Już niemal 2 miliardy zł zapłacili Polacy za niewykonanie zabezpieczenia TSUE w sprawie dot. wadliwego systemu dyscyplinarnego sędziów. Konieczność wdrożenia zmian w tym zakresie w zgodzie z orzecznictwem TSUE i ETPCz jest także jednym z warunków wypłaty środków z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).
Dziś wpłynął do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2870). Wbrew zapewnieniom twórców, projekt ten nie realizuje jednak kamieni milowych uzgodnionych z Komisją Europejską, stanowiąc jedynie pozorną próbę ich wypełnienia.
W ocenie Stowarzyszenia ustawa ta nie rozwiązuje najważniejszego z problemów, czyli funkcjonowania neo-KRS. Ustawa jest sprzeczna z Konstytucją RP w zakresie powierzenia NSA orzecznictwa w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych i SN.
W NSA 1/3 sędziów stanowią sędziowie powołani przy uczestnictwie neo-KRS.
Procedura weryfikacji, którą nakazuje wprowadzić kamień milowy F1.2, nie może niwelować skutków prawnych zasady skutecznej ochrony sądowej w połączeniu z mechanizmami stosowania prawa Unii Europejskiej (UE) przez sądy krajowe oraz skutkami postanowień zabezpieczających TSUE. Sędziów dotkniętych decyzjami Izby Dyscyplinarnej SN (ID) nie można zmuszać do skorzystania z procedury wskazanej w kamieniu milowym F1.2, tym bardziej że procedura proponowana w projekcie jest wadliwa i nie spełnia wymogów art. 19 ust. 1 TUE. Projekt znacznie utrudnia sędziom badanie z urzędu statusu innego sędziego, który został powołany wadliwie, choć taki obowiązek obciąża każdego sędziego. Może on jedynie informować przewodniczącego składu kolegialnego o takiej sytuacji, co w przypadku orzeczenia w składach mieszanych z przewagą neo-sędziów praktycznie uniemożliwia badania ich statusu¹.

IS

¹ Całość stanowiska na stronie: https://www.iustitia.pl/83-komunikaty-i-oswiadczenia/4595-stanowisko-stowarzyszenia-sedziow-polskich-iustitia-wobec-projektu-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-sadzie-najwyzszym-oraz-niektorych-innych-ustaw-druk-sejmowy-nr-2870.

Sędzia Monika Frąckowiak ze Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia została Wiceprezeską MEDEL.
MEDEL (Magistrats Européens pour la Démocratie et les Libertés – Europejscy Sędziowie dla Demokracji i Wolności) to europejskie stowarzyszenie zawodowe sędziów i prokuratorów. Założone zostało w 1985 r. i skupia organizacje prawników z krajów takich jak: Niemcy, Belgia, Cypr, Hiszpania, Francja, Grecja, Włochy, Portugalia, Czechy, Rumunia, Serbia, Turcja, Mołdawia, Bułgaria, Czarnogóra oraz Polska. Nowy zarząd MEDEL wybrany został podczas obrad 3.12.2022 r. w Barcelonie na kadencję 2022–2025. W jego skład wchodzą:
• Przewodniczący – Mariarosaria ­Guglielmi (Magistratura Democratica – Włochy)
• Wiceprezes – Monika Frąckowiak (Iustitia – Polska)
• Sekretarz generalny – Iulia Craiu (UNJR – Rumunia)
• Skarbnik – Vincent Sizaire (Syndicat de la Magistrature – Francja)
• Członkowie:
– Karolina Tylová (CUJ – Republika Czeska)
– Iria González (UPF – Hiszpania)
– Paulo Lona (SMMP – Portugalia)

Brawo Monika !!!
Gratulacje i życzenia sukcesów dla całego Zarządu.

