Póki walczymy, jesteśmy zwycięzcami – czyli podsumowanie 2020 r.
Z kolei W. Wróbel został sędzią SN w 2011. Dał się poznać jako krytyk zmian w wprowadzanych od kilku lat w wymiarze sprawiedliwości, w tym w Sądzie Najwyższym.
W dniu 25.5.2020 r. Prezydent A. Duda powołał M. Manowską na stanowisko I Prezes SN.
Oprócz Izby Dyscyplinarnej bez przeszkód działa także powołana równie wadliwie Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. W marcu 2020 r. grupa sędziów sądów powszechnych złożyła pozwy przeciwko członkom tej Izby o ustalenie, że nie są oni sędziami, ponieważ do SN rekomendował ich organ wybrany wadliwie i niezgodnie z Konstytucją RP, czyli neo-KRS. Powodowie domagali się też, by SN w ramach zabezpieczenia odsunął pozwanych od wszelkich czynności sędziowskich. Dotychczas SN nie rozstrzygnął tej sprawy ani nie udzielił zabezpieczenia. Skierował pytanie prejudycjalne do TSUE i oczekuje na odpowiedź.
W dniu 3.8.2020 r. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych podjęła uchwałę w sprawie ważności wyboru A. Dudy na Prezydenta RP.
Izba Dyscyplinarna w obliczu opisanych wyżej wydarzeń przyjęła postawę konfrontacyjną wobec orzeczeń TSUE. W dniu 23.9.2020 r. Izba ta uznała, że wyrok TSUE z 19.11.2019 r. w połączonych sprawach: C-585/18, C-624/18 i C-625/18 nie może być uznany za obowiązujący na gruncie polskiego porządku prawnego. 12.10.2020 r. Izba Dyscyplinarna uchyliła immunitet sędziemu Sądu Okręgowego w Krakowie Beacie Morawiec, a w dniu 18.11.2020 r. uchyliła immunitet sędziemu Sądu Okręgowego w Warszawie Igorowi Tuleyi.
W dniu 8.12.2020 r. Komisja Europejska wszczęła „dodatkową” procedurę wobec Polski o naruszenie prawa UE w związku z działalnością Izby Dyscyplinarnej SN. Komisja stwierdziła, że: „Polska narusza prawo UE, zezwalając Izbie Dyscyplinarnej SN, której niezależność i bezstronność nie jest zagwarantowana, na dalsze podejmowanie decyzji w sprawach, które mają bezpośredni wpływ na sędziów. Dotyczy to spraw takich, jak: uchylenie immunitetu w celu pociągnięcia sędziego do odpowiedzialności karnej lub ewentualnie zatrzymania go, a także spraw dotyczących prawa pracy i zabezpieczenia społecznego sędziów Sądu Najwyższego czy przejścia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku”.
Praworządność w Polsce przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w 2020 r.10
9.3.2020 r.
W dniu 9.3.2020 r. przed Trybunałem Sprawiedliwości UE odbyło się wysłuchanie stron dotyczące zastosowania środków tymczasowych w postępowaniu ze skargi Komisji Europejskiej przeciwko polskiemu rządowi na model odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów (sprawa C-791/19). Stronami są Komisja Europejska i polski rząd.
Aby obserwować rozprawę, do Luksemburga udała się grupa sędziów z Polski, m.in. Paweł Juszczyszyn, Joanna Hetnarowicz-Sikora i Monika Frąckowiak – ze Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”. Towarzyszył im były sędzia z Turcji Yavuz Aydin, który uciekł z kraju w obawie, że zostanie skazany na karę pozbawienia wolności na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu terroryzmowi; Y. Aydin był też z polskimi sędziami w styczniu 2020 r. na Marszu Tysiąca Tóg w Warszawie. Na wysłuchaniu obecni byli też sędziowie z Holandii i z Rumunii. Z Norwegii przyjechał Iver Orstavik z Fundacji Rafto.
W skardze wniesionej 25.10.2019 r. Komisja Europejska domagała się stwierdzenia, że: dopuszczając, aby treść orzeczeń sądowych mogła być kwalifikowana jako przewinienie dyscyplinarne, wobec sędziów sądów powszechnych (art. 107 § 1 ustawy z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych11 oraz art. 97 § 1 i 3 ustawy z 8.12.2017 r. o Sądzie Najwyższym12), nie zapewniając niezależności i bezstronności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, do której właściwości należy kontrola decyzji wydanych w postępowaniach dyscyplinarnych wobec sędziów (art. 3 pkt 5, art. 27 i art. 73 § 1 SNU, w zw. z art. 9a KRSU), przyznając Prezesowi Izby Dyscyplinarnej SN prawo do dyskrecjonalnego wyznaczania właściwego sądu dyscyplinarnego I instancji w sprawach sędziów sądów powszechnych (art. 110 § 3 i art. 114 § 7 PrUSP), a tym samym nie zapewniając, aby sprawę dyscyplinarną rozstrzygał sąd „ustanowiony na mocy ustawy” oraz przyznając Ministrowi Sprawiedliwości kompetencję do powołania Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości (art. 112b PrUSP), a tym samym nie zapewniając, aby sprawy dyscyplinarne wobec sędziów sądów powszechnych zostały rozpoznane w rozsądnym terminie, a także przewidując, że: czynności związane z wyznaczeniem obrońcy oraz podjęciem przez niego obrony nie wstrzymują biegu postępowania dyscyplinarnego (art. 113a PrUSP) oraz, że sąd dyscyplinarny prowadzi postępowanie pomimo usprawiedliwionej nieobecności zawiadomionego obwinionego lub jego obrońcy (art. 115a § 3 PrUSP), a tym samym nie zapewniając prawa do obrony obwinionych sędziów sądów powszechnych, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom wynikającym z art. 19 ust. 1 akapit 2 TUE, a także, że: dopuszczając, aby prawo sądów do kierowania do Trybunału Sprawiedliwości wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym było ograniczone przez możliwość wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom wynikającym z art. 267 akapit 2 i 3 TFUE.