- Temat numeru
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 4(46)/2021, dodano 14 marca 2022.
Plagiat jako przedmiot analizy biegłego językoznawcy
Na podstawie powyższych danych, zwłaszcza z Tabeli 4 i Tabeli 5 można było sformułować wniosek, że tekst kwestionowany został odpowiednio spreparowany – tak, aby niełatwo było rozpoznać go jako plagiatowy oraz aby komputerowe programy antyplagiatowe nie mogły oznaczyć go jako plagiat. Prawdopodobnie tekst kwestionowany przygotowano według algorytmu:
– jeśli istnieją dwa zbiory – zbiór a) (składający się z fragmentów tekstów przywłaszczonych w tekście kwestionowanym) oraz zbiór b) (czyli tu – tekst kwestionowany);
– jeśli w celu stworzenia zbioru b) ze zbioru a) usunie się kilka wartości, co pokazują przykładowo podane poniżej dwa zbiory liczb:
zbiór a): (0 1 2 3 4 5 6 7 8 9):
zbiór b): (0 1 3 4 6 7 9)
– to zbiór b) nadal będzie pokrywał się treściowo ze zbiorem a) – w tej przykładowej symulacji w 70%;
– jeśli w tak przygotowanym zbiorze b) dokona się drobnych modyfikacji w zapisie, ale niewpływających na treść, np.:
zbiór b) (0 I 3 IV 6 VII 9)
albo jeśli w tak przygotowanym zbiorze b) poprzestawia się kolejność zapisów, np.:
zbiór b): (1 0 3 4 7 6 9)
a nawet:
zbiór b) (I 0 3 IV VII 6 9)
a nawet do zbioru b) doda się zupełnie inne elementy (w poniższej symulacji – pogrubione i podkreślone)
zbiór b) (I 0 a b c 3 d e f IV g h i VII @ 6 j k l 9)
to w zbiorze b) nadal pozostaną elementy tożsame treściowo i – co bardzo istotne z punktu widzenia orzekania o plagiacie – pod względem zapisu ze zbiorem a) w stosunku procentowym – liczonym z perspektywy zbioru b) – zależnym od liczby dodanych do zbioru b) nowych, odmiennych elementów. Jednak z perspektywy zbioru a) stosunek procentowy przejętych przez zbiór b) elementów zawsze będzie taki sam. W podanej tu symulacji: z perspektywy zbioru a) – procent przejętych przez zbiór b elementów zbioru a wynosi 70% (tzn. 7 elementów zbioru a) – z 10 wyjściowych – znalazło się w zbiorze b)). Natomiast z perspektyw zbioru b) procent elementów zbioru a) zawierających się w zbiorze b) wynosi: 35% (ponieważ w zbiorze b) po jego ostatniej modyfikacji polegającej na dodaniu kilku nowych elementów jest aktualnie elementów 20). Zatem np. komputerowe programy antyplagiatowe prawdopodobnie w takiej sytuacji nie oznaczyłyby zbioru b) jako plagiatu zbioru a). Dopiero lektura, zapoznanie się z oboma zbiorami przez biegłego językoznawcę (nie przez program komputerowy) umożliwia oznaczenie zbioru b) jako plagiatu zbioru a).
Przykład 2. Plagiat w pracy licencjackiej
W tej sprawie w toku analiz językoznawczych wykryto i sam plagiat (podobnie jak w przykładzie powyżej analizowanym), jak i identyczne pod względem jakości mechanizmy tuszowania przejęcia i przywłaszczenia sobie cudzego tekstu. Analiza przebiegała w podobny sposób; metody jej prezentowania w opinii były identyczne, jak w przykładzie z punktu A. Zatem tu (poniżej) pokażę tylko – jako egzemplum fragment jednej tabeli, w której wskazane zostały mechanizmy kamuflowania przywłaszczenia cudzego tekstu.
Tabela 6.
(z opinii dotyczącej plagiatu pracy licencjackiej; w oryginale – w opinii – tabela ta ma inną numerację) |
|
Tekst kwestionowany |
Tekst(y) porównywany(e) |
Trudno obecnie przedstawić jakąkolwiek sferę życia w której Internet nie byłby obecny. Medium to współtworzy określone obszary rzeczywistości, redefiniuje potrzeby i przedstawia ludzkie myśli. Ludzie za naturalne uznają komunikowanie się z oddalonymi o tysiące kilometrów, nieznanymi osobami i to w czasie rzeczywistym1. Tym samym, dochodzi do przenikania się świata rzeczywistego, w którym człowiek funkcjonuje na co dzień, ze światem nierzeczywistym, czyli wirtualnym, który w coraz większym stopniu zaspokaja realne potrzeby człowieka.
Przypisy: 1: M. Szpunar, Alienacja i samotność w sieci vs grupowość i kapitał społeczny w Internecie. Internet i jego wpływ na kontakty społeczne. [W:] Oblicza Internetu. Architektura komunikacyjna sieci. Red. M. Sokołowski. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007, s 96. |
Trudno obecnie wskazać sferę ludzkiej aktywności, w jakiej Internet nie byłoby obecny. Medium to współtworzy określone obszary rzeczywistości, redefiniuje ludzki sposób myślenia o przestrzeni i o tym, co prawdziwe oraz realne. Ludzie za naturalne uznają komunikowanie się z oddalonymi o tysiące kilometrów, nieznanymi osobami i to w czasie rzeczywistym3. Tym samym, dochodzi do przenikania się świata rzeczywistego, w którym człowiek funkcjonuje na co dzień, ze światem nierzeczywistym – wirtualnym, który w coraz większym stopniu zaspokaja realne potrzeby człowieka.
Przypis: 3: M. Szpunar, Alienacja i samotność w sieci vs grupowość i kapitał społeczny w Internecie. Internet i jego wpływ na kontakty społeczne. [W:] Oblicza Internetu. Architektura komunikacyjna sieci. Red. M. Sokołowski. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007, s 96. |