IS

Zarzut ma dotyczyć uchwały połączonych Izb SN z 23.1.2020 r., BSA I-4110-1/20, która dopuściła badanie legalności powołań sędziów z nominacji neoKRS. W związku z nią, w październiku 2022 r. sędzia Małgorzata Gersdorf była wzywana przez rzecznika dyscyplinarnego do złożenia wyjaśnień odnośnie ewentualnego naruszenia art. 86 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, czyli procedowania, a nie zawieszenia postępowania wobec złożonego przez Marszałek Sejmu do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między SN a Sejmem¹.

IS

¹ Więcej na ten temat tutaj: https://www.iustitia.pl/4584-sedzia-malgorzata-gersdorf-z-zarzutem-dyscyplinarnym-w-zwiazku-z-uchwala-polaczonych-izb-sn-z-23-01-2020-r.

W dniu 6.12.2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka zastosował precedensowy środek zabezpieczający wstrzymując wykonanie decyzji o przeniesieniu sędzi Marzanny Piekarskiej-Drążek, Ewy Gregajtys i Ewy Leszczyńskiej-Furtak. z wydziału karnego do wydziału pracy i zakazując ich przeniesienia bez ich zgody do innego wydziału.
Wydany środek zabezpieczający poprzedza złożenie przez te trzy sędzie skargi do Trybunału w Strasburgu na Polskę, gdyż nie mogły odwołać się od decyzji o przeniesieniu do niezależnego organu. Zabezpieczenie będzie obowiązywać do czasu wydania wyroku przez ETPCz¹.

IS

¹ Więcej na ten temat na stronie: https://www.iustitia.pl/4586-etpc-zastosowal-precedensowy-srodek-zabezpieczajacy-na-podstawie-ktorego-sedzie-maja-pozostac-w-wydziale-karnym-sadu-apelacyjnego-w-warszawie.

Do 31.12.2022 r. dr Hanna Machińska była zastępcą rzecznika praw obywatelskich. Po nagłym zdymisjonowaniu jej przez rzecznika praw obywatelskich Marcina Wiącka z funkcji jego zastępcy udzieliła wywiadu OKO.press, w którym oprócz opisania okoliczności dymisji, mówiła o sposobie działania i misji urzędu RPO. Z każdego słowa wynika wielkie zaangażowanie i wielka wrażliwość byłej już zastępczyni RPO.
Pragniemy podziękować dr Hannie Machińskiej za dotychczasową pracę i zaangażowanie w piastowaniu urzędu zastępcy RPO, jednocześnie serdecznie życząc pomyślności w dalszej, nowej działalności¹.

IS

¹ Wywiad z dr Machińską na stronie: https://www.iustitia.pl/4605-hanna-machinska.

„My, sędziowie orzekający w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie, wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec stanowiska Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie Piotra Schaba, odmawiającego wykonania środka zabezpieczającego wydanego przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu w sprawach sędziów naszego Sądu: SSA Ewy Leszczyńskiej-Furtak (skarga nr 39471/22), SSA Ewy Gregajtys (skarga nr 39477/22) oraz SSA Marzanny Piekarskiej – Drążek (skarga nr 44068/22). Decyzją z 6.12.2022 r. Trybunał nakazał wstrzymanie wykonania decyzji o przeniesieniu wyżej wymienionych z Wydziału Karnego do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. W piśmie z 13.12.2022 r. Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie oświadczył, że nie wykona orzeczonego środka zabezpieczającego, uznając, że decyzja Trybunału w Strasburgu nie ma charakteru wiążącego” – napisali w oświadczeniu sędziowie SA w Warszawie¹.

IS

¹ Całość oświadczenia pod adresem: https://www.iustitia.pl/4609-oswiadczenie-sedziow-orzekajacych-w-sadzie-apelacyjnym-w-warszawie-2.

