- Prawo ustrojowe
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 1(39)/2020, dodano 10 sierpnia 2020.
Sądy w Polsce i innych krajach a epidemia COVID-19
W zakresie ciągów komunikacyjnych w celu zapewnienia obywatelom możliwości bezpiecznego poruszania się w budynku sądu powinny być spełnione następujące warunki:
1) poruszanie się w budynku sądu poza wyznaczonym miejscem pracy tylko w maseczkach (przez sędziów, pracowników sądu oraz pozostałe osoby);
2) zakaz wspólnego przemieszczania się osób (do toalety, na przerwę, na papierosa);
3) łatwy dostęp do środków dezynfekcyjnych poprzez ich zapewnienie w każdym z pomieszczeń lub poprzez przydzielenie środków każdej z osób pracujących w sądzie;
4) łatwy dostęp do toalet dla interesantów;
5) w miarę możliwości oddzielenie ciągów komunikacyjnych pracowników sądu i interesantów, a jeżeli jest to niemożliwe to ustalenie zasad przemieszczania się oraz kierowania ruchem przez osoby upoważnione – w zakresie koniecznym do zachowania odstępu społecznego oraz braku krzyżowania się dróg na odcinkach uniemożliwiających zachowanie odstępu społecznego co najmniej 2 m.
Jeśli zaś chodzi o przeciwdziałanie możliwości zakażenia obywateli poprzez kontakt z zakażonymi powierzchniami oraz zapewnienia obywatelom bezpiecznego obiegu dokumentów organizacja biur podawczych i czytelni akt powinna być następująca:
1) zabezpieczenie interesantów i pracowników sądu poprzez ich oddzielenie szyba;
2) biura podawcze powinny być otwarte tylko wówczas, jeżeli złożenie pisma jest możliwe bez wchodzenia do budynku sądu lub z przedsionka sądu – przy jednoczesnym utrzymaniu funkcjonowania skrzynek podawczych;
3) zapewnienie „kwarantanny” wnoszonych pism procesowych i ewentualnie akt sprawy (również przekazywanych między pracownikami sądu);
4) przeniesienie części funkcji poza budynek sądu (np. do tymczasowych namiotów, wynajętych pomieszczeń) lub pomieszczeń z odrębnymi ciągami komunikacyjnymi, np. spotkań kuratorów zawodowych z interesantami, oczekiwania na rozprawę, obsługi interesantów, zapoznawania się z aktami spraw;
5) zasady udostępniania akt powinny być dostosowane do wielkości pomieszczenia, tak aby dystans pomiędzy interesantami wynosił co najmniej 2 m oraz przeprowadzane wyłącznie w pomieszczeniu zapewniającym dostęp świeżego powietrza i możliwość systematycznego wietrzenia;
6) przy ustalaniu zasad udostępniania akt należy wprowadzić obowiązek uprzedniego telefonicznego lub e-mailowego zamawiania akt z jednoczesnym obowiązkiem wskazania czasu niezbędnego do realizacji zaplanowanych czynności poprzez wskazanie godziny początkowej i końcowej (dokonać rezerwacji akt w konkretnym okresie, który powinien być przestrzegany), co z kolei umożliwi sporządzenie przez uprawnionych pracowników harmonogramu na dany dzień z uwzględnieniem konieczności wietrzenia pomieszczenia w odstępach nie mniejszych niż 1,5 godziny;
7) planowanie harmonogramu przeglądania akt z uwzględnieniem czynności sądowych, jak i wcześniejszego ich udostępnienia, by zapewnić niezbędny czas na przejście przez akta „kwarantanny”.
Wobec powyższego SSP „Iustitia” wzywa Ministra Sprawiedliwości, aby w porozumieniu z Głównym Inspektorem Sanitarnym opracował w drodze stosownego rozporządzenia standardy postępowania w zakresie:
1) bezpiecznych odległości między osobami obecnymi w trakcie rozprawy, minimalnej powierzchni przewidywanej na osobę, tak by zachować dystans społeczny co najmniej 2 m, co oznacza konieczność określenia minimalnej powierzchni przypadającej na jedną osobę uczestniczącą w czynności na co najmniej 15 m kwadratowych – szczegółowo dla każdego pomieszczenia sądowego przeznaczonego do obsługi interesantów (korytarze, sale rozpraw, czytelnia akt itp.);
2) bezpiecznych zabezpieczeń technicznych i osobistych – z uwzględnieniem zasad wskazanych w niniejszych rekomendacjach;
3) zasad dezynfekcji poprzez zdefiniowanie ich częstotliwości niezbędnych środków oraz przyjętej procedury (zarówno w zakresie miejsc pracy tj. sekretariatów i gabinetów, jak i pomieszczeń ogólnodostępnych dla pracowników, pomieszczeń przeznaczonych do obsługi interesantów, ciągów komunikacyjnych oraz zapewnienia wszystkim przebywającym w budynku sądu możliwości przestrzegania higieny – minimum co godzinę powierzchnie dotykowe, wspólne co trzy godziny), z koniecznością określenia przy użyciu jakich środków i z jakimi zabezpieczeniami osobistymi;
4) zasad przemieszczania się i oczekiwania w budynku sądu (odległości w ciągach komunikacyjnych, wymagania co do środków ochrony osobistej osób znajdujących się na terenie sądu) – z uwzględnieniem powyższych rekomendacji;
5) zasad korzystania ze środków ochrony osobistej (maseczki, rękawiczki, przyłbice – w jakich okolicznościach, o jakich parametrach, jak długo, jak utylizować);
6) zasad dezynfekcji urządzeń technicznych (mikrofony, systemy do wideokonferencji, komputery stacjonarne, komputery przenośne, telefony stacjonarne – zważywszy, iż są to powierzchnie dotykowe, powinny być dezynfekowane co godzinę;
7) rozważenia celowości zapewnienia w pomieszczeniach sądu (toalety, sale rozpraw) lamp wirusobójczych i bakteriobójczych.