Republika (ok. 375 p.n.e.), Księga VII.
5 A. Nin, Uwiedzenie Minotaura, t. 5 Miast wewnętrznych (1959). Przez rozszerzenie, pewien profesor w college’u powiedział kiedyś: „[College] nie jest tym, czym był kiedyś… i nigdy nie była”.
6 D. Hume, Badanie dotyczące natury ludzkiego zrozumienia. Rozprawa o namiętnościach. Badanie dotyczące zasad moralności. Historia naturalna religii (1772), s. 183.
7 J. Keats, Oda do urny greckiej (1819).
8 D. Hume, Traktat o naturze ludzkiej (1739):
9 I. Kant, Krytyka czystego rozumu (1781).
10 Zob. The Dry (2020), który przedstawia praktyczne zagadnienie mechanizacji rolnictwa i jej wpływu na społeczność rolniczą na tle wielkiej suszy.
11 Termin „robot”, oznaczający sługę-robotnika, został ukuty w sztuce Karela Čapka R.U.R. „Rossum’s Universal Robots” (1920). Oczywiście, wprowadzenie AI do koncepcji robotyki potencjalnie zmienia, jeśli nie podnosi, status robota w stosunku do jego ludzkiego twórcy.
12 J. Engebretson, Data, Data, Everywhere, Baylor Arts and Sciences (Fall 2018), 24.
13 D.J. Boorstin, Cleopatra’s Nose: Essays on the Unexpected (New York: Random House, 1994).
14 Zob. Hassan A. Tetteh, The Art of Human Care with Artificial Intelligence (2021).
15 A. Ripp, How AI Will Make Your Doctor Smarter, 278 Wall Street Journal No. 109 (November 6–7, 2021) at A13.
16 Zob. H. Dreyfus i S. Dreyfus, Mind Over Machine: The Power of Human Intuition and Expertise in the Era of the Computer (Free Press, New York, 1986), gdzie znajduje się ostrożne omówienie tego problemu.
17 Cyberestetyka może być zdefiniowana jako skrzyżowanie ludzkiego/artystycznego impulsu opartego na wartościach, określającego poczucie jakości życia, czy to piękna fizycznego czy osiągnięć intelektualnych, z technologiczną możliwością zmiany tej jakości.
18 Zob. H. Dreyfus, Telepistemology: Descarte’s Last Stand, [w:] K. Goldberg red., The Robot in the Garden: Telerobotics and Telepistemology in the Age of the Internet (MIT Press, 2000).
19 G. Research, Maverick Research: Forget About Your Real Data – Synthetic Data Is the Future of AI, Leinar Ramos, and Jitendra Subramanyam, Researchers (24.6.2021), https://www.gartner.com/en/documents/4002912
20 Zob. Blaise Agüera y Arcas, Artificial neural networks are making strides towards consciousness, The Economist (11.6.2022).
21 Zob. A. Turing, Computing Machinery and Intelligence, Mind (1950).
22 Przykładem tego są napędzane przez AI programy ChatGBT i Essaybot, które rzucają wyzwanie „testowi Turinga” i piszą prace za studentów, tworząc tym samym potencjał do oszukiwania na uczelniach.
23 Zob. J. McClellan Marshall, Technoevidence: The „Turing Limit” 2020, Journal of AI and Society, 2021, DOI 10.1007/s00146-020-01139-z.
24 Zob. Brewer v. Lennox Hearth Products, LLC, 601 S.W3d 704, (Tex. 2020). „Sądy posiadają nieodłączne uprawnienia, które wspomagają wykonywanie ich jurysdykcji, ułatwiają wymierzanie sprawiedliwości oraz zachowują niezależność i integralność systemu sądowego”.
25 Y. Itsukushima, K. Nomura, N. Usui, International Journal of Police Science and Management, vol. 4, No. 1 (Spring 2002), p. 41–52.
26 Zob. Reguła 612, Federalne Reguły Dowodowe.
27 Roy Ascott, et al. eds., Making Reality Really Real (Trondheim 2010), p. 8.
28 J.H. Wigmore, A Treatise on the Anglo-American System of Evidence in Trials at Common Law: Including the Statutes and Judicial Decisions of All Jurisdictions of the United States and Canada (1923).
29 M.N. Nierop & P. van den Eshof, [Tłumaczenie z holenderskiego] Abuse, Deception and Misunderstandings: Investigative report of the National Expert Group on Special Sexual Matters for the period 2003–2007, (listopad 2008).
30 Daubert v. Merrell, Dow Pharmaceuticals, Inc, 509 U.S. 579 (1993) na nowo zdefiniował standardy dopuszczalności zeznań ekspertów i przedstawianych w związku z tym dowodów, czego najważniejszym elementem było umieszczenie sędziego jako „odźwiernego” w kwestii określenia tego, co spełnia standardy.
31 Zob. C. Dalenberg, Recovered memory and the Daubert criteria: recovered memory as professionally tested, peer review, and accepted in the relevant scientific community, NIH National Library of Medicine (2006), doi10.1177/1524838006294572.
32 Zob. dr M. Pava, Przywracanie aktywnej pamięci, https://www.darpa.mil/program/restoring-active-memory.
33 Zob. dr E. Loftus, K. Ketcham, Witness for the Defense: The Accused, the Eyewitness, and the Expert Who Puts Memory on Trial, Macmillan 1991.
34 Omówienie problemu znajduje się w E. Loftus, The Myth of Repressed Memory (St. Martin’s Press, 1994).
35 Termin ten wywodzi się ze słynnego filmu „Gaslight”, w którym bohaterka poddawana jest serii doświadczeń niemających racjonalnego wytłumaczenia i jest przekonana, że popada w obłęd.
36 Kiedy już jesteś prawdziwy, nie możesz ponownie stać się nierzeczywisty. To trwa na zawsze. Aksamitny Królik.
37 Zob. M.M. Maas, International Law Does Not Compute: Artificial Intelligence and the Displacement or Destruction of the Global Legal Order, 20 Melbourne Journal of International Law 2 (lipiec 2019).
38 Zob. film Cool Hand Luke (1967), w którym ukazano rezultaty „problemów komunikacyjnych”.
39 Zob. O. Ajnadkar, Sarcasm Detection of Media Text Using Deep Neural Networks, International Conference on Advanced Computing, Networking, and Informatics (ICACNI 2019), DOI:10.1007/978-981-15-8610-1_6.
40 G. Ryle, The Concept of Mind (1939). Zdefiniowany przez Ryle’a „duch” był poglądem, że istnieje oddzielenie umysłu i ciała, które postrzegał jako nielogiczne.
41 Zob. A. Koestler, The Ghost in the Machine (1967). Tytuł jest frazą ukutą przez Ryle’a.
42 Zob. film Ex Machina (2014) dla przykładu ewolucji od zwykłej maszyny do tego, co niektórzy nazwaliby „bytem AI”.
43 AI – „speranto” to koncepcja uniwersalnego języka podobnego do esperanto w kontekście AI, jako narzędzia stworzonego przez komputery do wzajemnej komunikacji niezależnie od ludzkiej kreatywności. Zaproponowali to studenci z ArtSciLab na University of Texas w Dallas.
44 Autor wyraża uznanie dla wkładu profesorów R. Maliny i N. Sugawara-Beda w przygotowanie tego artykułu.