Sędzia uchyliła wyrok sądu niższej instancji, gdyż w jego składzie zasiadała osoba powołana na wniosek upolitycznionej KRS. Przedstawiono jej zarzuty kwestionowania statusu sędziego, a prezes sądu zarządził miesięczną przerwę w czynnościach służbowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, że może skontrolować zarządzenie prezesa o przerwie, gdyż jest ono aktem z zakresu administracji publicznej. Sam prezes sądu działa bowiem w tym układzie jako organ administracji, a sędzia nie podlega mu służbowo.
Sąd administracyjny stwierdził, że niedopuszczalne jest dyscyplinowanie sędzi za jej działalność orzeczniczą, w tym za badanie prawidłowości składu sądu. Takie działanie jest nie do pogodzenia z wymogami państwa prawa oraz niezawisłości i nieusuwalności sędziów.
Więcej informacji na stronie https://www.iustitia.pl/postepowania-dyscyplinarne/4634-zawieszenie-sedzi-za-wydane-orzeczenie-bylo-nielegalne-tak-orzekl-wojewodzki-sad-administracyjny-w-gdansku.

IS

Komisja Europejska podjęła 15.2.2023 r. decyzję o skierowaniu sprawy przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z naruszeniem prawa UE przez polski Trybunał Konstytucyjny i jego orzecznictwo.
Komisja wszczęła przeciwko Polsce postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w dniu 22.12.2021 r., wysyłając wezwanie do usunięcia uchybienia. Nastąpiło to po orzeczeniach polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 14.7.2021 r. i 7.10.2021 r., w których uznał on przepisy traktatów UE za niezgodne z polską Konstytucją, w sposób wyraźny kwestionując nadrzędność prawa UE. Celem Komisji jest zapewnienie ochrony praw obywateli polskich i umożliwienie im korzystania z dobrodziejstw UE w taki sam sposób, jak wszystkim obywatelom UE. Pierwszeństwo prawa UE zapewnia równe stosowanie prawa UE w całej Unii¹.

IS

¹ Więcej informacji pod adresem: https://www.iustitia.pl/4637-komisja-europejska-podejmuje-decyzje-o-skierowaniu-sprawy-przeciwko-polsce-do-trybunalu-sprawiedliwosci-unii-europejskiej-w-zwiazku-z-naruszeniem-prawa-ue-przez-polski-trybunal-konstytucyjny.

Komisarz UE ds. sprawiedliwości ­Didier Reynders, odpowiadając prezesom stowarzyszeń sędziowskich w imieniu Przewodniczącej Komisji Europejskiej wskazuje, że nie zostały rozwiane obawy dotyczące niezależności KRS w obecnym kształcie, że pomimo tego, iż w wielu orzeczeniach Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał proces powoływania sędziów do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego za wewnętrznie wadliwy. Trybunał przyjął powyższe stanowisko z uwagi na udział KRS pozbawionej niezależności od władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz powołanie sędziów na podstawie uchwały KRS w trybie pozbawionym skutecznej ochrony sądowej i pomimo wstrzymania wykonania tej uchwały¹.

IS

¹ Całość listu przeczytacie klikają w link https://www.iustitia.pl/4626-list.

Izba Odpowiedzialności Zawodowej przy Sądzie Najwyższym 7.2.2023 r. uchyliła decyzję Izby Dyscyplinarnej ze stycznia 2022 r. o bezterminowym zawieszeniu sędziego Chmielewskiego. Izba orzekła, że sędzia Krzysztof Chmielewski z Sądu Okręgowego w Warszawie nie mógł zostać zawieszony za wykonywanie wyroków ETPCz i TSUE.
Dlatego uchyliła decyzję nielegalnej Izby Dyscyplinarnej ze stycznia 2022 r. o bezterminowym zawieszeniu. IOZ podkreśliła, że w świetle wyroków europejskich Trybunałów Izba Dyscyplinarna nie była sądem¹.

IS

¹ Więcej na ten temat przeczytacie pod adresem: https://www.iustitia.pl/postepowania-dyscypli­nar­ne/4632-zawieszenie-sedziego-chmie­lew­skiego-bylo-bezprawne.