- Prawo ustrojowe
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 1(39)/2020, dodano 10 sierpnia 2020.
Sądy w Polsce i innych krajach a epidemia COVID-19
Jednocześnie SSP „Iustitia” wzywa Ministra Sprawiedliwości do opracowania, w porozumieniu z Głównym Inspektorem Sanitarnym, w drodze stosownego rozporządzenia, minimalnych warunków technicznych i logistycznych oraz standardów postępowania, tak by zapewnić obywatelom warunki bezpieczne dla ochrony ich zdrowia.
W zakresie przeciwdziałania możliwości zakażenia obywateli w sądach, jak i unikania nadmiernego narażenia ich zdrowia w związku z ryzykiem zakażenia w ocenie SSP „Iustitia”, w pierwszej kolejności w zakresie organizacji biurowej należy zapewnić:
1) obecność wyłącznie jednej osoby w pomieszczeniu – co można osiągnąć wyłącznie poprzez system pracy rotacyjnej i zdalnej;
2) konieczność dezynfekcji miejsca pracy i pomieszczenia przed i po zakończeniu pracy;
3) środki dezynfekcji rąk oraz powierzchni ogólnodostępnej dla każdej osoby pracującej w sądzie (w przydziale po co najmniej jednej sztuce na każde zajmowane pomieszczenie);
4) ogólnodostępne dla każdej osoby rękawiczki oraz maski (z filtrem PPF3, zaś w przypadku braku możliwości ich zapewnienia maseczki jednorazowe w przydziale dostosowanym do czasu pracy oraz przyłbice) z obowiązkiem korzystania z nich przez sędziów i pracowników sądów poza dedykowanym miejscem pracy (z uwagi na korzystanie przez te osoby z miejsc ogólnodostępnych dla wszystkich pracowników, jak i pracę w takich ogólnodostępnych miejscach);
5) konieczność zachowania dystansu społecznego w częściach wspólnych co najmniej 2 m.
Jeśli zaś chodzi o sposób prowadzenia rozpraw i posiedzeń jawnych w celu uniknięcia narażenia obywateli na nadmierne ryzyko zakażenia w budynku sądu w ocenie Stowarzyszenia należy przestrzegać niżej wskazanych zasad:
1) prowadzenie rozpraw wyłącznie w pomieszczeniu z dostępem do świeżego powietrza i zapewniającego możliwość jego wietrzenia;
2) zapewnienie odgrodzenia każdego z uczestników oraz świadka od stołu sędziowskiego i sekretarza od pozostałych uczestników rozpraw szybą lub z tworzywa typu plexa oraz możliwości zachowania odstępu pomiędzy sędzią a sekretarzem co najmniej 1,5 m;
3) obowiązek przebywania uczestników rozpraw w maseczce i rękawiczkach;
4) zapewnienie maseczek i rękawiczek dla interesantów, a ponadto zapewnienie przyłbic lub maseczek dla sędziego i protokolanta oraz ich wyposażenie w rękawiczki – z możliwością uzupełnienia zabezpieczeń w przypadku uszkodzenia;
5) zapewnienie uczestnikom oraz pracownikom sądu na sali rozpraw środków do dezynfekcji rąk oraz powierzchni;
6) odkażanie po każdej rozprawie klamek, ław i stołu uczestników rozprawy oraz wietrzenie pomieszczenia co najmniej przez 20 minut;
7) ze względów bezpieczeństwa – wyłączenie możliwości doręczania i składania pism w trakcie rozprawy (zakaz doręczania i składania pism w toku rozprawy);
8) wyłączenie klimatyzacji oraz wentylacji mechanicznej w budynku;
9) zapewnienie oddzielnych wejść dla uczestników oraz sędziego i sekretarza sądowego, a ponadto oddzielnych ciągów komunikacyjnych, a w przypadku gdy jest to niemożliwe, obowiązek zapewnienia bezpiecznych zasad regulowania ruchem, by drogi komunikacji nie krzyżowały się;
10) zapewnienie możliwości wywoływania rozpraw przez środki komunikowania się (przywoływanie stron i wywoływanie rozprawy przez system przywoławczy lub głośnik);
11) wyznaczenie bezpiecznych dróg komunikacyjnych dla uczestników na salę rozpraw oraz drogi powrotnej przy zapewnieniu zachowania bezpiecznego odstępu społecznego 2 m – poprzez kierowanie ruchem uczestników przez upoważnione do tego osoby zaopatrzone w środki ochrony osobistej (maseczka, kombinezon, przyłbica, rękawiczki) – oraz przyjęcie zasady udawania się na rozprawę jednym ciągiem komunikacyjnym, wychodzenie zaś drugim;
12) wprowadzenie zasady jednej rozprawy na piętrze – chyba, że warunki techniczne w sądach umożliwiają prowadzenie rozpraw w dwóch lub więcej salach (duże szerokie korytarze co przy uwzględnieniu liczebności osób wezwanych oraz wielkości korytarzy umożliwia im zachowanie odstępu społecznego 2 m, a ponadto istnieje możliwość zapewnienia wietrzenia korytarzy przeznaczonych do oczekiwania przez minimum 20 minut – czy też rotacyjne wywoływanie rozpraw, pod nadzorem upoważnionego pracownika);
13) w przypadku braku możliwości technicznych w budynku sądu (wąskie korytarze, bez dostępu do świeżego powietrza, a w związku z tym brak możliwości ich wietrzenia) wyznaczenie poza budynkiem sądu (namioty, inne budynki, dziedziniec sądu) miejsca oczekiwania dla uczestników rozprawy;
14) w razie możliwości organizacja części posiedzeń poza budynkiem sądu z przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa ich prowadzenia;
15) rozważenie możliwości prowadzenia rozpraw w dwóch lub więcej salach za pośrednictwem środków do komunikacji na odległość – z tym, że wówczas istnieje konieczność zapewnienia kierowania ruchem i weryfikację tożsamości osób przez pracownika sądu zaopatrzonego w środki ochrony osobistej (kombinezon, przyłbica, maseczka, rękawice);
16) wprowadzenie zasady, iż w rozprawie lub posiedzeniu jawnym mogłyby uczestniczyć wyłącznie osoby wezwane lub zawiadomione