Nota techniczna w odpowiedzi na meksykańską reformę konstytucyjną

Nota techniczna

Przedmiot: Reforma konstytucyjna w Meksyku, która ustanowiła wybory powszechne jako sposób na rozpoczęcie kariery sędziowskiej (sędziego).

Stanowisko AMB: Wyraża zaniepokojenie sytuacją meksykańskiego sądownictwa.

BRAZYLIJSKIE STOWARZYSZENIE SĘDZIÓW – AMB, mające osobowość prawną, reprezentujące interesy sędziów na szczeblu krajowym i zrzeszające około 14 000 sędziów ze wszystkich gałęzi i szczebli sądownictwa, niniejszym wyraża zaniepokojenie sytuacją sądownictwa w Stanach Zjednoczonych Meksyku, którego struktura została głęboko zmieniona przez reformę konstytucyjną z 15.9.2024 r., a która przestawiła sposób wejścia do sądownictwa, ustanawiając, że sędziowie tego kraju, na wszystkich szczeblach, rozpoczną karierę w drodze wyborów powszechnych.

I. Rozważania wstępne

Meksykański parlament zatwierdził niedawno poprawkę do konstytucji zaproponowaną przez ówczesnego prezydenta kraju, Andrésa Manuela Lópeza Obradora. Poprawka ta głęboko zmieniła dynamikę wejścia do sądownictwa, ustanawiając powszechne wybory sędziów na wszystkich szczeblach sądownictwa federalnego i stanowego. W związku z tym, po zatwierdzeniu reformy, wszyscy sędziowie w Meksyku, federalni i stanowi, od pierwszej do ostatniej instancji, będą wybierani. Poniżej przedstawiono odpowiednie przepisy:

Poziom federalny

Art. 96. Sędziowie Najwyższego Trybunału Sprawiedliwości Narodu, sędziowie Izby Wyższej i Izb Regionalnych Trybunału Wyborczego Władzy Sądowniczej Federacji, sędziowie Trybunału Dyscyplinarnego Sądownictwa, sędziowie pokoju i sędziowie okręgowi oraz sędziowie rejonowi są wybierani w sposób wolny, bezpośredni i tajny przez naród w dniu, w którym odbywają się zwykłe wybory federalne w danym roku, zgodnie z następującą procedurą:

Poziom stanowy

Art. 116. Władza publiczna państw jest podzielona, w celu jej sprawowania, na władzę wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą, przy czym żadne dwie lub więcej z tych władz nie mogą być połączone w jednej osobie lub korporacji, ani też władza ustawodawcza nie może być powierzona jednej osobie.

III. Władza sądownicza Stanów będzie wykonywana przez sądy ustanowione przez odpowiednie Konstytucje.

Niezawisłość sędziów i sędziów w wykonywaniu ich obowiązków musi być zagwarantowana przez Konstytucje i Ustawy Ustrojowe (każdego ze) Stanów, które ustanawiają warunki ich wyboru w bezpośrednim i tajnym głosowaniu obywateli; utworzenie Sądu Dyscypliny Sądowej i organu administracji sądowej z niezależnością techniczną, niezależnością zarządzania i niezależnością w wydawaniu uchwał, zgodnie z podstawami ustanowionymi w niniejszej Konstytucji dla władzy sądowniczej Federacji; jak również wejście, szkolenie i trwałość tych, którzy służą władzy sądowniczej Stanów.

Ponadto wprowadzony zostanie filtr określający, kto będzie mógł ubiegać się o stanowisko sędziego, wymagający od kandydatów wiedzy technicznej, uczciwości, dobrej reputacji publicznej, kompetencji oraz wykształcenia akademickiego i zawodowego. Każda gałąź rządu utworzy komisję oceniającą, składającą się z pięciu (5) członków, której zadaniem będzie wybranie określonej liczby kandydatów, w zależności od stanowiska, o które się ubiegają. Komisja oceniająca musi następnie przesłać listę do odpowiedniego organu władzy w celu zatwierdzenia, a następnie do Senatu Federalnego, który musi skonsolidować i przesłać listy do Narodowego Instytutu Wyborczego. Odpowiednie przepisy konstytucyjne są następujące:

Art. 96 [...]

II. Władze Unii nominują liczbę kandydatów odpowiadającą każdemu stanowisku zgodnie z drugim i trzecim ustępem niniejszego artykułu.

Przy ocenie i wyborze swoich kandydatur będą przestrzegać następujących zasad:

b)
Każda gałąź rządu będzie posiadać Komisję Oceniającą składającą się z pięciu osób uznanych w środowisku prawniczym, która będzie przyjmować zgłoszenia od kandydatów, oceniać spełnienie wymogów konstytucyjnych i prawnych oraz wskazywać najlepiej ocenione osoby, które posiadają wiedzę techniczną wymaganą na danym stanowisku i wyróżniły się uczciwością, nieposzlakowaną opinią publiczną, kompetencjami oraz dorobkiem naukowym i zawodowym w wykonywaniu działalności prawniczej, oraz

c)
Komisje Oceniające sporządzą listę dziesięciu najlepiej ocenionych osób na każde stanowisko w przypadku Sędziów Sądu Najwyższego, Sędziów Wyższej Izby i Izb Regionalnych Sądu Wyborczego oraz członków Sądu Dyscyplinarnego oraz sześciu najlepiej ocenionych osób na każde stanowisko w przypadku Sędziów Okręgowych i Sędziów Rejonowych. Następnie, w drodze publicznego ogłoszenia, lista ta zostanie oczyszczona w celu dostosowania jej do liczby zgłoszeń na każde stanowisko, z zachowaniem parytetu płci. Po dostosowaniu list, Komitety prześlą je do organu reprezentującego każdą z gałęzi Unii w celu zatwierdzenia i przedłożenia Senatowi.