Aktualne kierunki rozwoju władzy sądowniczej. Marsz Tysiąca Tóg rok później

Sędziowie nie mają armii do egzekwowania swoich rozstrzygnięć, a polegają oni wyłącznie na publicznej akceptacji ich argumentacji w kontekście obowiązującego prawa.

Innymi słowy, wszyscy sędziowie wiedzą, że ich obowiązkiem jest sprawiedliwe i bezstronne rozstrzyganie spraw, ale rozstrzyganie sporów między przeciwnymi stronami sprawia, że zawsze ktoś czuje się niezadowolony.

Oczekujemy, że strona przegrywająca jednak pogodzi się z niekorzystną decyzją, ale do tego jest konieczne, aby taka decyzja została podjęta na podstawie opublikowanych wcześniej przepisów prawa, które zostały zastosowane w sposób bezstronny.

Sędziowie wiedzą, że nie mogą rozstrzygać spraw w sposób stronniczy, bądź bez głębszego zastanowienia. Wiedzą też, że istnieją procedury odwoławcze mające na celu naprawienie ich błędów.

Sędziowie są świadomi tego, że to, co robią, odbywa się w ramach systemu prawa, która podlega zmianom w oparciu o ustanowione procedury, o ile przemawiają za tym zmieniające się wymagania społeczeństwa.

Społeczeństwo potrzebuje odważnych sędziów, ale jednocześnie sędziowie nie zostali powołani po to, aby lękać się, gdy rozstrzygają spory i uzasadniają swoje decyzje.

Przysięga sędziowska zawiera zobowiązanie do podejmowania decyzji w sprawach bez obaw i na tym zasadza się zaufanie publiczne do sądownictwa. W konsekwencji prawo, które zniechęca sędziów do podejmowania szczerych i odważnych decyzji, podważa to zaufanie i jest nie do pogodzenia z wolnym społeczeństwem.

Jak to bywało wcześniej i obecnie, istnieją realne zagrożenia niezależności sądownictwa. Zagrożenia te pochodzą z wielu różnych źródeł, czasami nawet i z takich, które wydają się przejawiać dobre intencje. W związku z tym istnieje aktualna potrzeba, aby zawsze bronić niezależności sędziowskiej dla dobra ogółu społeczeństwa. Niezależność sędziowska jest niezbędna dla zapewnienia niezakłóconego funkcjonowania przedsiębiorców i załatwiania podstawowych spraw życiowych przez obywateli. Społeczeństwo musi wiedzieć, że może polegać na decyzjach pozbawionego lęku sądu, zwłaszcza gdy przychodzi do podejmowania trudnych decyzji. Świadomość, że spory będą rozstrzygane przez niezależne sądownictwo w oparciu o przepisy prawa, jest istotną cechą strukturalną wolnego społeczeństwa; tylko bowiem w sytuacji, gdy obywatele są pewni, że przepisy prawa będą sprawiedliwie egzekwowane, są oni skłonni bez obaw przepisów tych przestrzegać.

Nowa architektura przyszłego sądownictwa będzie zawierać wiele z jego wcześniejszej struktury i podstaw. Będzie ona musiała stawić czoła nowym wyzwaniom, które nieustannie powstają w różnorodny sposób. Ciągłość w koncepcji nowej architektury sądownictwa, to przede wszystkim potrzeba zapewnienia warunków do zachowania niezależności i odwagi sędziów w obliczu podejmowania zwłaszcza trudnych decyzji i ich uzasadnianiu. Nowa architektura w zakresie struktury i postaw sądownictwa musi skoncentrować się na poszukiwaniu przyczyn, które powodują zagrożenie dla niezależności sędziowskiej i wolności w podejmowaniu przez nich decyzji oraz eliminowaniu tych zagrożeń.

Istnieje wiele czynników, które mogą powodować to zagrożenie, należą do nich: nieodpowiednie wynagrodzenie, brak gwarancji zatrudnienia i brak zabezpieczenia po przejściu w stan spoczynku.

Społeczeństwo może postrzegać osobę zagrożoną przy wykonywaniu swoich obowiązków, jako taką, która będzie bardziej ulegała obawie o własną przyszłość niż taką, która będzie działała na rzecz dobra publicznego. Taka sytuacja w konsekwencji podważy zaufanie społeczeństwa do podejmowanych przez tę osobę decyzji, a ostatecznie też do całego systemu prawnego. W tym aspekcie ważne jest, aby sędziowie otrzymywali odpowiednie wynagrodzenie, aby nie mogli zostać usunięci ze stanowiska, z wyjątkiem przypadków udowodnionego niewłaściwego zachowania lub stwierdzonej niezdolności do pracy oraz aby otrzymywali odpowiednie wynagrodzenie po przejściu w stan spoczynku. Konkludując, usunięcie tych wszystkich zagrożeń zwiększy zaufanie społeczne do bezstronności i sprawiedliwości orzeczeń sądowych.