Forum Konsumenckie przy Rzeczniku Praw Obywatelskich

Przedstawiamy Państwu blok tekstów związanych z działalnością Forum Konsumenckiego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Jest to w istocie komisja ekspertów ds. konsumentów, która powstała we wrześniu 2019 r. Honorową przewodniczącą została prof. Ewa Łętowska. W pracach Forum biorą udział także przedstawiciele Zespołu ds. Prawa Cywilnego Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”.

Ideą Forum jest:

• wypracowywanie propozycji legislacyjnych mających na celu wzmocnienie pozycji konsumenta w relacjach z przedsiębiorcami;

• przystępowanie do precedensowych spraw sądowych i oddziaływanie w ten sposób na wykształcanie się prokonsumenckiej linii orzeczniczej;

• proponowanie rozwiązań mających na celu wzmocnienie instytucji powołanych do ochrony praw konsumentów.

Dotychczas Forum zajmowało się m.in. tzw. sprawami frankowymi, pozycją konsumentów – seniorów w sprawach sądowych, tzw. polisolokatami.

Forum działa w duchu art. 76 Konstytucji RP, z uwzględnieniem konsumenckiego prawa Unii Europejskiej oraz bogatego dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w coraz większy sposób wpływa na stosowanie prawa przed sądy krajowe oraz stawia przez narodowym ustawodawcą wyzwania w postaci konieczności wprowadzania zmian w obowiązującym porządku prawnym.

Zespół ds. Prawa Cywilnego SSP „Iustitia”

Kwalifikacje prawne w sprawach o sanację kredytów frankowych – da mihi factum dabo tibi ius¹

Prof. Ewa Łętowska*

Stanowisko przygotowane dla Forum Konsumenckiego, działającego przy RPO

1. Kredyty frankowe – nawet pomijając ich aspekty ekonomiczne czy socjologiczne i ograniczając się tylko do kwestii prawoznawczych – dostarczają materiału do wieloaspektowych analiz. Nie są to tylko analizy prawnodogmatyczne. Tradycyjna Begriffjurisprudenz, obracając się wewnątrz analizowanego tekstu lub instytucji, ogranicza i systemowy, i funkcjonalny punkt widzenia. Mówiąc metaforycznie, tradycyjna dogmatyka sprowadza się do ustawicznej obserwacji „prawa” ze środka sceny, przy zaniedbaniu i wręcz niedostrzeganiu potrzeby spojrzenia na nie z punktów obserwacyjnych położonych gdzie indziej. A kredyty frankowe godne są uwagi właśnie także z uwagi na te inne perspektywy. Miałam okazję już przedstawić ujęcie „socjologizujące”, o świadomym i nieświadomym uwikłaniu prawników – naukowców i adwokatów w zależności lobbistyczne, towarzyszące „wojnom na interpretacje” toczącym się na tle kredytów frankowych². Obecne opracowanie wkracza w metodykę analizy prawnej. Jest bowiem poświęcone kwalifikacjom prawnym w sprawach sądowych o sanację kredytów frankowych i nie chodzi tu tyle o opis, jakie kwalifikacje prawne „się zdarzają” w praktyce, ale raczej o to, jakie czynniki sprawiają, że owe kwalifikacje są takie jakie są, podczas gdy powinny być inne.