- Temat numeru
- Artykuł pochodzi z numeru IUSTITIA 4(46)/2021, dodano 14 marca 2022.
Czy użycie wulgaryzmów zawsze kwalifikuje się na akt oskarżenia z art. 212 KK? Rozważania o swobodzie wypowiedzi dziennikarskiej na przykładzie publikacji felietonów
Znaczenie słowa bankster wyjaśnia jeden z tekstów zanotowanych w NKJP:
Tytuł: | Grecja powinna sprzedać wyspy i Akropol |
Wydawca: | www.forum.michalkiewicz.pl |
Źródło: | Forum Stanisława Michalkiewicza |
Autorzy: | maryna |
Data publikacji: | 2010-03-04 |
circ (…) Prezydent Abraham Lincoln nazywał bankierów „banksterami” niby bankierami-gangsterami w słowach: „Potęga pieniądza ograbia naród w czasie pokoju i wyzyskuje go w czasie wojny. Potęga pieniądza jest bardziej despotyczna i bardziej upokarzająca niż rządy silnej ręki; jest bardziej chciwa niż biurokracja. Nazywa ona wrogami ludu tych wszystkich, którzy sprzeciwiają się jej lub wskazują na jej zbrodnie”. Prezydent Lincoln i prezydent Kennedy mieli zatargi z finansjerą i obydwaj byli ofiarami zamachu. (…) |
W najnowszych tekstach opublikowanych w Internecie również bywa używane to słowo, np.:
Banksterzy rozdają dziś karty, są właścicielami świata
– Banksterzy to jest ta grupa, która dzisiaj nadaje ton koncepcji polityki zadłużeniowej, kredytowej. To często zarządy banków inwestycyjnych czy komercyjnych. Rozdają karty, są właścicielami świata. Banki posiadają dziś prawie wszystko, a chcą posiadać jeszcze więcej – mówił w Telewizji Republika ekonomista, europoseł PiS Janusz Szewczak autor książki „Banksterzy. Kulisy globalnej zmowy”7.
Słowo bankster zyskuje coraz większą popularność, chociaż nie jest notowane w słownikach języka polskiego. Niewątpliwie przyczyniła się do tego tocząca się debata publiczna oraz dyskurs na temat kredytów w obcych walutach.
Słowo bankster jest amalgamatem konceptualnym, czyli złożoną strukturą semantyczną, połączeniem różnych elementów znaczeniowych odwzorowanych jako sieć połączeń. Słowo bankster powstało z połączenia dwóch elementów słowotwórczych: bank- + -ster (ang. sufiks − wskazuje na osobę zaangażowaną lub związaną z określoną czynnością lub rzeczą). Banksterami nazywa się osoby, które należą do organizacji bankowej (są w jakiś sposób powiązane z bankami, zarządzają bankami lub należą do grona pracowników sektora bankowego). Negatywne konotacje tego słowa są dekodowane w związku z obecnością w przestrzeni mentalnej użytkowników języka odniesienia do innych wyrazów utworzonych w ten sam sposób, zwłaszcza do słowa gangster (1. „członek gangu; 2. „osoba postępująca w sposób bezwzględny i brutalny, dążąc do osiągnięcia zamierzonego celu”).
We współczesnym języku polskim słowo bankster odnosi się więc do osób zatrudnionych w bankach, które (w ocenie wielu osób) postępują w bezwzględny sposób z klientami (kredytobiorcami), dążą za wszelką cenę do osiągnięcia zysku kosztem klientów. Jest to słowo, które (szczególnie w ostatnim czasie) często pojawia się w przestrzeni komunikowania społecznego w kontekście dyskursu publicznego na temat działalności banków i kredytów udzielonych we frankach szwajcarskich.